Kun jij ermee dealen als je soms een schouder om op te leunen nodig hebt? Als je een keer huilend op de bank zit en onmogelijk nog in oplossingen kunt denken? Gun je jezelf dat uurtje Simsen, ook al ligt er een berg volwassen verantwoordelijkheden op je te wachten? Zelfs letterlijk in de vorm van een stapel ongevouwen en compleet verkreukelde was. Ben jij er oké mee als je soms je super(wo)man-cape afgooit en even de hulpbehoevende bent? Misschien zelfs medelijden hebt met jezelf? Oftewel: mag jij soms niet die verantwoordelijke volwassene zijn en heel even klein zijn? Het is een vraag die mij de laatste tijd bezighoudt.

Volwassen worden: wanneer en hoe?

Volwassen worden – het blijft een gek proces. Op je 18e verjaardag krijg je er naast je eerste biertje ook een eervolle titel bij cadeau: je bent volgens de officiële papieren volwassen. Alsof je van de ene op de andere dag al je kindsheid bent verloren en voortaan als een superrationeel wezen door het leven gaan. Althans, dat is wat vaak als volwassen wordt gezien. Maar écht volwassen – als in: altijd alwetend, rationeel, weloverwogen en weet ik veel wat – ben je dat eigenlijk wel ooit? Ik denk het niet. 

Ook mijn 90-jarige oma had nog kindsheid in zich. Net zo goed kan een 13-jarige zich volwassener gedragen dan de gemiddelde vijftigjarige. Het is niet het één of het ander. Iedereen heeft een stukje kind in zich. Op momenten komt het op, en soms is er even geen ruimte voor. Ik heb dat bijvoorbeeld als ik een schommel zie. Dan krijg ik de onweerstaanbare drang om daarop de beentjes-naar-voren-en-beentjes-naar-achteren-instructies die ik ooit als kleuter kreeg toe te passen. Gewoon even kind zijn! 

Als 29-jarige heb ik genoeg verantwoordelijkheid op mijn bord. Niets mis mee! Ik volg het braaf op. Belastingbrieven, hypotheekgeregel, het huishouden dat je niet een week kunt overslaan, maaltijden die gekookt moeten worden – ik doe het allemaal direct en zonder mokken. Maar soms komt er een rebelse tiener (of kleuter?) in mij naar boven die heel veel zin heeft om tussen die verplichtingen door even kind te zijn. Schommelend, vergetend wat “moet”, spelend, niet-rationeel denkend – alles.

Zenuwinzinkingen en vieze was

Mag je ook als volwassene een uur nutteloos scrollend door je telefoon op de bank liggen, ook al ligt er een berg was op je te wachten die door de kaboutertjes niet wordt opgeruimd? Mag je een keer een halve zenuwinzinking krijgen van iets waar een ander zijn schouders over ophaalt? Mag je soms geen zin hebben om in volwassen oplossingen te denken en gewoon even huilend balen van iets onbenulligs wat je heus morgen wel weer vergeten bent? 

Gun je jezelf soms een schouder om op uit te huilen? En durf je daarbij ook nog de gedachte los te laten dat je zwak bent en het eigenlijk zelf had moeten regelen als self-made power(wo)man? Mag je soms je verplichtingen laten voor wat ze zijn en naar de ijscoman rennen, een spontaan uitje plannen of een keer rebels niet doen wat de bedoeling was? Geef je jezelf de tijd om te spelen? Gewoon creatief te zijn, zonder doel of succesplannen? 

Wegzwijmelen bij puberherinneringen

Soms denk ik terug aan mijn puberteit. Die tijd waarin ik vond dat mijn wereld maar zwaar en lastig was, en waarvan ik nu besef hoe verrekte simpel het leven eigenlijk was.

Als je in de werkzame-leven-en-eigen-huis-fase bent aanbeland, kun je niet meer zomaar een minuut van tevoren ‘s avonds aanschuiven voor je gekookte prakkie, om daarna zoals het een goede puber betaamt de deur achter je dicht te slaan en in je eentje te zitten mokken op je kamer.

In plaats daarvan ligt er na een werkdag een takenlijst op je te wachten. Het eten moet gekookt worden, de was gedaan, de kinderen ingestopt, de serieuze zaken besproken. Je moet leuk zijn. De kids in het gareel houden.

Maar mag jij tussen al die moetjes door ook even sip zijn? Een keer geïrriteerd zijn en later weer sorry zeggen omdat je ook wel weet dat het nergens op sloeg? Een keer diepvriesspinazie en kant-en-klare pasta in een pan gooien omdat je geen zin hebt in culinaire bedoeningen? De douchebeurt laten wachten omdat je in niets meer zin hebt om even in de zweetlucht bank te hangen en er een Netflix-aflevering of drie doorheen te jassen? 

