Nu zijn we niet zo bezig met later. We gaan mee met de waan van de dag. Doen wat er op ons bordje ligt of wat keurig opgesomd op de to-do-list staat. En we racen op de automatische piloot van hot naar her. Toch blijkt, als je stilstaat, dat dingen soms ook anders kunnen dan hoe je ze gewend bent te doen. En dat het je misschien zelfs een leuker leven oplevert als je het over een andere boeg gooit. Laatst las ik in een boek iets over alle dingen waar mensen op hun sterfbed spijt van hadden. Geïnspireerd op die mooie lessen zijn dit 9 dingen om vooral lekker mee te stoppen als je je eigen geluk niet in de weg wilt zitten.

1. Leven in een rush

Nét te laat weggaan naar afspraken. Als een malle fietsen om de trein nog te halen. Razendsnel naar de supermarkt gaan, omdat je nog genoeg te doen hebt. We kennen het allemaal wel: die dagelijkse rush. Soms hoort die ook bij het leven. Maar als je jezelf altijd op standje sneltrein door het leven jaagt, is dat superzonde.

Ik heb het ook gedaan. Zeker een jaar of 30. Ik was altijd druk, druk, druk. Mijn werkagenda was behapbaar. Maar ik was ook na werk altijd in de weer. Dan had ik tussen werk door een privéafspraak die ik op het nippertje haalde en racete ik direct na werktijd naar de supermarkt of de sportclub. Ook had ik er een handje van om afspraken net iets te krap te plannen, waardoor ik vaak met rode wangen en een zweetdruppel druipend over mijn rug net (niet) op tijd aan te komen.

Vorig jaar bedacht ik opeens: “Waar bén ik mee bezig?”. Die rush hoeft helemaal niet altijd. Natuurlijk moet je soms een keer naar de trein rennen en zijn sommige dagen gewoon vol. Maar heel veel rush leg je jezelf onnodig op. Door te krap te plannen, door te veel te plannen, door je eigen batterij te hoog in te schatten of gewoon door structureel iets te laat weg te gaan.

Ik ben zelf langzamer en lichter gaan leven. Iets minder gaan doen. Minder krap gaan plannen. Altijd op tijd de deur uit gaan. Dat heeft enorm veel stress uit mijn leven en lijf gehaald.

2. Denken dat je een supermens bent en álles kunt

Op zich is het voor een goede zelfvertrouwenboost mooi wanneer je jezelf als een supermens ziet. Maar als je denkt dat jij álles kunt en moet kunnen, gaat dat “ikke zelluf doen” je vaak na een tijdje in de weg zitten. Je vraagt niet om hulp wanneer een helpende hand wél best handig is. Je kiepert veel te veel op je eigen bordje. Of je blijft maar ploeteren en vastlopen, terwijl je ook gewoon iemand anders kunt vragen om mee te denken hoe je jezelf uit die ploeter-ellende kunt wringen.

Een van de krachtigste woorden om uit te spreken, is “Help!”. Je hoeft het allemaal niet in je eentje te doen. Wacht ook liever niet totdat je keihard onderuit gaat, maar laat al eerder dingen aan anderen over. Durf het ook toe te geven als je iets niet weet, als iets niet lukt of als het je allemaal boven het hoofd groeit. Je hoeft het niet alleen te doen.

3. Je gezondheid uit het oog verliezen

Je beseft pas hoeveel je gezondheid waard is als je een deel ervan (tijdelijk) verliest. Ook ik heb een periode gehad waarin ik het halve ziekenhuis aan artsen ben afgegaan, talloze onderzoeken heb gehad en dagelijks last had van pijn. Het was heel naar om niet op mijn lichaam te durven vertrouwen. Pas op dat moment besefte ik hoe belangrijk het is dat je áltijd aan je gezondheid denkt. Het liefst voordat je in een medische molen belandt, juist om dat (waar mogelijk) te voorkomen.

Neem je gezondheid niet voor lief en zorg goed voor je lijf. Natuurlijk hoort daar ook soms een taartje, een bankhangdag of wellicht een glas alcohol bij. Zo bedoel ik het niet. Maar ik bedoel vooral dat je goed let op je stresslevels, op tijd je bed opzoekt en regelmatig de buitenlucht opzoekt.

Je lijf kan onwijs veel aan en het zal je altijd proberen te helpen. Maar help je lijf soms ook een handje door bijvoorbeeld stress te verminderen, goed te slapen, maaltijden niet over te slaan en dingen te doen die je energie geven in plaats van kosten.

Maar ook: wees dankbaar dát je gezond bent. Het is niet vanzelfsprekend. En gezondheid is echt veel belangrijker dan of je een wit voetje haalt bij je baas of niet, of je je huishoudelijke takenlijst altijd kunt afvinken en wat de buurvrouw van jou vindt.

