“Oh, zo veel werk was het niet, hoor!”. Of het welbekende “Dit jurkje was gewoon € 5,- bij Zeeman!”. Je herkent vast wel de wegwuifreacties op complimenten. Complimenten ontvangen is fantastisch en kan de bron zijn voor een kleine scheut trots die je van je tenen tot je kruin door je lijf voelt. Máár dan moet je complimenten niet meteen afdoen als onterecht of overbodig. Laat ze eens goed tot je doordringen, zodat je ze een welverdiend schouderklopje kunt laten zijn. Dit zijn 7 tips om complimenten te ontvangen zonder “Oh nee joh…”-reacties en ze écht kunt gaan voelen.

Waarom is complimenten ontvangen zo lastig?

Als ik naar mezelf en mensen om me heen kijk, zijn dit een paar belangrijke oorzaken dat complimenten ontvangen niet altijd van een leien dakje gaat:

1. Je bent zelf niet helemaal overtuigd van hoe goed, knap of mooi iets is. Je ziet het als doodnormaal en als niet een compliment waard.
2. Je ziet bij jezelf eerder de verbeterpunten dan dingen die hartstikke goed (of zelfs tamelijk fantastisch) gaan of zijn aan jou. Zeker als je perfectionistische trekjes hebt, is er altijd verbetering mogelijk en focus je eerder dáárop dan op wat goed gaat.
3. Het voelt misschien arrogant of niet bescheiden genoeg om complimenten aan te nemen, dus wuif je ze maar weg. “Doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg”, is de mentaliteit. Dus schiet je in de bescheidenheidsmodus.

Of misschien vind je het überhaupt lastig om de complimenten te geloven. Ben je dan echt zo goed? Er waren toch ook dingen die minder gingen? Er zijn vast mensen die beter zijn dan jij. Bij jezelf leg je vaak de minpunten onder een vergrootglas. Veel mensen zijn niet zo snel tevreden met hun eigen prestaties en überhaupt met zichzelf. Dan is het lastig om van een ander aan te nemen dat je in bepaalde dingen in hun ogen zelfs méér dan goed genoeg bent.

Waarom is het belangrijk om complimenten te accepteren?

Complimenten ontvangen is juist zo belangrijk. Door ze direct weg te wuiven, haal je jezelf naar beneden en laat je niet écht binnenkomen dat je iets hartstikke goed hebt aangepakt, een fijn persoon bent of dat iemand je om welke reden dan ook waardeert. Complimenten zijn momentjes van trots. Die mag je best tot je laten doordringen. Het is zonde als je ze het ene oor in het andere oor uit laat gaan, terwijl ze een mooie bron van zelfvertrouwen kunnen zijn.

Hoe accepteer je een compliment? 7 tips

Een compliment accepteren begint met je eerste reactie in toom houden. Dus wuif het compliment niet direct weg, maar vertrouw erop dat de ander dit oprecht meent en jou uit vrije wil iets moois wil zeggen. Hoe mooi en speciaal is dat? De ander verdient het dat jij er dankbaar en fijn op reageert en ook jíj verdient het om de mooie woorden tot je te laten doordringen. Met deze 7 tips kun je complimenten ontvangen met een positiever gevoel. Zonder wegwuiverij, met de kans om er echt in te durven geloven.

1. Zeg “Dank je wel”

Met die drie woorden begint het allemaal! Schiet niet meteen in de “Ja maar…”-stand en slik je “Oh nee joh, stelt niets voor!”-reactie in. Zeg simpelweg “dank je wel”. Niets meer of minder. Door je reactie daarmee te beginnen, voorkom je die eerste wegwuifreactie en geef je jezelf meer kans om het compliment op je te laten inwerken.

Een compliment is iets moois om te krijgen. Ontvang het dankbaar en voel maar hoe het is om iets leuks te horen!

Voor anderen is het ook niet altijd makkelijk om een compliment te geven, dus zeg “Dank je wel” voor de genomen moeite. Dat is fijner voor de ander én voor jezelf.

