Ken je die reclames voor retraites waar je van terug schijnt te komen alsof je zojuist uit een diepe winterslaap bent ontwaakt? Vergeleken met mindfulness-coaches, zengoeroes en retraite-organisatoren voel ik me regelmatig een kip zonder kop. Ik ga best lekker op krappe deadlines en krijg acute kriebels in mijn kont bij het idee van twee uur stil zitten voor de tv alleen al. Gestrest ben ik niet, maar echt mindful ook zeker niet altijd. Hoe erg is dat eigenlijk?

Je kunt niet altijd marathons lopen

De afgelopen zes jaar heb ik al talloze blogs geschreven over rust en ontspanning. Over mindfulness op jouw manier, niet altijd aan staan, de werk-privébalans bewaken en stoppen met alsmaar druk zijn. Ik vind het stuk voor stuk belangrijke thema’s. Uiteraard.

Wanneer je als een marathonloper van wedstrijd naar wedstrijd rent, dan komt er een moment waarop je uitgeblust aan de kant moet neerploffen om dagenlang bij te komen. Niemand kan voortdurend in versnelling vijf staan en dan ook nog goed werk leveren, een leuke partner zijn die nooit kibbelt en de kids met een blij gezicht om vijf uur ’s ochtends uit bed tillen. Je hebt het maar te doen met je energietank en die heeft ergens een bodem. En als je die hebt bereikt, is het goed mis. Kortom: wees zuinig op je energie.

Ik heb dat marathonlopen ook geprobeerd. Toen ik net begon met ondernemen, sjeesde ik van het één naar het ander. Ik maakte werkweken waarvan ik me achteraf afvraag hoe ik het ooit heb gebolwerkt. Zo bont als toen maak ik het gelukkig al lang niet meer. Ik kan me niet eens voorstellen dat ik om twaalf uur ’s nachts nog iets werkachtigs produceer. Rond die tijd staan mijn hersenen al half in slaapmodus en is de kans vrij klein dat er iets uit mijn handen komt wat én spelfoutvrij is én enigszins lekker leest. Dus nee, die tijd ligt achter me.

Maar kun je dan wel steeds sprintjes trekken?

Máár er zit een groot verschil tussen die marathonloper die neervalt omdat het niet meer gaat, en de persoon die af en toe een sprintje trekt en daarna uitrust voor een volgend sprintje. Ik denk dat ik best wel een sprinter ben in mijn dagelijks leven. Ik krijg stiekem een fijn adrenalineshot van nijpende deadlines en geniet er oprecht van om na een werkdag nog een blog te tikken, uitgebreid in de keuken te staan, nog wat foto’s te maken of een hardlooprondje buiten te maken. Het idee van een week in een hutje op de hei helemaal niets doen vind ik al – ehm – helemaal niets.

Ik krijg weleens de vraag “Waar haal je de energie vandaan?”. En nee, dat zie ik niet als een compliment of een ego-streling. Ik vraag me op zo’n moment juist vertwijfeld af “Ben ik te druk?”, “Doe ik te veel?” of “Heb ik echt meer energie dan een ander?”. Geen flauw idee. De waarheid zal vast een combinatie van die drie zijn.

Er wordt tegenwoordig zo gehamerd op genoeg rust nemen – wat ik supergoed en belangrijk vind. Tegelijkertijd twijfel ik daardoor weleens aan mezelf. Is het gek als ik ook na een drukke werkweek de behoefte voel om me te storten op 105 creatieve projecten? Is het slecht wanneer ik met een fors tempo doorstap tijdens een wandeling? Of als ik vijf minuten na mijn hardlooprondje al paprika sta te snijden, terwijl ik ook even kan gaan zitten?

Niet die mindful goeroe

Op Instagram volg ik mensen die – als ik de foto’s mag geloven – de rust zelve zijn. Ze lijken zich op vakantie geen moment om werk te bekommeren en overleven zelfs de tropenjaren met kinderen ogenschijnlijk zonder kleerscheuren. Als ik dat zie, vraag ik me weleens af hoe mensen dat doen.

Kun je mindful zijn of word je dat? En als je dat kunt worden, ben ik het dan genoeg of moet ik van ‘mindful worden’ maar eens een nieuw project maken?

Ik kan best prima genieten van het moment. Volledig opgaan in leuke dingen en zonder gedachten over werk een wandeling maken door de natuur. Dus ja, ik heb mijn fijne mindful momenten. Maar ik kán geen hele middagen, dagen of zelfs weken nietsdoen. Ik heb heus pogingen gedaan. Maar mij maak je niet blij met pyjamadagen, bankhangen of filmmarathons.

Ook ik heb weleens websites van stilteretraites van voor tot achter doorgenomen. Moest ik dat niet eens doen als persoon met een overactief brein? Maar zodra ik lees dat je daar twee dagen geen woord met de buitenwereld mag reppen, slaat de “Nee, niets voor mij!”-neiging al toe. Ik zou gillend gek worden. En ik ben er niet over uit of dat nou een probleem is waar ik aan moet werken (bij een Ibiza-stilteretraite uiteraard) of dat ik een bezig bijtje mág zijn zonder dat het zorgwekkend is.

