Leren loslaten kan echt iedereen. Ook als piekeren jouw middle name is. Ook als je het liefst alle touwtjes strak in handen hebt. Ook wanneer je als pleaser hoopt door iedereen leuk en aardig gevonden te worden. Ook als jij fouten nu nog ziet als onvergefelijk. Geloof me: ik heb al die boxen afgetikt. Maar eindelijk heb ik – mede door ons grote verbouwavonturen – het idee dat ik beter kan loslaten dan een jaar of wat geleden. Gedachten, doemsencario’s en onbenullige gebeurtenissen loslaten brengt een hoop luchtigheid en minder ellende. Het maakt je meer jou, zonder al het gedoe en getob. Maar hoe begin je eraan als loslaten niet van nature gaat? Voilà, mijn 7 tips uit eigen ervaring.

Leren loslaten – wat een verbouwing mij leerde?

Als je ooit een gratis (nou ja, niet helemaal gratis) cursus loslaten wilt krijgen, heb ik een tip voor je. Koop een ander huis, verkoop je huidige huis en verbouw je nieuwe huis volledig. Eén ding is zeker: het levert je heel wat ongeplande ervaringen in leren loslaten op. Mij wel in elk geval. En heel eerlijk? Hoewel verbouwtegenvallers niet leuk zijn, vind ik die loslaatervaring voor mezelf – als touwtjes-in-de-hand-houder en lijstjesmeid – best een welkom extraatje daarvan.

Voordat wij aan ons verbouwavontuur begonnen, hadden we een strak plan. Ons idee was dat de complete verbouwing eind december af zou zijn. Alle muren zouden dan geverfd zijn, alle meubels zouden een plek hebben, de schilderijen hangen… Maar ja, zoals bij elke verbouwing, gooiden ook bij ons wat kapotte cv-ketels, niet-drogend stukwerk, afbladderende verf en gebroken keukenbladen roet in het eten. Je kunt alles nog zo keurig in een spreadsheet op een rijtje zetten. Maar aanrechtbladen, muurverf en cv-ketels trekken zich daar weinig van aan.

En dat geldt voor wel meer in het leven. Dingen lopen soms anders. Je eigen lijf werkt niet altijd mee. Je energieniveau laat je soms in de steek. Het leven gooit er weleens rotte tomaten tussendoor, of juist prachtige kansen die je eerst nog wilt pakken.

Niet alles gaat zoals je zou willen. Je kunt misschien niet alles wat je zou willen. Je bent misschien niet alles wat je zou willen. En wat als dat oké is?!

Hoewel ik heus stappen heb gezet in leren loslaten, zat er nog altijd een kribbig stemmetje in mijn achterhoofd. Zo’n stemmetje dat vond dat ik eigenlijk wel een soort-van-superwoman moest zijn. Het stemmetje had allerlei grootse verwachtingen voor mij. En nu het door de verbouwing opeens tijd-technisch niet meer lukte om aan al die verwachtingen te voldoen, móest ik wel leren loslaten.

Gelukkig kun je ook leren loslaten zónder verbouwing, verhuizing en meer van dat soort tijdsopslokkende (maar ook leuke!) projecten. Dit zijn mijn 7 tips om te leren loslaten.

1. Laat los wat je niet kunt veranderen

Als er iets is wat je relatief makkelijk kunt leren loslaten, dan zijn het wel al die dingen waar je nul controle over hebt. En dat is op een doorsnee dag nog best een hoop. Er zijn heel veel dingen waar jij totaal geen invloed op hebt. Of jij je er gigantisch druk over maakt of het juist direct met de wind laat meevliegen, verandert niets aan de situatie. Voor al die dingen geldt: je kunt de situatie niet veranderen, wel de manier waarop jij ernaar kijkt. Als je besluit om niet te piekeren over die dingen waarbij gepieker geen nut heeft, geeft dat al een hele hap meer lucht.

Dus kijk eens of je kunt beginnen met leren loslaten waar je nul controle over hebt. Denk aan dingen als:

• het weer;
• hoe lang een stoplicht op rood staat;
• meningen die je online leest;
• tegenvallers bij een verbouwing;
• kapotte wasmachines of in de prak gereden auto’s;
• uitvallende treinen of OV-vertraging;
• baksels die mislukt uit de oven komen;
• uitgevallen wifi-verbindingen of stroomstoringen.

Natuurlijk kun je er even van balen of het stom vinden. Maar geef jezelf een humeurigheidslimiet die past bij dit ding. Dat doe ik bijvoorbeeld als het enorm tegenzit tijdens een OV-reis. Ik spreek met mezelf af dat ik 15 minuten mag balen en mijn geërgerde verhaal mag doen, maar maak dan een lekker soepje voor mezelf en stort me weer op iets leukers.

