Elke dag kom je als mens een stapje verder. Zelfs als je keihard bent gestruikeld, is dat in feite een stap dichter bij waar of wie je wilt zijn. Groeien als persoon is iets wat ik altijd al hoog op de agenda heb staan – en nee, niet alleen als dooddoener in sollicitatiebrieven. Ik verslind zelfhulpboeken, heb een steeds langer wordende lijst met lievelingspodcasts heb en leer er nog elke dag wat over bij. Het leek me leuk om eens de balans op te maken. Dit zijn de 9 mooiste tips die ik goed in mijn oren heb geknoopt over groeien als persoon.

1. Iedereen rommelt maar wat aan

Ga je een keer hard onderuit? Lijkt je doel voor geen ene meter dichterbij te komen? Of heb je zelfs helemaal geen doel? Good for you! Hoe belangrijk groeien als persoon ook is, je hoeft niet elke dag grootse prestaties te leveren en zichtbaar dichterbij je doelen te komen. Gun jezelf ook speelruimte. De kans om van alles te proeven. Soms te ontdekken dat je iets niets vindt of dat het niet werkt voor jou. En soms juist te denken “Yes, dit is het!”.

Je hoeft niet altijd met efficiënte stappenplannen resultaatgericht op jouw doel af te gaan. Je mag soms ook al die schema’s en stappenplannen lekker links laten liggen en gewoon maar wat aanrommelen. Dat doet iedereen uiteindelijk. Het leven gaat over meer dan vinkjes achter mijlpalen kunnen zetten. Geniet ook van de weg ernaartoe en zie het leven als een avontuur in plaats van een aaneenschakeling van grote, grotere, grootste prestaties.

2. Succes is voor iedereen anders

Groeien als persoon vraagt om een stip op de horizon. Nu weet ik dat het best spannend kan zijn om die stip te plaatsen. Zeker als je twijfelt of jouw stip niet een vaag of veel te makkelijk doel is. Onthoud in dat geval dat het er altijd om gaat dat dit voor jou een mooi doel is. Wat voor de één een mega-uitdaging is, kan voor de ander peanuts zijn en andersom. Dus bepaal zelf je doel en laat los wat anderen daarvan zouden vinden.

Om een voorbeeld te geven: voor mij voelde het als een enorm succes toen ik voor het eerst de hoorn erop smeet bij een opdringerige verkoper via de telefoon. Voor een ander is dat misschien gesneden koek; voor mij was het een vorm van voor mezelf opkomen die ik nog niet kende.

Dus meet je successen niet af aan een ander. En als jij trots bent op iets wat voor een ander misschien maar een klein ding lijkt, houd dat trotse gevoel vast. Deel je successen met de juiste mensen, van wie je weet dat ze net zo trots zullen zijn als jij.

3. Jezelf vergelijken is zinloos

Naar de ander toe én naar jezelf.

Vaak kies je één specifiek stukje van iemands leven en vergelijk je jezelf met de ander in enkel dat opzicht. Dat terwijl die persoon veel meer is dan enkel dat ene succes. Ik geloof dat achter elke voordeur meer schuilgaat dan je als buitenstaander kunt zien.

Zo kreeg ik in het begin ooit een jaloerse reactie van iemand over iets wat ik op werkgebied had bereikt. “Jou lukt ook alles! Waarom heb ik dat nou nooit?”, klonk het verwijtend. Dat terwijl ik net op een vervelende wijze door een jongen was gedumpt en worstelde met iets uit mijn verleden. Dat wist diegene natuurlijk niet. Maar om maar te laten zien: het leven van de ander is niet compleet perfect, net zoals jouw leven nooit compleet imperfect is.