2. Ga uit van de goede intentie van de ander

Als je moeite hebt met complimenten ontvangen, komt dat misschien doordat je niet gelooft dat de ander het meent. Je denkt bijvoorbeeld dat iemand je uit beleefdheid een compliment geeft. Of dat diegene er “omdat het hoort” iets positiefs uit weet te persen, maar daar niets van meent. Maar waarom zou de ander jou een compliment geven als diegene iets niet oprecht goed, mooi of bijzonder vindt aan jou? Complimenten ontvangen gaat ook over geloven dat de ander het goed bedoelt en meent.

Kijk eens naar momenten dat jij zelf complimenten uitdeelt. Zou jij tegen je collega zeggen dat ze een steengoede presentatie heeft gegeven als haar verhaal in werkelijkheid nergens op sloeg? Zou je met complimenten strooien over iemands jasje als je het maar een goedkoop ding vindt? Waarschijnlijk niet! Ga ervan uit dat dat voor de ander ook geldt. De positieve woorden zijn welgemeend. Laat ze dus tot je doordringen. Zonder twijfel over de oprechtheid ervan!

3. Laat het compliment tot je doordringen (of vraag door)

Nu heb je alvast een “Oh nee hoor, stelt niets voor!”-opmerking ingeslikt. Maar je wilt ook niet vluchtig “Dank je wel” antwoorden en dan weer tot de orde van de dag overgaan. Neem de tijd om het compliment tot je te laten doordringen. Zeg iets als “Wat lief dat je dat zegt!” of “Wat mooi om te horen!”. Daarmee maak je het voor de ander ook leuker om die positieve woorden aan je uit te delen, en kun je ze beter op je laten inwerken.

Ben je positief verrast door het compliment, bijvoorbeeld omdat je de presentatie zelf niet zo goed vond gaan? Vraag dan door bij de ander wat diegene er positief aan vond. Dat kan je helpen om minder te twijfelen en nog beter in te zien dat je echt bepaalde kwaliteiten of fijne eigenschappen hebt.

4. Probeer niet direct een compliment terug te geven

Dat is op zich hartstikke aardig bedoeld, maar daarmee neem je niet de tijd om het compliment dat voor jou bedoeld is tot je te laten doordringen. Bovendien komt het compliment dat je in een reactie op een compliment van de ander geeft eerder wat “plichtsgetrouw” dan spontaan en welgemeend over.

Stel je voor: iemand zegt tegen jou “Wat heb je net een goede presentatie gegeven! Complimenten!” en jij zegt daarna “Nou, jouw presentatie laatst zat ook heel goed in elkaar!”, dan lijkt het alsof je je verplicht voelt om iets complimenteus terug te zeggen. Geef liever de ander een oprecht compliment op het moment dat je dat zo voelt, en neem het compliment dat jij nu ontvangt aan. Zonder zelf terug te gaan strooien met complimenten of te denken dat je standaard meteen iets moet “geven” als je iets “krijgt”.

Zie het compliment als een cadeautje van de ander aan jou. Dat heb je blijkbaar verdiend! Daar mag je van genieten. Zonder direct iets te moeten teruggeven.

5. Geloof dat je die mooie woorden verdient

Ga niet direct na een compliment weer over tot de orde van de dag. Laat het gerust nog even echoën door je hoofd. Voel maar wat het compliment met je doet. Voelt het wat onwennig allemaal? Voel je je trots en blij? Of komt er juist twijfel en angst op, omdat je bijvoorbeeld bang bent dat je het een volgende keer niet nog eens zo goed kunt doen? Alles is oké! Voel maar wat het met je doet en laat het compliment nadreunen.

En ga je opnieuw twijfelen aan jezelf en aan de mooie woorden? Besef dat het jouw eigen innerlijke criticus is die wil dat je het compliment wegwuift. De ander wil je alleen maar iets moois meegeven vanuit oprechte intenties. Vertrouw daarop, laat de woorden maar door je hoofd gaan en sus je eigen onzekerheid.