2. Geef je vaker over aan wat komt

Waarom verbouwen mijn ultieme les in leren loslaten is geweest? Omdat je bij een verbouwing continu niet weet wat er komt. Er kan plotseling een rot dak tevoorschijn komen (gelukkig niet gebeurd!), je muur kan scheuren krijgen of de aannemer-rekening kan veel hoger uitvallen dan gedacht. Het fijne aan verbouwen is dat je er vaak ook ingaat met het idee “Het loopt vast niet zoals gepland”. Daardoor vond ik het zelf geen enorm ding als de aannemer weer belde met een “probleempje” waar best een prijskaartje aan hing. We hadden ons voorbereid op hobbels en konden daardoor het idee loslaten dat alles perfect zou gaan.

Laatst bedacht ik me hoe fijn die mindset eigenlijk in alle aspecten van je leven is. Kijk of je op meer momenten een open blik kunt houden. Timmer niet je hele plan bij voorbaat dicht. Laat er ruimte voor over dat dingen anders gaan dan gedacht. Soms letterlijk, door bijvoorbeeld vijf minuten eerder van huis te gaan (zodat rode stoplichten minder een probleem zijn!). Vaak figuurlijk, door open te staan voor dingen die anders gaan. Accepteer vooraf dat dingen niet in één keer goed hoeven te gaan. Stippel het niet allemaal uit, maar laat ruimte voor onverwachte wendingen.

Mijn ervaring is dat kleine dingen die anders lopen, soms ook mooie wendingen kunnen hebben. Je ontmoet misschien nieuwe mensen, leert andere kanten van jezelf kennen of wordt gedwongen om jezelf ergens in te ontwikkelen. Op het moment van een tegenvaller zie je misschien vooral de ellende. Later kun je wellicht merken dat het niet één en al ellendig was. Zo leidde onze kapotte cv-ketel in elk geval tot dit artikel in mijn geval 😉

3. Realiseer je dat niet iedereen jou fantastisch hoeft te vinden

“I’m not for everyone and that’s OK.” Die quote kwam ik laatst ergens tegen en ik vond hem direct prachtig. We zijn zo vaak druk bezig met leuk gevonden willen worden door anderen. Maar er valt direct een last van je schouders als je beseft dat je misschien niet voor iedereen geweldig leuk hóeft te zijn.

Ja, misschien vindt de kennis van je vriendin je wat stilletjes op een verjaardag. Nou en? Wellicht vindt je schoonmoeder je soms te hippie-achtig in je keuzes. Prima, haar ding! Het kan best zijn dat je zusje het maar “radicaal” vindt dat je zo plotsklaps van baan bent gewisseld. Maar wat maakt het uit? Het is jouw leven. Denk eens niet alleen “Wat zullen anderen wel niet van mij vinden?” als je een ruimte in stapt, maar vraag je ook af “Wat vind ik eigenlijk van anderen?”. Ja, mensen kunnen je soms te uitbundig, te stil, te creatief, te saai, te aanwezig, te gevoelig of te dromerig vinden. Maar misschien vind jij de mensen die dat vinden ook wel te snelle veroordelaars.

Als je jezelf bent en loslaat dat mensen daar misschien over vallen, trek je juist de leukste mensen aan. Misschien vindt dan niet iedereen op die kringverjaardag je even leuk. Maar je zult merken dat vanzelf de mensen die wél bij jou passen degenen zijn die naast je eindigen. En dat is best mooi!

En dat geldt voor zoveel meer dingen dan de kleuren van je website. Spreek gerust een afwijkende mening uit. Geniet van je eigenzinnige hobby’s. Deel over interesses die niet ieder ander ook heeft.

Wanneer je kunt loslaten dat je bij de meerderheid van de mensen in de smaak moet vallen, wordt het leven al meer een feestje. Jouw feestje.

4. Leer je perfectionistische lat te verlagen

Kun je je voorstellen hoeveel simpeler het leven is als je je lat structureel lager legt? Of als je jezelf zelfs toestaat om soms onder de lat door te kruipen omdat niet alles zo goed kan als je zou willen? Wat een verademing! Ik ben zelf de afgelopen jaren veel bezig geweest met perfectionisme overwinnen. En ik moet zeggen: dat lukt best aardig (niet perfect uiteraard – pun intended!). Het scheelt mij enorm veel tijd en energie én geeft me meer plezier wanneer ik “goed genoeg” net zo goed vind als perfect.

5. Train jezelf in doemscenario’s omdenken

Als je loslaten lastig vindt, herken je misschien controlfreak-trekjes bij jezelf. Ik wel bij mij althans. Ik ga er wel lekker op om de touwtjes strak in handen te houden. Als je graag de controle hebt, dan zit daar vaak iets onder. Je bent misschien bang voor de alternatieve scenario’s.