Als jij wilt groeien als persoon, zie andere mensen dan als je inspiratiebron, niet als jaloersmakend ideaalbeeld. En knoop ook in je oren:

• Vaak vergelijk je jezelf met het resultaat van anderen waar zij maanden of jaren aan hebben gewerkt. Een compleet oneerlijke vergelijking natuurlijk als jij pas net stap 1 hebt gezet!
• Vergelijk jezelf liever met jouw vroegere ik. Kijk naar hoe jezelf bent gegroeid in plaats van je bezig te houden met het tempo waarop een ander wel/niet groeit.
• Voor de ander is het ook niet leuk om vergeleken te worden. Bij niemand komt succes zomaar aanwaaien. Zelfs al lijkt de ander een zondagskind, schijn bedriegt.
• Jaloezie ontneemt je de kans om inspiratie te halen uit iemands succes. Vaak gaan in succesverhalen de meeste waardevolle lessen schuil. Sta ervoor open om van de ander te leren.
• Besef dat iedereen ergens anders vandaan komt. Misschien heeft iemand anders een enorm netwerk, waardoor dezelfde prestatie haar veel makkelijker afgaat dan jij.

4. Verandering begint met één kleine stap

Als je in een lastige situatie zit, kan het compleet uitzichtloos lijken. Je hebt voor ogen waar je over een tijdje wilt staan, maar dat doel lijkt eindeloos ver weg en ook nog eens ontzettend spannend.

Met de enorme berg die je nog voor je ligt, vraag je je af of deze beklimming ooit gaat lukken. Moet je zien hoe hoog de top wel niet is!

Stel jezelf dan gerust dat groeien als persoon nooit van de ene op de andere dag gaat. Net zoals je niet in twee seconden van het dal naar de top van een berg klimt; daar gaat een hele periode overheen.

Het gaat erom dat je één stapje zet, daarna nog een stapje, en dat je dan een manier vindt om voortdurend stappen te blijven maken.

Het gaat er niet om dat jij razendsnel als een winnaar op de top staat; als je maar niet onderaan de berg blijft hangen – eindeloos piekerend over hoe hoog die top wel niet is.

Dat is iets wat mijn eetstoornisherstel me heeft geleerd. Herstellen leek heel lang te moeilijk. Soms onmogelijk zelfs. Maar dat kwam omdat ik in mijn hoofd had dat alles in één keer anders moest. En ja, díe verandering was onmogelijk groot. Maar als je in plaats van die grote berg gewoonweg één stapje zet dat voor nu wel haalbaar is, dan ben je al een heel eind. Na die spannende eerste stap, zullen de volgende stapjes steeds makkelijker worden. En hoe meer je er zet, hoe meer je ook successen opdoet en gaat vertrouwen dat je dit heus kunt.

5. Soms is doelloos zijn ook goed

Er is niets mis met even geen doel hebben. Bijvoorbeeld omdat enkel en alleen uit bed komen al als de grootste prestatie van de dag voelt.

Realiseer je dat je niet de enige bent die “maar wat doet”. We hebben allemaal periodes waarin doelen naar de achtergrond verschuiven en plaatsmaken voor “gewoonweg overleven”. De tropenjaren met jonge kinderen (inclusief gebrekkige nachtrust), een hardnekkige depressie of angst, een periode van rouw of wat dan ook. Je mag een pas op de plaats of zelfs achteruit maken als dat nodig is om voor jezelf te zorgen.

Je hoeft ook niet altijd na het bereiken van het ene doel direct een volgende doel in je agenda te hebben staan. Gun jezelf soms de rust, ruimte en stilte om trots te zijn op waar je nu staat. Kijk niet alleen naar boven naar de weg die nog voor je ligt, maar werp ook een blik omlaag. Moet je eens zien hoe ver je al gekomen bent!

6. Je kunt niet iedereen altijd maar blij maken

Groeien als persoon betekent dat je doet wat jij nodig hebt of het allerliefst wilt. Soms stel je daarmee anderen teleur. De mensen van wie je hoopt dat ze je grootste cheerleader zijn, kunnen dan juist je grootste obstakel worden. Als je je baan opzegt, is je baas niet blij. Besluit je om vaker ‘nee’ te zeggen? Dan krijg je misschien wel boze ouders, familieleden of collega’s ove je heen. Jij was toch diegene bij wie ze altijd terecht konden?! 

