Je kwetsbaar opstellen is tegenwoordig geen vanzelfsprekendheid. Zeker in een wereld waarin perfectie soms het grootste goed lijkt te zijn. En dat terwijl ieder mens tekortkomingen heeft, fouten maakt en weleens door vervelende gedachten of onzekerheden geteisterd wordt. Soms is het de makkelijkste weg om een masker op te zetten als de perfecte ouder, collega of vriend(in). Maar wat zou er gebeuren als je je kwetsbaarheid toont, over je gevoelens praat en je onzekerheden deelt? Het is iets wat ik de afgelopen jaren meer ben gaan doen en wat mij veel heeft gebracht. In dit kleine pleidooi vertel ik wat kwetsbaarheid mij heeft opgeleverd.

Je kwetsbaar opstellen is moeilijk

Helaas is kwetsbaarheid geen piece of cake. Niet voor niets schreef Brené Brown een boek getiteld De kracht van kwetsbaarheid. Het vergt moed en kracht om je kwetsbaar op te stellen. Vaak gaat kwetsbaarheid gepaard met schaamte. Je schaamt je om het perfecte plaatje dat je zo zorgvuldig hebt opgebouwd in duizend stukjes uiteen te zien vallen.

Op de website Change of Heart las ik hier een mooi stuk over. Mensen hebben bij schaamte soms de neiging om zichzelf te verstoppen. Dit om geen afbreuk te doen aan het perfecte beeld dat ze van zichzelf hebben gecreëerd. Je kwetsbaar opstellen is juist het tegenovergestelde daarvan, want kwetsbaarheid betekent open zijn over waar je je voor schaamt of angst voor koestert. Daarmee loop je, zo beschrijft Brené Brown in haar TED-talk, het risico om afgewezen te worden of om feedback te krijgen die je niet had willen ontvangen.

Moeilijk, maar wel juist heel dapper! 

Toch (of misschien wel juist: daarom) staat kwetsbaarheid in mijn ogen gelijk aan kracht en moed. Soms is het nodig om je onzekerheden of schaamte bloot te leggen, zodat je eraan kunt werken. Soms moet je een traan (of een heel tranendal) laten om weer een voorzichtige glimlach te kunnen tonen. Als je niet toegeeft dat je ergens mee zit of iets niet kunt, dan kunnen mensen je niet helpen en wordt het ook knap lastig om verbeterpunten (“zwaktes” klinkt zo heftig!) in te zien. Wat heb je te verliezen? Fouten zijn er om van te leren.

Je kwetsbaar opstellen maakt je een (mooi) mens

Ook laten je kwetsbaarheden juist zien dat je een mens bent. Een mooi mens. Jij bent geen super(wo)man, geen duizendpoot die elke dag in no time takenlijstjes van hier tot Tokio afwerkt, en ook niet de enige op aarde die nooit ook maar één traan laat. Maar hé, dat hoeft ook niet. Liever niet zelfs! Je kwetsbaar opstellen wordt vaak juist gewaardeerd door anderen. Zo kan ik extra bewondering hebben voor iemand die aan het begin van een presentatie aangeeft daar zenuwachtig voor te zijn en die daarna toch de presentatie geeft. Dat is niet zwak. Integendeel, het laat zien dat iemand een uitdaging niet uit de weg gaat.

Kwetsbaarheid lokt kwetsbaarheid uit

Sterker nog, ik heb gemerkt dat je kwetsbaarheid tonen er soms toe leidt dat andere mensen zich ook kwetsbaar durven op te stellen bij jou. Door te laten blijken dat jouw leven niet één groot sprookje is waarin je over een pad tussen eenhoorns en regenbogen huppelt, geef je anderen een ingang om te delen waar zij mee zitten. Dat leidt soms tot mooie gesprekken en het kan ook een compliment op zich zijn als mensen jou hun verhaal toevertrouwen. Wie weet helpt dat jou bovendien om je minder “anders” of alleen te voelen in de dingen waarmee jij worstelt.

Kwetsbaarheid is soms een opluchting

Het perfecte plaatje ophangen kost energie. En niet zo’n klein beetje ook. Er is niets zo vermoeiend als een stralende glimlach veinzen wanneer je eigenlijk je tranen inhoudt. Of altijd maar doen alsof je alles hebt, terwijl je in feite diep van binnen een gemis ervaart. Me kwetsbaar opstellen en lastige gevoelens delen, voelt voor mij als een enorme opluchting. Het is dan net alsof ik zonder welke sportschooltraining dan ook 3 kilo lichter ben als ik mijn verhaal heb gedeeld of op z’n minst mijn gevoelens heb geuit.

Kwetsbaarheid maakt je uniek

In een wereld waarin (drang naar) perfectie soms de overhand lijkt te hebben, is kwetsbaarheid juist een groot goed. Ik geloof oprecht dat je met kwetsbaarheid soms een waardevolle bijdrage kunt leveren aan bijvoorbeeld het bedrijf waar je werkt of de omgeving waarin je bivakkeert. Zo leerde ik in mijn eerste baan dat ik, ook in een zakenwereld, me niet als een keiharde dame hoef op te stellen, maar juist het verschil kan maken door mijn gevoelens te tonen.

Juist in een harde wereld kan het soms een kracht zijn als jij vanuit je gevoel handelt. Of als je uitspreekt wat bepaalde feedback met je doet in plaats van boos te worden of met tegenargumenten te strooien. Natuurlijk loop je daarmee een risico. Want hoe de ander reageert, blijft een raadsel. Ook dat brengt weer onzekerheid met zich mee. Maar eerlijk? Ik voel me in dat soort situaties in mijn kwetsbaarheid en onzekerheid krachtiger dan ooit.

Je kwetsbaar opstellen, voor zover dat kan!

En ja, natuurlijk is je kwetsbaar opstellen niet bij iedereen en niet in elke situatie even makkelijk. Ik zou zelf ook niet in een sollicitatiegesprek mijn gevoelens direct op tafel gooien. Net zoals ik ook niet alles op mijn blog deel, omdat ik sommige verhalen beter niet op een online platform kan zetten dat ook voor eventuele toekomstige werkgevers, buurmannen of schoonmoeders openstaat. Maar wat ik wil zeggen: al heb je maar één persoon aan wie je je diepste gevoelens toevertrouwt, die openheid en kwetsbaarheid kan je leven fijner, lichter en krachtiger maken.

De kracht van kwetsbaarheid. Daar heeft Brené Brown gelijk in. Het wordt misschien tijd dat ik haar boek ga lezen! 

Lukt het jou goed om je kwetsbaar op te stellen?