Schaamte maakt, net als alcohol, meer kapot dan je lief is. Ik heb me jarenlang geschaamd. Voor van alles. Voor mijn verlegenheid, mijn eigenwijze kant, onbenullige gewoontes, mijn introvert zijn. Maar met dat alles ben ik gelukkig mooi klaar. Al een paar jaar. Wat is het fijn om jezelf te zijn, zonder zoveel schaamte en gedachten. Gewoon jezelf, met al wat je bent. Dit zijn 10 dingen waar ik me niet meer voor schaam. En waar jij – als je ze herkent – je ook absoluut niet voor zou moeten generen. 

Ik schaam me niet meer dat…

1. …ik tijd alleen nodig heb. Vroeger wilde ik mezelf in een sociaal keurslijf proppen van iemand die het hartstikke leuk vindt om naar feestjes te gaan en daar dan op maandagochtend enthousiast over vertelt. Helemaal opgeladen, want wát krijg ik daar een energie van. De waarheid is dat ik die feestjes wel heel leuk vind, maar er op maandag ook even van moet bijkomen. Dat ik liever tussen de feestjes door alleentijd plan. En dat ik bij voorkeur ook die feestjes niet allemaal achter elkaar heb. Je leest het: de handleiding van een introvert! Ik ben er inmiddels helemaal oké mee dat ik soms extraverte trekjes heb, maar verder vooral een rasechte introvert ben.

2. …ik geen alcohol drink. Eigenlijk heel suf dat ik me hier heel lang voor schaamde! Ik heb vaker moeten uitleggen waarom ik geen alcohol drink dan waarom ik woon waar ik woon, tekstschrijver ben geworden of andere crucialere levensvragen dan de inhoud van je glas. Gelukkig heb ik nu mensen om me heen die zich daar net als ik totaal niet mee bezighouden. En al zouden ze dat wel doen, dan trek ik me daar nog weinig van aan.

3. …ik van sommige dingen de ballen verstand heb. Laat mij je IKEA-kast niet in elkaar schroeven als je wilt dat de boel stevig staat. Ik ben een echte alfa en van alles wat ook maar een beetje naar de bètahoek neigt, snap ik vaak vrij weinig. Als je mij de weg wijst, ben ik bij beschrijvingen ingewikkelder dan “Hier rechtdoor en straks naar links” al snel de draad kwijt. Technische dingen laat ik graag aan Bart over (toch handig dat ik iemand met een diploma bouwkunde aan de haak heb geslagen!). En mij moet je ook niet bellen als je auto met pech langs de weg staat. Veel verder dan “Joh, hij doet het niet!” zal ik niet komen. Eerder vond ik het stom (en niet feministisch) dat ik Bart naar voren moest schuiven als de monteur wat ging vertellen. Nu denk ik maar gewoon: ieder zijn talenten.

4. …ik tien jaar ziek ben geweest. Dat ik anorexia heb gehad, is lang mijn grootste schaamteding geweest. Voor buitenstaanders lijkt het vaak heel simpel “Joh, was gewoon gaan eten!”. Nu die periode ver achter me ligt, vraag ik me soms ook af waarom ik dat niet heb gedaan. Tegelijkertijd weet ik dat het op dat moment allesbehalve “gewoon” was. In plaats van schaamte over iets wat ik niet kan terugdraaien, voel ik nu vooral trots voor waar ik op dit moment sta. Ik heb dit meegemaakt. Het was niet mooi en ik kan ook niet zeggen “Dit had gewoon zo moeten zijn” (het had vast anders gekund!), maar ik probeer er mijn lessen uit te trekken. Met als mooiste les: je bent vrij, altijd. (Wil je meer over mijn verhaal horen? In de podcast van Liza vertel ik er uitgebreid over.)

5. …mijn gebit niet perfect is. Het is niet zo dat ik een schots en scheef gebit heb. Maar ik heb wel een kleine overbeet. Toen de tandarts dat eens tegen me zei , viel het me voor het eerst op. Bij elke blik in de spiegel zag ik weer dat mijn voortanden een piepklein beetje meer naar voren staan dan mijn ondertanden. Ik belandde ervoor bij de orthodontist, die ontdekte dat ik ook nog een tand te veel had onder. Ze strooide met termen als ‘kaakoperatie’, ‘drie jaar beugelen’ en ‘een paar weken alleen maar vloeibaar eten na de operatie’. Ik geloof dat ik ergens halverwege dat eerste woord afhaakte. Ik heb wel die tand te veel laten trekken en daarvoor 1,5 jaar met een beugel als volwassene gelopen. Maar daarna vond ik het wel genoeg polonaise aan mijn tanden.