Doei verantwoordelijkheden

Is dat alles klein zijn? Geen idee. Voor mij wel, denk ik! Klein zijn betekent voor mij je verantwoordelijkheden soms uitstellen om te doen wat je echt nodig hebt. Van die verantwoordelijkheden waarvan je ook wel weet dat je ze jezelf opgelegd hebt. Klein zijn betekent even niet die volwassene moeten zijn die zonder meer doet wat anderen verlangen. De antwoorden op een vraag even niet weten. Zoekende zijn in het leven, zonder plannen of doelen waar je knetterhard naartoe werkt. Even niet rationeel zijn. Of – stiekem – een enkele keer ontbijten met chocola terwijl je heus weet dat het Voedingscentrum je liever twee stuks fruit naar binnen ziet werken. De appels komen morgen wel weer.

Niet alles zelluf doen

Voor mij persoonlijk is er één ding wat ik het meest typerend vind aan klein zijn: niet alles in je uppie hoeven te doen. Al vanaf jongs af aan ben ik iemand die zich snel verantwoordelijk voelt. Ook om de boel voor mezelf te fixen als ik ergens mee worstel. Als ik ergens tegenaan loop, heb ik binnen de kortste keren een stappenplan voor de oplossing klaarliggen. Stap 1 en 2 staan al op een concrete datum in mijn agenda genoteerd. Hop, weg met de slachtofferrol en doorgaan! Als ik ergens mee worstel, weet ik niet hoe snel ik ‘coach voor XX’ in de Google-zoekbalk moet intikken. En ik zal de eerste zijn die driftig aantekeningen maakt terwijl de gevonden coach zijn ideeën over me uitstort. Denken in oplossingen – ik zie het regelmatig als mijn talent. Maar dat is het om eerlijk te zijn niet altijd.

Laatst had ik het – nota bene met een coach – over klein mogen zijn. Want ironisch genoeg is het juist die kan-ik-wel-oplossen-mindset die me soms in de weg zit. Ieder mens heeft de behoefte om soms op een andere schouder te leunen en even niet die rationeel nadenkende volwassene te zijn. Iedereen – of je nou 21 of 83 bent – heeft het soms nodig om niet degene te zijn die haar schaafwond schoonveegt en met een goed geacteerde glimlach weer doorgaat.

Natuurlijk is het het andere uiterste als jij zeven dagen in een hoekje van de kamer met je hoofd tussen je knieën zit. Omdat je het hééé-le-mááál niet meer weet en het ook gewoon allemaal éééécht niet kan en je afvraagt of het óóóóóit nog goed komt. Een beetje peper in je kont is best fijn. Maar er mogen ook momenten zijn waarop je een kwartiertje niet vooruit te branden bent. Waarop je gewoon even uithuilt, je verhaal doet en het denken in oplossingen laat voor wat het is.

Niet zwart wit, maar grijs

Diezelfde coach – goud waard, die man! – liet me inzien dat ik als wannabe self-made powervrouw soms iets te veel probeer om het allemaal zelf te doen. Dat heeft bij mij te maken met een gevalletje zwart-wit-denken. Dan wil ik dat ik áltijd zelf de oplossingen bedenk. Dan vind ik dat ik nooit huilerig op de bank mag ploffen, omdat dát niet is wie ik en. Want ik ben toch die zelfstandige vrouw? Ik heb het toch altijd zelf gered? Dus nu ook! 

Maar als je een enkele keer klein bent en huilt, dan betekent dat nog niet dat de zelfstandige krachtman- of vrouw in jou direct in duizend stukjes uiteenvalt.

Je kunt het allebei zijn. Soms die krachtige super(wo)man die de eigen boontjes wel kan doppen en de zware boodschappentassen moeiteloos vier trappen op krijgt. En soms het kleine kind dat snikkend onderaan de trap staat omdat het zeker weet dat dat nooit gaat lukken. Het één sluit het ander niet uit. En als je de ene kant van jou niet erkent, dan kun je nooit 100% jezelf zijn.

Niet perfect, wel “heel”

Diezelfde man leerde me iets moois:

Je hoeft niet perfect te zijn, als je maar “heel” bent.

Daarmee bedoelde hij dat je al die kanten in je hebt en ze er ook allemaal laat zijn. Je bent pas jij als je én zelfstandig én soms hulpbehoevend bent. Als je soms de meest constructieve plannen bedenkt, en de andere keer niet eens zin hebt om over oplossingen na te denken. Als je soms de volwassene bent die zijn verplichtingen bloedserieus neemt, en dan weer die persoon die vindt dat een avondje Simsen met de vieze vaat nog op het aanrecht ook best moet kunnen. 

En tuurlijk, nadat je je innerlijke kind de overhand hebt laten nemen, moet de vieze vaat alsnog een keer de vaatwasser in en moet je ook een keer uit de “Ik weet het allemaal niet meer”-fase komen. Maar het is oké als dat niet linea recta is. Als je jezelf soms heel even die kindse fase gunt. Je mag kind zijn. Hoe sterk je power(wo)man-neigingen ook zijn. Accepteer jezelf met al je kanten!

Mag jij klein zijn van jezelf?