Weet je wat het mooie is van jaren optellen bij je leeftijd? Niet alleen dat je extra kaarsjes mag uitblazen op je taart en dat je niet langer met een loodzware Eastpack door een schoolgebouw hoeft te manoeuvreren. Nee, het fijne van ouder worden is dat je er, naast diepere voorhoofdfronsen, ook een dosis levenservaring en wijze lessen bij cadeau krijgt. Dat dingen die je als 20-jarige nog een big deal vond, opeens zo groot en zwaar niet meer voelen. En dat je jezelf met de jaren beter leert kennen, wat in veel situaties reuze-handig blijkt. Dat is nog niet eens het enige! Dit zijn 19 lessen die “ouder worden” (als in: niet meer begin-twintig zijn) mij leerde.

1. Je hoeft je niet sterker voor te doen dan je bent. Mensen vinden je echt niet pas een leuk mens als je al je kwetsbare kanten angstvallig voor je houdt. Ook die kanten mogen er zijn. Hoe meer je ze deelt, hoe meer mooie gesprekken en prachtige connecties je hebt. Het is makkelijker om je te verbinden met mensen als ze 100% jou zien, niet een afgevlakte versie daarvan.
2. Iedereen heeft een eigen verhaal. Een verhaal met meerdere kanten. Met ups, downs en van alles daartussenin. Er is niemand die altijd wind mee heeft gehad en die alles is komen aanwaaien. We hebben allemaal onze uitdagingen gehad, dingen meegemaakt die we liever hadden geskipt en soms op de blaren gezeten van eigen onhandige keuzes. Je bent nooit alleen, waar je ook doorheen gaat.
3. Er bestaan meerdere definities van vriendschap. Jij mag de jouwe kiezen. De één heeft een grote vriendengroep, de ander een paar losse vrienden. De ene vriendin spreek je dagelijks, de ander veel minder vaak. Vriendschap staat niet, zoals ik op de middelbare school dacht, per se gelijk aan elkaar dagelijks via WhatsApp op de hoogte houden en zeker twee weekenden per maand leuke dingen doen. Je mag vriendschappen op jouw (nee, jullie) manier vormgeven. Een goede vriendschap blijft ook bestaan als je elkaar soms een maand niet spreekt of door omstandigheden langer niet bij elkaar langsgaat. Ik ben heel happy met mijn clubje losse vriendinnen die me zeer dierbaar zijn en die ik soms – zonder dat er iets speelt – weken niet spreek en dan opeens weer heel vaak.
4. Voor spannende stappen komt nooit een juist moment. Wacht niet tot het magische moment waarop al je twijfels foetsie zijn en je angst met de noorderzon is vertrokken. Soms moet je springen vanuit het besef dat het nu spannend is, morgen spannend is en volgend jaar waarschijnlijk ook. Dan is er geen beter moment voor een eerste stap dan vandaag.
5. Geef complimenten. Juist de complimenten die zo recht vanuit het hart komen dat je het spannend vindt om ze te geven, zijn het waard om uit te spreken. Voor jou voelen ze misschien ongemakkelijk; voor de ander kunnen ze de wereld betekenen.
6. Niemand kan je redden. Alleen jij kunt besluiten om dingen vanaf nu anders te doen en te doen wat goed is voor jou. Alleen jij kunt korte metten maken met je eigen patronen, of je beperkende overtuigingen steeds een beetje meer buiten de deur zetten. Anderen kunnen je zetjes in de goede richting geven of licht bijsturen. Maar de echte stap ligt bij jou. Dat klinkt stom, maar is soms juist je mooiste cadeau. Want het betekent ook dat je niet afhankelijk bent van wat een ander doet of zegt om jouw leven een positieve wending te geven.
7. Je gezondheid is niet iets om je pas over een paar jaar om te bekommeren. Dat je vandaag kerngezond en lekker jong bent, betekent niet dat je gezonde gewoontes prima tot over 5 jaar kunt bewaren. Wacht niet te lang met goed zorgen voor jezelf. Alle keuzes die je vandaag maakt, kunnen positieve (of negatieve) impact hebben voor je lijf over 5 of 10 jaar. Dus zorg alsjeblieft goed voor je gezondheid. Je latere zelf zal je dankbaar zijn.
8. Je kiest niet zelf wat je is overkomen, maar wel hoe je er nu mee omgaat. Dat vond ik altijd een verschrikkelijk stom cliché. Een beetje kortzichtig ook. Moet je dan je schouders ophalen als je iets heftigs meemaakt? Nope! Ik kijk nu anders naar die uitspraak. Je hebt bijvoorbeeld een keuze tussen “Hup, nu door!” en rouwen om wat is gebeurd. Je hebt een keuze tussen zwijgen en praten. Tussen spijt hebben of mild kijken naar je jongere zelf. Tussen schaamte om wat was en trots om wat nu is. Daarin bestaat geen “goed” of “fout”, en vaak zal het vast ook én én zijn. Maar het besef alleen dat je opties hebt, is soms al heel waardevol.

