Wat sterrenrestaurants kunnen, kun jij ook. Die Pinterest-waardig opgemaakte borden kun je ook gewoon zelf creëren. Sinds Bart hier woont, beleef ik steeds meer lol aan borden opmaken. Niet gewoon een kwakje eten op het bord kieperen, maar er met blaadjes basilicum, sausjes en mooi servies iets kunstigs van maken. Met een paar simpele trucs kun je zelfs de meest simpele salades en standaard gerechten er meer restaurantwaardig uit laten zien. Iedereen kan een verpletterende eerste indruk maken met een bord. Dit zijn 15 tips waarmee ik borden iets kunstiger opmaak.

1. Houd delen van een gerecht apart

Bij veel gerechten houd ik de verschillende onderdelen apart als ik ze serveer. Ik schep de rijst bijvoorbeeld aan één kant van een kom en serveer de curry of saus ernaast. Ook pasta roer ik meestal niet door de saus. Ik schep eerst de pasta op en schenk dan de saus eroverheen. Vaak oogt dat net wat mooier. Alleen bij heel natte sauzen die sowieso in het gerecht gaan intrekken, roer ik de ingrediënten door elkaar.

2. Stapelen maar!

Stapelen maar! Bij sommige gerechten werkt dat heel goed. Ik spiek weleens in restaurants hoe zij dat doen en vind het een leuke sport om het ook te proberen als ik borden opmaak. In het pastagerecht hierboven legde ik bijvoorbeeld eerst spaghetti in een kom en creëerde ik toen een kuiltje voor de saus. Daar schepte ik de saus in. Daarna volgden de pijnboompitten en granaatappelpitjes, toen de Parmezaanse kaas en ten slotte de basilicumblaadjes. Op zo’n manier laagjes creëren geeft diepte aan het gerecht.

3. Kies het juiste servies

Daar begint het allemaal mee bij borden opmaken. Toen ik op mezelf ging wonen, kocht ik zes dezelfde blauwe borden voor een prikkie. Heel leuke set, hoor! Maar veel gerechten zien er op zo’n knalblauw bord niet echt chic uit. Sindsdien ben ik een ware serviesverzamelaar geworden en heb ik een kast vol borden, kommen, potjes en bakjes. Ik kies bij elk gerecht speciaal een passend bord of kom uit.

Waar let ik op als ik servies kies bij een gerecht?

Ten eerste kijk ik naar de grootte. Het servies moet niet te groot en niet te klein zijn. Sommige gerechten komen mooi uit op een breed bord. Zo ben ik sinds kort eigenaar van het enorme blauwe bord hierboven van Maison Vogue. Te gek om te gebruiken voor pastagerechten. Je ziet dan à la restaurants alleen een klein hoopje pasta in het midden liggen. Superchic! Ook gepofte zoete aardappel serveer ik graag op een mega-bord. Dan trekt het gerecht nog meer de aandacht. Maar voor de meeste gerechten kies ik liever voor een wat kleiner bord of kom.

Daarnaast let ik op de kleur. Contrasterende kleuren werken heel goed. Gebruik bijvoorbeeld een zwart bord als je een gerecht met veel kleur hebt. Is je gerecht oranje/geelachtig, dan werkt een kleur als blauw heel goed. En maak je een groen gerecht, dan vind ik zelf roze of geel een mooie kleur. Het gerecht popt er dan echt uit.

4. Gebruik kleurcontrast

Niet alleen een contrasterend bord werkt goed bij borden opmaken. Je kunt ook kiezen voor ingrediënten met tegengestelde kleuren. Rucola-blaadjes staan bijvoorbeeld vrolijk op een kom met crèmekleurige risotto. Kastanjechampignons steken mooi af bij lichtgekleurde couscous. En groene doperwten vind ik altijd een leuke toevoeging aan dahl of curry’s die verder vooral één kleur hebben. Bij poké bowls, zoals die hierboven, ga ik al helemaal los qua kleuren. “Eat your rainbow” zeggen ze toch?!

Kijk naar de kleuren die je al in je gerecht ziet en serveer er iets bij in een andere kleur. Al zijn het maar een paar blaadjes groen. Die kunnen al een wereld van verschil maken.

5. Verse kruiden maken alles mooier

Wil je in maar vijf seconden je bord er profi opgemaakt uit laten zien? Dan zijn verse kruiden je beste vriend. Ik heb altijd een basilicumplantje staan en leg graag wat blaadjes verse basilicum op een bord. Daardoor ziet zelfs niet al te fotogenieke pasta er nog bijzonder lekker uit.