4. ‘Ja’ zeggen om alleen maar de ander te pleasen

Tijd is misschien nog wel kostbaarder dan geld. Je hebt maar een beperkte hoeveelheid tijd op aarde. Dus wees zuinig als je die dure uren “uitgeeft”. Pleasen doen we allemaal weleens. Maar besef ook ten koste van wat je dat allemaal doet. Als je ‘ja’ zegt op dingen waar je totaal niet op zit te wachten, betaal je daarvoor ook een prijs. Je houdt minder energie over voor andere dingen, en je kunt je tijd niet in andere mensen of leuke hobby’s steken.

Natuurlijk is het belangrijk om dingen voor anderen te doen. Zeker als je dat doet met de beste bedoelingen omdat je een ander graag helpt, is dat alleen maar een strak plan. Maar als je alleen maar ‘ja’ zegt om jezelf weg te cijferen en niet afgewezen te worden, is dat een minder goed idee.

Kijk niet alleen naar wat het je oplevert als je ‘ja’ zegt (een fijne “Top dat je me uit de brand helpt!”-reactie). Nee, kijk ook naar wat het je kost als je dat doet. Wat had je nog meer met die tijd en energie kunnen doen? De pleasereactie is het regelmatig niet allemaal waard.

5. ‘Nee’ zeggen omdat je iets niet durft (maar wel wilt)

Soms komt er een mogelijk avontuur op je pad dat in eerste instantie een glinstering in je ogen oplevert, maar waar je vervolgens hevige buikpijn of een voll hoofd van krijgt. Je wilt deze stoere kans ergens wel aangaan. Alleen tegelijkertijd werpt je innerlijke doemdenker heel veel kritische vragen op je af. Nog voordat je naar je oer-enthousiasme kunt luisteren, komen de praktische bezwaren naar boven drijven:

• “Voor die baan heb ik echt nog niet genoeg ervaring.”
• “Ik moet echt niet die reis gaan maken, want misschien loop ik een of andere enge tropenziekte op, valt het hartstikke tegen, word ik bestolen, kan ik er mijn draai niet vinden…”
• “Het klinkt heel leuk, maar dit is niet het moment.”
• “Joh, dat kan ik helemaal niet. Dat is toch niet iets voor mij?”
• “Daar ben ik niet de aangewezen persoon voor, hoor.”
• “Wat zullen andere mensen daar wel niet van vinden?”

Bij alle spannende avonturen die ook maar 1 seconde een “Oh yeah!”-gevoel aanwakkeren, is het goed om de praktische bezwaren heel even te parkeren. Als je de tetterende stemmetjes in je hoofd nou eens buiten beschouwing laat, waar zou je dán voor kiezen? Of misschien wel nog beter: zeg gewoon eens bij voorbaat ‘ja’. Zelfs al weet je nog niet of je alle skills in huis hebt, wat andere mensen ervan vinden en of het zo leuk is als het klinkt. Kijk gewoon eens wat ervan komt. In het ergste geval kom je er later op terug, en is er meestal ook wel een plan B te bedenken.

Zo kreeg ik een paar jaar geleden de kans om schrijftrainingen te geven. Ik vond het superspannend, omdat ik serieuze spreekangst heb als je mij voor grote groepen zet. Toch was er een voorzichtig enthousiast stemmetje in mij dat vond dat ik deze kans moest aangrijpen. Dus zei ik ‘Ja’ en stond ik een aantal maanden later voor een PowerPoint-scherm over schrijven te praten. Na een half jaar merkte ik dat ik het toch wel heel erg spannend vond en dat het me al die zenuwen niet waard was. Dus gaf ik eerlijk aan dat ik er voor nu mee wilde stoppen. Dat was geen probleem. Maar daardoor had ik het in elk geval wel geprobeerd. Nog steeds kijk ik met plezier op dat mooie trainingsavontuur terug.

6. Je druk maken over meningen die jouw drukmakerij niet waard zijn

Zeg eens eerlijk: als jij ooit op je sterfbed ligt, doet het er dan toe wat je collega van jouw kleding vond, hoe de buurvrouw over jouw levensstijl dacht en of die ene moeder op het schoolplein jou een beetje een leuk mens vond? Waarschijnlijk niet! Toch maken we ons vaak druk over wat anderen van ons vinden.

Je zegt misschien te snel ‘ja’ tegen je collega, omdat je niet wilt dat hij je egoïstisch vindt. Je geeft maar niet aan dat je dat ene gezamenlijke cadeau een slecht idee vindt, uit angst dat je daarmee “lastig” bent. Of je spreekt je maar niet uit over iets wat voor jou belangrijk is. Want wat als mensen het daar totaal niet mee eens zijn? En die opvallend roze jurk? Die laat je wellicht ongedragen in de kast hangen, omdat je niet wilt dat iemand je outfit overdreven noemt.