Wat ook kan helpen, is een tip die ik eens kreeg: geef je innerlijke criticus een naam. Noem hem/haar “Zeurpiet”, “Henk”, “Meneer Jansen” of hoe je ook maar wilt. Prent jezelf elke keer in als je weer die negatieve lading over een compliment heen gooit dat het Zeurpiet, Henk of Meneer Jansen is die kritiek op je heeft. Die stem blijft toch wel tetteren. Niets van aantrekken! Parkeer het stemmetje en denk “Bedankt voor het meedenken, maar nu ga ik genieten van het compliment!”.

6. Maak een digitale complimentenmap

Deze tip kreeg ik toen ik op een werkplek werkte waar complimenten niet erg gebruikelijk waren. Toen ik op een dag wél een compliment kreeg van een man die normaal verre van complimenteus was, riep ik een collega tegen mij:

“Dat compliment moet je opslaan! Dan kun je het er altijd nog eens bij pakken als je in je onzekere modus zit en het nodig hebt.”

Die tip volg ik nog steeds trouw op, ook al zit ik inmiddels als freelancer helemaal op mijn plek qua werk en voel ik me vaak genoeg gewaardeerd om wat ik doe.

Hoe werkt zo’n complimentenmap?

Je maakt een mapje aan op je harde schijf of in je notitieapp met de naam ‘Complimentenmap’. Elke keer dat je een mooi en inhoudelijk compliment krijgt, sla je dat op en sleep je het naar die map. Sla bijvoorbeeld een tof mailtje op dat een klant of collega je heeft gestuurd. Typ de lovende woorden van je leidinggevende uit en sla die als Word-document of notitie op. Of maak een screenshot van dat ene mooie appje en zet het in de map. Dat kun je zowel voor complimenten over werk als voor persoonlijke complimenten doen.

Als je dan een keer onzeker bent over je kunnen of over jezelf als persoon, kun je altijd teruggrijpen naar de map vol mooie woorden. Lees een paar complimenten één voor één door. Dan geeft dat je weer het vertrouwen dat je heus een fijn en talentrijk mens bent. Het helpt mij bijvoorbeeld om te beseffen dat één enkel kritiekpunt op zichzelf staat en dat het niet direct betekent dat ik als schrijver of als mens niet goed genoeg ben.

Lees ook: "Ik ben goed genoeg" - 7 redenen om dat te geloven.

7. Geef zelf vaker (oprechte) complimenten

Complimenten zijn niet alleen tof om te ontvangen, maar ook om te geven. Zelfs aan vreemden! Je kunt er ongemerkt iemands dag mee maken.

Een paar jaar geleden liep ik bijvoorbeeld met een tamelijk chagrijnig hoofd de supermarkt binnen. Ik had een baaldag en voelde me allesbehalve zeker van mezelf. Nu vind ik boodschappen doen een nogal leuke activiteit, dus ik kwam al met een iets vrolijker hoofd bij de kassa. Terwijl ik mijn boodschappen inlaadde, kwam een vrouw op me af. “Mag ik je iets zeggen? Ik vind dat je er zo mooi en stralend uitziet. Je jas, je tas, je outfit, je lach… je bent zo mooi!”

Mijn vertwijfelde ogen maakten plaats voor een glinstering in mijn pupillen en een brede glimlach op mijn gezicht. “Oh wauw, dank je wel!”, stamelde ik. “Wat ontzettend lief!” Terwijl ik nog zo onzeker de winkel in ging, liep ik er nu blij, stralend en zelfverzekerd uit. Het liet me zien hoe krachtig complimenten zijn, en hoe mooi het is om met jouw compliment soms ongemerkt een stukje onzekerheid of hardheid bij de ander weg te nemen.

Dus deels ze vaker uit, ook zodat je kunt ervaren hoe mooi het is als de ander jouw lovende woorden aanneemt en koestert. Probeer het eens! En leer daarmee om ook complimenten die je zelf krijgt volledig tot je te laten doordringen en erom te glunderen van oor tot oor.

Wat is het laatste mooie compliment dat jij hebt ontvangen?