Je kunt natuurlijk ook andere verse kruiden gebruiken als die beter bij het gerecht passen. Denk aan rozemarijn, dille, peterselie of koriander. En bij sommige gerechten passen blaadjes munt ook heel goed. Zelf ben ik geen koriander-liefhebber, dus die sla ik over (hoe mooi het er ook uitziet). Maar elk van die andere verse kruidensoorten gebruik ik wel graag.

Verder ben ik fan van lente-ui en bosui. Bij rijst of noedels staan kleine groene ringetjes lente- of bosui altijd heel feestelijk. Eén uitje is al genoeg om twee borden mee te garneren. Smaakt nog lekker ook trouwens! Je gerecht krijgt er een fris tintje van.

6. Besteed aandacht aan het garneren van gerechten

Nog los van de verse kruiden denk ik dat de charme van een mooi opgemaakt bord hem echt zit in de garnering. Je kunt daar zelfs onaantrekkelijke gerechten nog mooier mee maken. De romige risotto hierboven is bijvoorbeeld van zichzelf een redelijk saai kotskleurig prutje (wél erg lekker overigens!). Maar met champignons, rucola, geroosterde pijnboompitten en kaas erop ziet het er meteen een stuk smakelijker uit.

Ik gebruik zelf van alles ter garnering. Uiteraard wel afgestemd op hoe het gerecht smaakt. Bananenpannenkoeken zullen bijvoorbeeld niet heel lekker smaken met lente-ui, wel met blauwe bessen of chocoladesaus.

Voor het garneren van gerechten kun je bijvoorbeeld het volgende gebruiken:

• Roma-tomaatjes uit de oven (of half open gesneden cherrytomaatjes)
• Lente-ui of bosui
• Gebakken ui
• Stukjes (vegan) kaas
• Eetbare bloemen
• Kokosmelk, kokosroom of andere room
• Plakjes komkommer
• Geraspte wortel of wortel in dunne plakjes geschaafd en opgerold
• Plakjes groenten uit het gerecht
• Champignons
• Walnoten, cashewnoten, pompoenpitten of andere noten/pit-achtige dingen
• Broodkruimels
• Hennepzaad
• Sausjes of dressings
• Pijnboompitten
• Kokosrasp of kokossnippers
• Granaatappelpitjes
• Gebakken kikkererwten (even roosteren in de oven)
• Een schep hummus
• Plakjes limoen

7. Vergeet de nootjes, pitjes en zaden niet

Dit is mijn favoriete onderdeel van borden opmaken: de zaadjes, pitjes, noten of waar ik ook maar zin in heb. Ik strooi er graag op los met sesamzaadjes, stukjes cashewnoot, geroosterde amandelen of andere soorten zaden of noten. Op veel gerechten vind ik kleine sesampitjes heel gezellig en vrolijk staan. Het geeft je gerecht iets speels. Vooral bij blokjes tofu of tempeh met marinade staat het extra leuk als je ze even door de sesampitjes haalt. Over curry strooi ik graag wat stukjes noot. Voor de mooi en voor de smaak!

Verder gebruik ik de laatste tijd veel geroosterde amandelen (gewoon amandelen kort roosteren in een droge koekenpan en klaar!). Die zijn niet alleen heel lekker, maar staan ook erg leuk bij pastagerechten. Hak ze in kleine stukjes en sprenkel ze over je gerecht. Ook de oude favoriet – pijnboompitten – zijn natuurlijk altijd goed. Ik heb altijd een potje staan voor het garneren van gerechten.

8. Sausjes, sausjes, sausjes

Ook daar kun je heel veel mee. Aan de ene kant krijgt je gerecht er meer smaak door. Aan de andere kant laten ze je bord er feestelijker uitzien. Maak zelf een lekkere dressing (de pindadressing van deze zoete-aardappel-salade is mijn favoriet) of een heerlijke saus en schenk die over het gerecht. Stevige sauzen kun je “drizzlen” (snel met een lepel heen en weer gaan voor een zig-zag-patroontje. Sauzen die meer vloeibaar zijn kun je ook gewoon over het gerecht schenken. En soms werkt een schep midden op het gerecht ook heel goed als je een dikke saus, zoals pesto, hebt.

Tip: ik vroeg me heel lang af hoe mensen zo’n mooie “drizzle” maken. Bij mij werden het eerder grote klonten saus dan dunne lijntjes. Daar heb ik sinds kort dé truc voor gevonden. Koop twee spuitflesjes van de cupcake-afdeling. Daar kun je de dressing in gieten om zo sausjes in dunne lijntjes op je gerecht te spuiten. Je kunt natuurlijk ook sausflessen van bijvoorbeeld curry bewaren en daar dan je zelfgemaakte dressing in schenken. Werkt ook perfect!