Besef dat dat niet te vermijden is. Soms verlies je een cheerleader onderweg. Laat dat je er niet van weerhouden om voor jouw geluk te gaan. Het is onvermijdelijk. Wat je ook kiest, teleurgestelde mensen zijn er altijd.

Er is maar één persoon van wie je in de hand hebt dat je die niet teleurstelt: jijzelf. En weet ook: de teleurstelling van anderen is vaak iets wat bij hen ligt, niet iets waar jij verantwoordelijk voor bent.

7. Omring je met mensen die jou helpen groeien

Soms zal je mensen verliezen als je een nieuw pad in slaat. Dat is zuur. En soms is ‘zuur’ nog zacht uitgedrukt ook. Het enige wat je eraan kunt doen, is proberen de zure gezichten die vanaf de zijlijn hard “boe!” roepen zo min mogelijk impact te laten hebben.

Ga in plaats van die verbeten blikken op zoek naar mensen die jou wél motiveren om vol goede moed verder te gaan. Of mensen die je onderweg kunnen helpen of die je situatie herkennen. In welke situatie je ook zit, er zijn bijna altijd gelijkgestemden. 

Ik leerde eens in een cursus dat je bij voorkeur een paar soorten cheerleaders om je heen hebt. Denk aan:

• iemand die je door dik en dun steunt (zo iemand die nog juichend naast je staat als je oppert een naaktcamping in Australië te beginnen);
• iemand die in het vakgebied zit en net een stap verder is dan jij;
• een kritische sparringpartner die je wijst op de risico’s.

Dat kan bijvoorbeeld een vriend(in), een familielid, een collega, een mede-ondernemer of eventueel een coach zijn. Verzamel je eigen cheerleaderteam dat jou richting de finish helpt.

Met de juiste mensen om je heen wordt het behalen van je doelen ook een stuk leuker. Denk maar aan vermoeide hardlopers die toch nog een eindsprintje weten te trekken met enthousiast juichende toeschouwers aan de kant.

8. Je hoeft niet te zijn wie je altijd was

Er zullen mensen zijn die het helemaal niet leuk vinden dat je groeit. Doen ze niet eens bewust om je dwars te zitten waarschijnlijk. Maar zij kennen je zoals je was, en zouden je het liefst zo willen houden.

Laat je er daardoor niet van weerhouden om toch te groeien als persoon. Ook al kent iedereen jou als het stille muisje – ik noem maar wat – dan nog kun jij morgen besluiten om voortaan je eigen zangkanaal op YouTube te starten of tijdens een discussie een keer wél zelfverzekerd je mond open te trekken en fel tegen anderen in te gaan. Je hoeft niet te zijn wie je was.

Je hoeft niet te zijn hoe anderen je graag zien. Of hoe je jezelf gewend was. Het is wennen als je verandert, maar het is nodig om te groeien als persoon en om jezelf gelukkig te maken. Vergeet de zin “Ja maar, ik ben nu eenmaal niet…”. Durf te ontdekken dat je morgen iemand anders kunt worden dan de persoon die je nu bent.

9. Het mag schuren als je gaat groeien als persoon

Als je gaat groeien op persoon, loop je vaak ook tegen je eigen obstakels aan. Negatieve gedachten die je wijsmaken dat jij dit toch niet kunt. De innerlijke criticus die in twijfel trekt of mensen wel op je zitten te wachten. Of mensen om je heen die je diezelfde nare vraag stellen.

Misschien worstel je ook met angsten als je een stap zet richting je doel. Of met eigen twijfels: wil je dit wel écht? Zodra je uit je comfortzone stapt, gaat het vaak schuren. Logisch. Je zet stappen die je misschien nooit voor mogelijk had gehouden. Dan kun je ook niet verwachten dat je zelfvertrouwen zo komt aanwaaien.

Laat de stemmetjes maar tetteren en laat de twijfels en je eigen criticus er maar zijn. Doorsta dat schurende gevoel. Dan zal je zien dat je er sterker uitkomt. En dat als je straks staat waar je wilt staan, het hierdoor alleen maar nóg meer als een enorme prestatie voelt.

In welke situatie ben jij gegroeid als persoon?