9. Emoties kunnen naast elkaar bestaan. Je kunt bijvoorbeeld dolgelukkig zijn dat je in een nieuw huis gaat wonen én intens verdrietig omdat je daarmee een vertrouwd stekkie verlaat. Je kunt trots zijn op een grote stap die je zet én doodsbang voor de consequenties ervan. Je kunt opgelucht zijn dat een knoop is doorgehakt en tegelijkertijd gespannen over de gevolgen ervan. Je kunt de tranen uit je hoofd huilen én het moment erna lachen om je eigen huilbui. Soms is het alles tegelijk.
10. Je weekinvulling is het resultaat van keuzes. Als je week er totaal niet uitziet zoals je zou willen, dan is dat deels een kwestie van andere keuzes maken. En ja, je hébt keuzes. Ook als het soms niet zo voelt. En als deze week een verzameling van niet-leuke dingen is, kijk dan wat je met dit inzicht volgende week anders kunt doen.
11. Het leven is niet altijd eerlijk. Ik geloof niet dat alles met een reden gebeurt. Veel dingen zijn ook gewoon het gevolg van domme pech, ongelukkige omstandigheden of een lijf dat of economie die niet meewerkt. Het leven brengt magisch mooie momenten, maar soms ook een lading rotzooi die je nou net niet op de planning had staan. Ga dan niet altijd graven naar een reden of denken in “Wat als?”. Waarschijnlijk is het (helaas) gewoonweg pech.
12. Zonder grenzen loop je jezelf ooit een keer keihard voorbij. Ook al voel je je na een topdag van to-do’s afvinken even een waar supermens, iedereen heeft grenzen. Ook jij met je eindeloze energie, de passie voor je werk en je onuitputtelijke hoeveelheid hobby’s. Ook jij hebt ergens grenzen. En als je daar zelf niet naar luistert, dan maakt je lichaam je dat wel een keer duidelijk. Vaak op een minder fijne manier dan als je die grenzen eerder in de smiezen had gehad. Dus leer je grenzen aan te voelen en grenzen te bewaken. Je zult jezelf dankbaar zijn.
13. Je kunt niet ieders mening over jou beïnvloeden. Er lopen ongetwijfeld mensen op aarde rond die jou stom vinden of gaan vinden. Je zult uitspraken doen waar mensen het niet mee eens zijn, keuzes maken waar niet iedereen vierkant achter staat en er zal een keer over je gefluisterd of geroddeld worden. Al is het maar door die twee starende terrasjespakkers die blijkbaar niets beters te doen hebben. Hoe goed je ook probeert een leuk persoon te zijn en niets te zeggen wat iemand tegen het hoofd kan stoten, uiteindelijk zullen er altijd mensen zijn met een mening. Laat het los. Als je dat toch niet kunt beïnvloeden, wat heeft het dan voor zin om je er druk over te maken?
14. Baseer je keuzes niet op angst. Daar komen nooit de beste keuzes uit voort. Voel eerst wat je echt zou willen als alles kan en als alles lukt, en ga dan pas mitsen en maren meewegen.
15. Neem je onderbuikgevoel altijd serieus. Voel je meteen een baksteen in je maag? Zeg dan “Nee!”, en laat je niet tegen wil en dank ompraten, en ga ook niet later twijfelen of je het wel goed voelde. Een direct “Help, nee!”-gevoel is vaak ook gewoon een “Nee!”. En die mag je uitspreken ook.
16. Van dingen inslikken is nog geen enkele relatie beter geworden. En dan bedoel ik niet alleen liefdesrelaties, maar ook vriendschappen, samenwerkingen en familiebanden. Spreek het uit als je je niet top voelt of als iets je dwarszit. Vaak klaart dat de lucht meteen, voel je je er zelf beter door en kun je dan ook meer jezelf zijn in het contact. En wordt de band er niet beter op? Dan was het vast sowieso beter al om ieder je eigen weg te gaan.
17. Er is niets mis met klein en minder uitbundig leven. Het is prima als je een mijlpaalvrij jaar beleeft en een tijdje geen grootse, meeslepende dingen op de planning hebt staan. Geniet ook gerust van weekendjes naar de Veluwe in plaats van droomreizen naar New York. En ook van weekenden waarin je spannendste hoogtepunt de vraag was of je vanillecake heelhuids uit de oven zou komen. Het is juist mooi als je van klein geluk groots kunt genieten.
18. Leef jouw leven, niet dat van een ander. Het fijne aan ouder worden is dat het “Ik moet bij de groep horen”-gevoel afzwakt. Op mijn 21e vond ik het nog het allerbelangrijkste of studiegenoten mijn weekendinvulling wel cool vonden. En of ik niet overkwam als een saaie, suffe huismus. Inmiddels durf ik van mijn leven gelukkig meer mijn eigen feestje te maken. Soms uitbundig, vaker juist niet. Richt je leven niet in op basis van maatschappelijke verwachtingen of druk van buitenaf. Het is jouw leven, dus leef het op jouw manier.
19. Issues die vandaag een big deal lijken, kunnen volgende week al niets meer voorstellen. Laat je niet meeslepen door dingen die echt geen ramp zijn. Een gesprek waar je vandaag de hele dag mee zit, is misschien over 6 maanden alleen nog maar een grappig verhaal om op verjaardagen te delen. Een fout waar je vandaag al urenlang over piekert, ben je over een jaar vast vergeten. En een zorg die vandaag al je hersenruimte opslokt, is misschien over een tijdje enkel een herinnering. Dus maak je niet te druk over dingen die het niet waard zijn. Alles gaat voorbij. Ook dit.

Welke les leerde ouder worden jou?