9. Als je het echt niet meer weet, strooi (vegan) kaas

Dit werkt altijd. (Vegan) kaas is hét middel om niet zo mooie delen van je gerecht te camoufleren. Met wat uitgestrooide kaas erop (vooral Parmezaanse kaas werkt top!) ziet je gerecht er meteen als een culinair hoogstandje uit, toch?!

Ik gebruik zelf meestal de vegan variant van Willicroft: die is gemaakt van stukjes noot. Bij veel gerechten strooi ik er rijkelijk mee in het rond. Zelfs al zijn de eerste stappen niet helemaal gelukt of blijkt je saus niet heel fotogeniek, een beetje kaas erbij en alles ziet er alsnog reuze-feestelijk en culinair uit.

10. Houd ingrediënten apart als je borden opmaakt

Bak sommige groenten of ingrediënten in een apart pannetje, zodat je ze bovenop het gerecht kunt “stapelen”. Ik doe dit zelf bijvoorbeeld met champignons, zoals bij de risotto met champagnes eerder in het artikel. Cherrytomaatjes bak ik vaak los in de oven en leg ik apart op een gerecht, zoals bij de tomatenrisotto hierboven. Ook bak ik doperwtjes (uit de vriezer) weleens in een apart koekenpannetje. Ze hoeven toch maar één minuut te bakken, en daardoor kun je ze met een mooie groene kleur op je gerecht scheppen.

Bij bowls vind ik het al helemaal tof om ingrediënten los van elkaar te serveren. Toegegeven: het is wat meer werk bij de bereiding, maar dan heb je ook wat.

11. Spiek hoe restaurants een bord opmaken

Kijk af hoe de kenners het doen. Volg restaurants op Instagram of gebruik je wens om borden mooi op te maken als excuus om vaker uit eten te gaan. Kijk hoe zij de ingrediënten neerleggen, welke combinaties zij gebruiken en wat voor servies ze hebben. Laat je daardoor inspireren. Ook kookboekauteurs, receptontwikkelaars en foodfotografen zijn vaak een ster in borden opmaken. Zo volg ik zelf graag Food from ClaudNine. Haar styling van borden ziet er altijd tiptop uit.

12. Schep het bord niet te vol

Ik heb even getwijfeld of ik die tip wel wilde delen. Ik ben een grote eter als het op avondeten aankomt en houd niet van karige bordjes eten. Maar voor de mooi is het juist weer toffer om een bord niet te vol te scheppen. Ik laat weleens wat saus in de pan zitten, zodat we er later nog wat bij kunnen scheppen. Of ik leg voor de sier een paar nootjes op de curry en strooi er dan na de eerste hap nog een flinke hand bij. Borden zien er vaak net iets mooier uit als je niet de hele pan leeg schept.

13. Serveer er losse bakjes bij

Voor borden opmaken hoef je niet altijd zelf hard aan de bak te gaan. Je kunt ook de mee-eters aan het werk zetten door sausjes en garnering in losse bakjes te serveren. Ik vind dat er altijd feestelijk uitzien. Het heeft ook wel wat dat je je eten zelf nog kunt versieren met wat je maar lekker vindt.

In de servieskast heb ik dan ook altijd wat kleine bakjes en potjes staan waarin ik bijvoorbeeld ringetjes lente-ui, sausjes of noten stop. Dan kan Bart of de visite zoveel pakken als ze maar willen. En het ziet er ook nog leuk uit ook, zo’n tafel vol gekleurde bakjes.

14. Leg ingrediënten nonchalant neer

Van mij hoeft het er allemaal niet keurig netjes uit te zien als ik borden opmaak. Het heeft wel wat als er een paar drupjes saus van de pasta zijn gevallen, als er een paar losse kikkererwten naast je aardappel liggen of als de lente-ui niet allemaal keurig in het midden van het gerecht ligt. Leg niet alles kaarsrecht neer, maar maak het wat nonchalanter. Ziet er vaak ook heel leuk uit bij borden opmaken!

15. Klaar met het bord opmaken? Dep even schoon

Chefkoks kunnen vast zonder brokken tot een mooi opgemaakt bord komen. Zelf heb ik er een handje van om vaak wel ergens iets te morsen of uit te schieten. Daarom ga ik last-minute met een keukenpapiertje langs de randen van het bord om vetvlekjes of overtollige saus weg te halen. Doe ik uiteraard niet als ik in mijn uppie thuis ben – let’s keep it real! – maar wel als Bart of andere mensen mee-eten. Of als ik zo trots ben op mijn gerecht dat het op de foto mag.

Zonder die paar vlekjes ziet je eten er al helemaal perfect uit. En krijg je die vlek niet weg? Strooi kaas of leg er een basilicumblaadje op. Niets gebeurd! 😉

Vind jij borden opmaken ook leuk, of zet je liever meteen je tanden in een gerecht?