Alleen uiteindelijk zijn er altijd mensen die jouw keuzes stom, je leefstijl raar, je outfit lelijk of je acties egoïstisch vinden. Hoe belangrijk is dat? Hecht uiteraard waarde aan de meningen van mensen die het beste met jou voor hebben en met wie je lastige keuzes graag bespreekt. Maar laat de mening van buurvrouw Paula of mede-schoolplein-moeder Renske lekker varen. Wat maakt het uit dat ze iets van jou vinden? Áls ze al iets van je vinden trouwens. Over het algemeen zijn de meeste mensen namelijk te druk met zichzelf om van alles te vinden over anderen.

7. Overal controle over proberen te houden

Over veel dingen waarover we controle proberen te houden, hébben we niet eens volledige controle. En als er iets zonde is van je energie, dan is het wel om die dingen alsnog in je greep te proberen te houden.

• Je wilt misschien controle houden over een huis dat altijd keurig aan kant is. Maar ja, met een sloddervos als partner en 3 speelgoedverslaafde kids is het een illusie dat je ooit een week lang troepvrij leeft.
• Je probeert te voorkomen dat je ooit ziek wordt door áltijd gezond te eten, volledig in de supplementenwereld te duiken, complete sportschema’s te volgen, je hele lifestyle om te gooien en 3 coaches om wijze raad te vragen. En ja, dat is allemaal goed. Maar zelfs als je dát allemaal doet, heb je nooit 100% controle dat jij altijd gezond blijft. Dat terwijl het wel zonde van je energie is om 24/7 bezig te zijn met de gedachte dat je alles moet doen om gezond te blijven.
• Je probeert je op zo’n manier te voegen naar anderen dat ze jou wel leuk móeten vinden. Maar in werkelijkheid heb je niet de controle over meningen van anderen. Hoe goed je ook je best doet hun meningen positief bij te sturen.

Als je de controle loslaat over dingen die je toch niet volledig kunt controleren, levert dat je bakken met tijd, energie en hersencapaciteit op. Je kunt de teugels vaker laten vieren en er blijft weer denkkracht over voor leukere dingen.

Focus op de paar dingen waar je wél iets aan kunt doen. En zie, los daarvan, wat er ontstaat als je de touwtjes minder strak in handen houdt. Soms komen juist de mooiste dingen op je pad als je loslaat dat alles op een bepaalde, vooraf bedachte manier moet lopen.

8. Bang zijn voor alles wat zomaar mis zou kunnen gaan

Ja, er kan altijd van alles in de soep lopen en anders gaan dan gedacht. Maar de situatie verandert niet of je er nu elke nacht trouw over piekert of dat je er geen seconde bij stilstaat. Piekeren is een poging van je hersenen om controle te houden, door jou op het ergste voor te bereiden waardoor je gedwongen wordt om allerlei plannen B, C en D te bedenken. Tegelijkertijd houdt piekeren je ver weg van het nu.

Een vraag uit mindfulness die mij vaak helpt als ik weer eens in de doemscenario’s verdrink, is deze:

“Is er NU een probleem?”

Je bent misschien geneigd om je gedachten te laten gaan over allerlei scenario’s die zich – als alle boze sprookjes werkelijkheid worden – ooit zouden kunnen afspelen. En ja, het kán helaas zo zijn dat dit alles ooit de realiteit is. Maar is er nu – op dit moment – een probleem? Piekeren houdt je af van de veilige situatie waarin je nu zit. Hoe zonde is het als je die uit het oog verliest om te peinzen over allerlei ernstige situaties die waarschijnlijk niet eens= werkelijkheid worden?

P.S. Mij heeft beginnen met mindfulness heel erg geholpen om minder te piekeren. Ik doe elke dag een paar meditaties, oefen graag met ademhalingsoefeningen en vind ook somatische oefeningen op YouTube fijn om mijn hoofd even op nul te zetten.

9. Jezelf veroordelen om fouten die toch al zijn gemaakt

Als je toch al de fout ingegaan bent, waarom zou je dan ook nog boos worden op jezelf? Ja, je had weer eens te veel hooi op je vork genomen en moet nu op de blaren zitten. Maar dat is al straf genoeg, toch? Dan mag je de boosheid richting jezelf best inslikken.

Je bent geen mislukkeling als dingen anders lopen dan gepland of als je zelfs een grove fout maakt. Dat maakt je, net als iedere ander, maar gewoon een mens. Kijk of je uit grote fouten een les kunt trekken. Maar meer dan ervan leren en eventueel ‘sorry’ zeggen, kun je ook niet doen.

Veeg je knieën schoon na de valpartij, krabbel op en ga een les rijker verder op je pad. Dat is het beste wat je kunt doen. En zeg eens eerlijk: hoe zwaar weegt die ene fout van vandaag over 1 jaar nog? Meestal ben je hem dan allang weer vergeten.

Welke geluksles zou jij willen meegeven?