6. …ik niet die commerciële salestijger ben. Je weet wel: die gezellige persoon die je op een netwerkborrel aanstoot, die altijd een gespreksonderwerp paraat heeft en die zo’n goed salespraatje heeft dat je zelfs een bak lucht van hem zou kopen voor drie tientjes. Ik ben eerder die persoon die een netwerkborrel vlak van tevoren afzegt. En als ik ga, dan zou ik het liefst met één of een paar mensen uitgebreid kletsen en dan waarschijnlijk totaal vergeten dat ik misschien ook nog klanten moet werven. Ik plaats liever informatieve berichten op LinkedIn, en geloof (hoe naïef dat misschien ook klinkt) dat klanten zelf op je afkomen als jij je verhaal vertelt en jezelf bent. Voel ik me een stuk prettiger bij dan bij alle tactieken die salestrainingen je aanleren. 

7. …ik niet in een 9-tot-5-kantoorbaan pas. Ik heb twee kantoorbanen gehad. Beide heb ik 1,5 jaar “volgehouden”. Daarna miste ik de afwisseling, was ik toe aan iets nieuws of voelde ik een enorme drang om nieuwe uitdagingen aan te gaan. Ik dacht dat dat maar gek was, en ben er zelfs voor naar een loopbaancoach te gaan. In eerste instantie met als gedachte dat er iets mis was met mij en dat ik dé baan moest gaan vinden waarbij ik hier geen last van zou hebben. Gelukkig zie ik nu al 2,5 jaar in dat dit niet één of ander gek gebrek van mij was. Ik vind gewoon heel veel leuk en kan alles wat ik als multipotentialist zoek niet altijd in een kantoorbaan vinden. Gelukkig heb ik als ondernemer wél helemaal mijn draai gevonden. 

8. …ik eruitzie zoals ik eruitzie. Ik heb spille-armpjes, een cupmaat die wat kleiner is dan die van de gemiddelde Nederlandse vrouw, blauwe kringen onder mijn ogen (ook zonder slapeloze nachten) en een lelijk litteken op mijn knie van die keer dat mountainbiken op een grindpad geen goed idee bleek. Heel lang vond ik dat er altijd wel iets aan te merken was op mijn uiterlijk. Dus wat ben ik blij dat ik mijn lichaam ben gaan accepteren, en er zelfs wat liefde voor voel. Al die dingen horen nu eenmaal bij mij. Dit is wie ik ben. En als anderen vinden dat dat mooier of beter kan of dat er “iets aan te doen is” zonder dat ik dat wil, dan kijken die mensen maar lekker de andere kant op. 

9. …ik mijn stem heb. “Wát, klink ik echt zo?!”. Er zijn vast meer mensen die die gedachte herkennen als ze zichzelf voor het eerst op video of audio terug horen. Als onzekere puber vond ik het ronduit verschrikkelijk om mijn stem te moeten horen. Ik vond dat ik een hoog kinderstemmetje had en die stem klonk sowieso totaal niet zoals ik in mijn hoofd had. Het hielp ook niet mee dat ik op de middelbare school ooit te horen kreeg “dat mijn stem irritant was”. De laatste paar jaar ben ik de klanken uit mijn mond meer gaan waarderen, inclusief mijn gekke ‘r’. Geen idee of mijn stem hoog is of niet. Maar ik vind hem bij mij passen, en dan is het vast goed.

10. …ik vaak vrolijk, maar soms ook niet vrolijk ben. Er is niets mis met soms een huildag hebben. Je mag een keer sip zijn om helemaal niets, verdrietig zijn over dingen die tien of vijftien jaar geleden speelden, of gewoon met het verkeerde been uit bed stappen. Ik ben een positief persoon, maar ook ik kan me soms zonder reden wat minder voelen. Daar schaam ik me niet meer voor. Ieder mens heeft meerdere kanten in zich: vrolijkheid en negatieve buien. Sterk zijn en soms even zwak. Al die kanten mogen er zijn. Sterker nog, je leven wordt een stuk leuker als je jezelf met al die kanten accepteert.

Dus nee, schaam je nooit voor jou als persoon. Dat verdien je niet, en dat is doodzonde van je energie. 

Wees jezelf, en wees er trots op. 

Zijn er dingen waarvoor jij je ooit schaamde?