Impulsaankopen. Ik vermoed dat we ons er allemaal weleens schuldig aan maken. Je komt uit de supermarkt terug met nét iets meer dan alleen het pak meel dat je nodig had. Koekjes bijvoorbeeld. Of je móet bij de ‘3 halen 2 betalen’-actie wel drie shirts kopen in plaats van het ene shirt dat je van plan was. Eenmaal thuis ben je meer euro’s armer dan de bedoeling was en ook spullen rijker die je helemaal niet van plan was te kopen. Ik had er zelf als puber nogal last van dat geld in mijn zaken brandde. Tegenwoordig houd ik vooral van geld besparen en heb ik manieren gevonden om mezelf van impulsaankopen te weerhouden. In dit artikel 11 tips om impulsaankopen te voorkomen.

1. Ga alleen naar een (web)winkel met een reden

Zodra je ook maar een winkel instapt, komen de verleidingen al op je af. Winkeliers en webwinkels zijn niet op hun achterhoofd gevallen en weten wel hoe ze jou zover krijgen om meer geld uit te geven. In webwinkels komen overal de “Ben je misschien ook geïnteresseerd in…”-tips op je af. Winkels hebben grote posters hangen, presenteren aanbiedingen alsof dit dé kans is om een enorme geldprijs in de wacht te slepen. Daarnaast zet elke slimme winkel natuurlijk de perfecte impulsaankopen bij de kassa. Kortom: het is best lastig om met alleen die spullen thuis te komen waarvoor je kwam.

Daarom probeer ik zelf echt alleen winkels in te gaan als ik ergens naar op zoek ben. Ik probeer zelf bijvoorbeeld zo min mogelijk fast fashion te kopen. Als ik eenmaal in een winkelcentrum loop en overal mooie kleding zie hangen, is de verleiding groot om toch overstag te gaan. Maar als ik helemaal niet bij die winkels naar binnen ga en ze niet onnodig opzoek, is die verleiding meteen weg.

Dus mijn tip: ga alleen naar winkels waar je echt wat nodig hebt. Ga shoppen als je echt toe bent aan een nieuwe outfit, mooi servies zoekt of een bijzonder sieraad wilt. Dan is de kans kleiner dat je met allerlei overbodige spullen thuiskomt.

2. Denk drie keer na over een aanbieding

‘Drie T-shirts halen, twee betalen’ klinkt als een fantastische manier om geld te besparen. Maar als jij van plan was om één T-shirt te kopen, dan is het helemaal niet zo’n goede actie. Je geeft dan het dubbele bedrag uit en komt thuis met T-shirts die je misschien meer hebt gekocht vanwege het voordeel dan omdat je ze zo fantastisch vindt.

Zo zie ik ook weleens producten in onze Bonus Box staan waarvan ik denk “Geweldig, dit ga ik eens inslaan!” om vervolgens te ontdekken dat je maar € 0,10 korting krijgt. Dan kun je er net zo goed een andere keer voor terugkomen als je dat product wél nodig hebt.

Aanbiedingen lijken soms geweldige kansen, maar zijn dat lang niet altijd. Wees daarom kritisch voordat je je laat verleiden tot een “geweldig” koopje.

• Is het wel echt zo’n goede deal? Hoeveel korting krijg je nu exact?
• Had je dit ook gekocht als het niet in de aanbieding was geweest?
• Is het product niet alsnog ergens anders goedkoper? (Soms verhogen webwinkels hun prijzen om daarna korting te geven, waardoor je alsnog duur uit bent.)

3. Begin een verlanglijst op Lijstje.nl (al ver vóór je verjaardag)

Deze geniale tip hoorde ik eens op een verjaardag (dé plek waar je het over verlanglijstjes hebt natuurlijk). Je komt waarschijnlijk regelmatig spullen tegen die je maar al te graag wilt hebben. Maar dát je ze wilt hebben, betekent niet dat je ze acuut nodig hebt. Een mooi alternatief voor die spullen direct in je winkelmandje gooien, is om op Lijstje.nl een verlanglijstje op te stellen waarop je het hele jaar door dingen toevoegt. Als je dan jarig bent en de vraag “Wat wil je voor je verjaardag?” vanuit alle hoeken op je afgevuurd krijgt, heb je altijd iets te vragen. Én het feit dat je het op het lijstje hebt staan, kan de drang om iets te kopen al stillen.

Je kunt zo’n lijstje bijvoorbeeld rondsturen voor je verjaardag, gebruiken voor je Sinterklaas-lootje of je kunt er af en toe zelf op spieken als je een keer iets speciaals voor jezelf wilt kopen.

4. Voorkom digitale verleidingen

Ook online word je overal getriggerd om geld uit te geven. Nieuwsbrieven brengen je als eerste op de hoogte van unieke voordeeldeals die je niet mag missen. Google Ads wijzen je een week later nog op die ene jurk die je laatst had aangeklikt. En bol.com stuurt je reminders voor spullen die je misschien vergeten bent in je winkelmandje toen je ze met veel moeite toch maar wegklikte. Zie dan maar eens het geld in je portemonnee te houden. Al helemaal als ergens de woorden “Nu of nooit” of “Op = op” bij staan.