Wat als je fouten maakt? Als mensen je inderdaad totaal niet leuk vinden? Als je straks in een niet-af huis intrekt waarvan alle muren nog grijs en ongeverfd zijn? Als je tijdens die presentatie compleet vergeet wat je wilde zeggen wat je gisteren nog zo goed woord voor woord uit je hoofd had geleerd? Als een vriendin je stom vindt omdat je niet direct terugappt? Tja, wat als…?

Als je daarover nadenkt, blijkt vaak dat de dingen waar je bang voor bent zelfs áls ze uitkomen nog niet dramatisch zijn. Ja, ik baalde even toen ik laatst tijdens een training buitenadem was omdat ik weer eens in mijn valkuil van té snel praten was getrapt. Ik vond het ook stom toen bleek dat ons huis nog een paar weken grijs is als we er eenmaal wonen. Ik heb vast weleens gehad dat iemand me stom vond als ik haar appje per ongeluk compleet vergat. Maar hoe erg is het? Sta jezelf toe om een imperfect mens te zijn en daag je angsten uit.

Want áls – ik herhaal: áls – die doemscenario’s toch werkelijkheid worden, wat dan nog? Dan blijk je vast vindingrijker dan je denkt.

6. Besef dat het oké is om niet altijd te blijven wie je was

Wat ik daarmee bedoel? Ik merk bij mezelf dat leren loslaten bij mij ook een kwestie is van leren loslaten wie ik was. Mensen hebben soms een bepaald beeld van je. Of je hebt zelf een bepaald beeld van jou. Dat beeld maakt het weleens lastig om verwachtingen of patronen te laten varen.

• Na jarenlang pleasen ben je jezelf gaan zien als iemand die nooit anderen teleurstelt. Daardoor vind je het lastig om nu vaker voor jezelf te kiezen.
• Mensen waren gewend dat jij altijd 24/7 bereikbaar bent voor mailtjes en telefoontjes. Dat maakt het voor de ander (of misschien vooral voor jezelf) wennen als je besluit vaker de laptop dicht te klappen.
• Je staat bekend als behulpzaam en als iemand die de ander altijd laat voor gaan. Wanneer je vriendin baalt als jij geen tijd hebt voor haar, raakt dat je diep. Je bent bang dat je hierdoor opeens niet meer die aardige vriendin bent.
• Jij bent gewend dat je huis altijd keurig opgeruimd is zonder stofjes en vuiltjes op plekken waar dat niet hoort. Als je eens een stofzuigronde overslaat, vind je het maar lastig tussen “al dat stof”.
• Of je bent gewend om altijd drie dubbelchecks te doen voordat je een mailtje de deur uit stuurt. Is er een keer een fout in je e-mail geglipt, dan is de kamer te klein. Wat? Jij? Dat kan toch niet?

In al die gevallen probeer ik mezelf voor te houden dat ik niet hoef te zijn en blijven wie ik eerder was. Sterker nog: je mag elke dag het beeld loslaten dat jij van jezelf hebt of dat anderen van je hebben. Je mag veranderen, anders over dingen denken, nieuwe keuzes maken, meer voor jezelf opkomen of minder strak de touwtjes in handen houden. Ook als mensen daar iets van vinden. En ook als je eigen innerlijke criticus daar een fel oordeel over heeft.

7. Richt je blik vooruit: telt dit over 5 jaar nog?

Mijn belangrijkste oefening in leren loslaten is een sprong in de tijdmachine maken. Denkbeeldig dan. Blijf niet in de situatie nu hangen, maar maak een sprong naar over vijf jaar. Hoe zal jij over vijf jaar kijken naar de situatie waarin je nu zit, de fout die je nu hebt gemaakt of de angst die je nu voor iets voelt? Wat nu voelt als een enorm ding, is over vijf jaar misschien alleen nog een vage herinnering. Je blooper van vandaag is tegen die tijd een grappige anekdote op werkborrels. Het ding waar je nu al drie nachten van wakker ligt, voelt over vijf jaar misschien als iets pietluttigs.

Dingen zijn lang niet altijd zo groot en belangrijk als je nu denkt. Aan veel dingen is een mouw te passen. De meeste doemscenario’s komen niet uit. De dingen waar je nu over piekert, ben je volgende week wellicht alweer vergeten. Leer loslaten dat alles perfect moet gaan. Laat los dat jij perfect moet zijn. Laat los dat je elke fout moet voorkomen. Laat los dat iedereen je fantastisch moet vinden. Laat het los.

Let it go. Let it goooo. Dan wordt het leven misschien geen Frozen-achtig sprookje, maar wel een stuk luchtiger dan het met al het gepieker is.

Heb jij nog meer goede loslaat-tips?