Geen sociale energie, wel lekker-fanatiek-bezig-zijn-energie

Maar ik ben niet altijd die energieke zelf. Dat is een introvertending dat ik van mezelf heb ontdekt. Ik moet soms lachen als mensen me energiek noemen of roepen “Waar haal je de tijd vandaan?”. Ik voel me regelmatig juist een young granny die weinig groots en meeslepends in haar leven meemaakt. En ik ben heel gelukkig met mijn huismussenbestaan.

Bij mij zit er een groot verschil tussen energie hebben voor sociale dingen en energie hebben voor creatieve uitspattingen. Voor mijn 1001 hobby’s heb ik bijna altijd wel puf. Laat mij maar hele dagen blogs tikken, foto’s maken, koken, kaarten fröbelen of meubels verschuiven in huis. Dat kan ik zo zes uur achter elkaar doen om me daarna helemaal opgeladen te voelen.

Maar vraag je me om drie uur op een kringverjaardag te zitten? Dan vind ik het wel heel gezellig, maar is daarna mijn sociale energietank voorbij het rode streepje. Ik moet dan echt even rustig in mijn eentje wat doen. Komt op zo’n moment de buurvrouw aan voor koetjes-en-kalfjes-gesprekken over de rioleringsbuizen, dan voel ik een intense drang om me onder een kleedje op de bank te verstoppen.

Als ik zie hoe anderen hun weekenden volproppen met feestjes of van vakantie in weekendje weg in de volgende vakantie rollen, dan kan ik bij het zien van die dagplanning al moe worden. Wanneer ik een hele zaterdag de hort op ben, houd ik het liefst de zondag in mijn agenda leeg.

Onderprikkeld vs. overprikkeld

Dus, er zijn grenzen. Een van de dingen die ik heb geleerd over mezelf is dat de grens tussen onderprikkeld en overprikkeld bij mij vrij subtiel is. In een eerdere baan ben ik onderprikkeld geraakt. Ik had zo weinig uitdaging dat ik urenlang de tijd moest wegkijken op het werk. Ik werd doodmoe en gefrustreerd van het feit dat er nergens prikkels vandaan kwamen. Intellectuele prikkels. Creatieve prikkels. Prikkels waar ik mijn hoofd over kon kraken. Als ik een avond alleen tv heb gekeken, staat mijn hoofd nog steeds aan. Ik móet het op een of andere manier moe maken.

Tegelijkertijd kan ik snel overprikkeld raken. Zet mij twee uur op een netwerkborrel met luide muziek en ik kom thuis alsof ik er een hele dag als babysitter in Ballorig op heb zitten. Helemaal op. Geen puf meer voor niets. En ik weet van mezelf dat vier calls op een dag voor mij geen best idee is; dan is niet alleen mijn computerbatterij leeg, maar ook die van mij.

Als je maar doet wat jou energie geeft

Waar ik naartoe wil? Ik geloof niet dat het erg is dat ik het niet zo op heb met pyjamadagen, dat ik de retraites voor nu links laat liggen en dat ik op vakantie gerust mijn laptop meesleep om blogs voor Vaker Vrolijk te tikken. Ja, ik heb een overactief hoofd en ik dender soms als een stuiterbal van het ene naar het andere. Maar dat is vooral als ik me stort op dingen die mij veel energie geven. Laat mij maar met mijn KitchenAid in de weer zijn of met mijn camera boven een spinnetje staan om het zo mooi mogelijk vast te leggen. Dat kan ik úren doen zonder op te raken. Puur omdat ik er energie van krijg.

Maar als ik dingen doe die me energie kosten, dan beland ook ik vroeg in bed of sukkel ik in slaap voor een op zich best grappige oudejaarsconference. Tja, als je te veel doet wat jou energie kost, dan ga je daarop leeg. Doe je dingen die je energie opleveren? Dan houd je het veel langer vol.

Ik denk dat daar voor mij de truc ligt. Ik heb nu steeds beter door wat mijn accu wel vol laadt, en probeer energieslurpers beter te doseren.

Het gaat allemaal om balans. Jeukwoord, maar wel het enige wat de lading dekt.

Geen zengoeroe, wel in balans?

Dus nee, ik ben zeker niet die zengoeroe. Ik doe wel aan meditatie. En ik weet dat het goed voor me is om yoga te doen, juist omdat ik zelf eerder de neiging heb om bij sporten alles te geven. Daarom trek ik soms bewust de stekker eruit. Maar nee, ik ben niet die persoon met wie je uren op het strand ligt, die drie uur in een boek verdiept zit of die graag twee uur in een curry roert. Dat zou zen moeten zijn, maar maakt mij vooral kriebelig. Kriebelig om na een uur weer iets anders te doen..

Is het ongeduld? Is het een intense zin om dingen te beleven? Of is het gewoon het gevoel dat ik altijd 1001 hobby’s en passies heb en te weinig tijd om van al die projectjes in mijn hoofd werk te maken? Ik weet het niet. Maar ik weet wel dat ik gelukkig ben. Ook zonder een ticket naar Ibiza te boeken of mezelf het label ‘zen’ te kunnen geven. Ik heb mijn mindful momenten en mijn kip-zonder-kop-momenten. Ik ben niet helemaal zen, maar ken wel mijn stress-grenzen en weet wanneer ik de zen-grens veel te ver voorbij ben. Dan ben je ook al een eind toch?!

Hoe mindful (of niet) vind jij jezelf?