Ik ben zelf vooral gevoelig voor aanbiedingsmails. Ik hoefde maar een paar foto’s van nieuwe wintertruien te ontvangen of ik was alweer verstrikt geraakt in de C&A-webshop. Daarom heb ik me voor bijna alle commerciële mailings van webwinkels afgemeld.

Een paar manieren waarop ik online impulsaankopen voorkom:

• Meld je af voor alle nieuwsbrieven waarop je niet absoluut geabonneerd hoeft te zijn. Die van Albert Heijn is misschien handig om bonusaanbiedingen in de gaten te houden. Maar veel andere nieuwsbrieven zijn vooral bedoeld om je tot onnodige aankopen te laten verleiden.
• Als je een nieuwsbrief ontvangt, kijk dan eerst kritisch naar de onderwerpregel. Moet je dit wel echt openen of is het beter als je deze mailing weggooit?
• Klik niet op alles wat je maar leuk vindt in nieuwsbrieven. Voor je het weet achtervolgt dat ene item je nog wekenlang als advertentie.
• Heb je moete om online advertenties te weerstaan? Installeer een ad-blocker of werk in een incognito venster.
• Schrijf je je in voor een nieuwsbrief vanwege de kortingen? Vergeet je niet af te melden zodra je de korting hebt gepakt.
• Vraag je af ‘Had ik dit ook gekocht als ik deze mailing of advertentie niet had gezien?’.

5. Slaap er een nachtje over (dé tip die altijd werkt!)

De aankoop die je vandaag nog kan-ik-niet-missen-geweldig vindt, heb je morgen misschien helemaal niet zo hard nodig. Als je gevoelig bent voor impulsaankopen, kan het helpen om producten waarbij je een ernstige koopneiging voelt ergens te noteren. Ga dus niet meteen overstag, maar schrijf op dat je morgen nog eens overweegt of je dit écht moet hebben. Grote kans dat je er morgen geen oren meer naar hebt!

Als ik impulsaankopen doe, dan is de oorzaak meestal een onstilbare shopdrang. Komt gelukkig niet vaak meer voor! Maar vooral in mijn puberteit had ik soms de ernstige neiging om iets nieuws in huis te halen. Bijvoorbeeld als ik net leuke interieurs had gezien in een tijdschrift. Dan móest mijn kamer acuut van andere spullen voorzien worden. De aankopen die ik op zo’n moment deed, waren meestal ook de spullen die ik het eerst weer naar de kringloopwinkel bracht. Niet over nagedacht! In zulke gevallen weet ik nu: rondkijken in (web)winkels mag best als afleiding of tijdverdrijf, maar laat het even bezinken als het om iets duurs en mogelijk onnodigs gaat.

Je hebt vaak veel meer aan mooie producten die je doordacht hebt gekocht en waarvan je zeker weet dat je er blij van wordt, dan aan producten die je in een opwelling koopt.

6. Winkel met een lijstje

Klinkt suf, is reuzehandig! Als je naar de winkels gaat met een specifieke missie, schrijf dan op wat je nodig hebt. Ik doe dat bijvoorbeeld als ik naar Action ga. Dat is namelijk dé winkel bij uitstek waar je vandaan komt met ongeveer vijf keer meer spullen dan je nodig had (ik wel tenminste). Met een lijstje bij de hand kan ik gerichter langs de schappen lopen en raak ik minder snel “verdwaald” tussen schappen waar ik helemaal niet hoef te zijn (lees: bij de kattenmanden, fluffy sokken en notitieboekjes).

Voor boodschappen vind ik een lijstje sowieso onmisbaar. Daarmee voorkomen wij dat we bijvoorbeeld met de derde verpakking pasta thuiskomen of meer eten in huis halen dan we in een week op krijgen.

Je kunt ook met jezelf afspreken dat je bijvoorbeeld maximaal één of twee dingen mag kopen die niet op je lijstje staan (even afhankelijk van waar je gaat shoppen: als je bij de Louis Vuitton-winkel één extra ding koopt, tikt dat natuurlijk flink aan). Dat doe ik bijvoorbeeld als ik voor een noodzakelijke aankoop naar Action ga. Dat ene stickervel extra mag, maar ik probeer om niet met vijf “Ook leuk!”-aankopen thuis te komen.

7. Besef dat spullen maar spullen zijn

Die dure nieuwe jurk lost niet in één klap je nare gevoelens op. En verdriet verdwijnt helaas niet als je jezelf op een kersverse Zalando-bestelling trakteert. Jezelf iets cadeau doen wat je al heel lang wilt, kan zeker een mooie manier zijn om lief voor jezelf te zijn. Maar dat ene wel-leuk-jurkje dat je tijdens een nachtelijke shopsessie spot, is helaas niet dé oplossing om je snel fijner te voelen.

Door niet te vaak gewoon zomaar iets te shoppen, voelen de keren dat je wél iets moois voor jezelf koopt veel fijner en specialer. Ik vind Marie Kondo’s filosofie altijd wel mooi. Alles wat je aan spullen in huis hebt staan, kost op één of andere manier wel energie (je stoort je misschien aan het gebrek aan ruimte, moet de spullen afstoffen, het staat in de weg, je vraagt je misschien af “Wat moet ik ermee?” of kunt andere spullen er niet meer door vinden). Dus als je dingen koopt, zorg dan dat het iets is wat “joy sparkt”.

8. Doe voor nieuwe spullen iets ouds weg

Ik heb ooit met mezelf afgesproken dat dit het aantal kledinghangers is waarmee ik het moet doen. Meer jurken kan ik niet kwijt in mijn kledingkast (nu heb ik toevallig meestal twee lege hangers – voor het geval ik een fantastische kringloopvondst opdoe!). Ik heb daarom de regel voor mezelf dat ik eerst plek moet maken voor nieuwe dingen als ik iets in huis wil halen, bijvoorbeeld door oude kleding via Vinted of Sellpy te verkopen of door spullen weg te doen naar de kringloopwinkel. Die regel voorkomt aan de ene kant een dichtgeslibde kledingkast en scheelt me aan de andere kant impulsaankopen. Ik zou niet snel met vijf kledingstukken thuiskomen als ik dat niet van plan was, puur omdat dat dan “niet in mijn kast past”.

Hetzelfde doe ik vaak met woonaccessoires of kleine prullaria. Je hebt nu eenmaal beperkt de ruimte. Doordat ik dat wéét en in mijn hoofd heb dat er niet zomaar iets nieuws bij past, denk ik kritischer over dat soort aankopen na.

9. Vraag nadenktijd

Als mensen me op de man (nee, vrouw!) af iets willen verkopen, vind ik het een stuk lastiger om ‘nee’ te zeggen. Stel: je gaat naar een kledingwinkel en krijgt uitgebreid persoonlijk kledingadvies. De verkoper vertelt je (uiteraard!) dat dit je fan-tas-tisch staat, biedt een overheerlijke cappuccino aan en neemt zelfs de tijd om naar een deel van je levensverhaal te luisteren. Tja, durf dan maar eens met lege handen weg te gaan.

Zo heb ik dat wel vaker als er een verkoper bij staat of als iemand me via de telefoon persoonlijk een aanbod doet. Ik durf haast niet meer af te zeggen. Mijn oplossing voor dat soort situaties: vraag om bedenktijd. Zeg niet meteen keihard ‘Nee’, maar geef aan dat je er later op terugkomt. Zeg dat je binnenkort nog eens langskomt als je die jurk wilt kopen of dat je later mailt naar de verkoper of je het doet of niet.

Als je even op jezelf bent, kun je makkelijker voelen of je dit product wel écht wilt hebben of vooral de ander aan het pleasen bent.

10. Ken jouw triggers voor impulsaankopen

Het helpt al als je van jezelf weet wanneer impulsaankopen bij jou het meest op de loer liggen. Ben je bijvoorbeeld gevoelig voor nachtelijk shoppen als je niet kunt slapen? Ga je winkelen als je niet lekker in je vel zit? Zie je in aanbiedingen vaak “een kans die je niet mag missen”? Of gooi je al snel bij de kassa nog wat extra’s in je mandje? Als je die triggers van jezelf kent, kun je beter voorkomen dat je erin trapt.

Mijn grootste triggers zijn funshoppen (winkelen om het winkelen) en de verzendkostenvrij-drempel (“Oh, dan koop ik er nog wel iets bij van € 10!”). Doordat ik dat weet, ga ik simpelweg niet vaak winkels in zonder reden. En als ik merk dat ik weer iets extra’s in mijn online mandje wil gooien om onder de verzendkosten uit te komen, dan denk ik daar wel twee keer over na.

11. Neem een kleinere tas mee van huis (en pak een mandje)

Het heeft natuurlijk een reden dat de gemiddelde winkelwagen énorm is. Je kunt er waarschijnlijk voor een hele maand aan voedselvoorraad in kwijt. Daardoor lijkt zelfs een forse hoeveelheid weekboodschappen nog best mee te vallen. Pas als ik later alles in tassen zelf naar huis moet zeulen, heb ik door dat het best een flinke hoeveelheid voedsel is. Dus wil je met niet te veel thuiskomen van de supermarkt? Pak een mandje. Als je zelf het gewicht van de boodschappen draagt, voelt het minder alsof er “nog wel wat bij kan”.

Iets soortgelijks: kleinere tassen van huis meenemen helpt mij ook om niet té enthousiast in te slaan tijdens een dag shoppen. Ik schat vaak in hoeveel spullen ik maximaal denk mee te nemen en stem daar de tas op af. Natuurlijk kun je bij de kassa altijd nog een extra tasje kopen. Maar omdat ik dat liever niet doe, werkt deze truc voor mij goed om te laten liggen wat ik toch niet nodig heb.

Ben jij een impulsshopper of valt dat wel mee?