Mensen teleurstellen? Mijn hobby is het niet. Tja, die van wie wel? Het allerliefst zou ik het voor iedereen geweldig goed doen. Maar soms kun je er niet onderuit en moet je wel. Door tóch ‘nee’ te zeggen tegen je veeleisende buurvrouw, door je grenzen aan te geven als je agenda dichtgeslibd is of door ongevraagde adviezen niet op te volgen maar lekker je eigen plan te trekken. Het is niet erg om mensen teleur te stellen. Soms is het zelfs hard nodig. Dit zijn een paar gedachten die misschien helpen om wél die afwijzing over je lippen te krijgen.

Mensen teleurstellen: niet leuk wel nodig

Teleurstelling hoort bij het leven. Sorry, dit klinkt als een trieste zin uit een donker gedicht. Maar het is nu eenmaal zo dat niemand ieder ander elke dag een grote glimlach kan bezorgen. En als je dat al wel kunt, dan is de glimlach op je eigen gezicht waarschijnlijk niet veel meer dan een stuiptrekking, omdat je continu voor anderen aan het rennen en haasten bent. Teleurstelling hoort erbij dus.

Zie teleurstellen niet meer als ’teleurstellen’

Maar meteen even één ding: ik vind mensen teleurstellen meteen zo zwaar klinken. Alsof je moeder je als kleuter vijf minuutjes alleen laat en je op het hart drukt om vooral géén snoepje te pakken, en dat ze je bij terugkomst betrapt met tóch een dropje in je hand. “Ik ben zwaar teleurgesteld!”, hoor je haar zeggen.

Politici zijn teleurgesteld in grove fouten van hun collega’s. Je vriendin zal oprecht teleurgesteld als je de getuige bent op haar bruiloft en je door een avond doorhalen niet komt opdagen op de grote dag. En je baas is teleurgesteld als jij een contract voor 40 uur hebt en daarvan zonder goede reden maar 10 uur komt opdagen. Dát zijn teleurstellingen.

Maar in dat rijtje vind ik het nou niet echt passen als je een thee-afspraak afzegt of een zakelijke overeenkomst verbreekt (waar je nota bene het recht toe hebt). Dan klinkt teleurstelling wel heel zwaar voor iets wat eigenlijk gewoon je grenzen aangeven of keuzes maken heet. Want die twee dingen heeft ieder mens nodig om rechtovereind te staan en een beetje van je leven te genieten.

Als je niemand teleurstelt, stel je wel jezelf teleur

Ik had het er laatst met Bart over dat ik mensen teleurstellen best lastig vind. Vooral werkgerelateerd. Toen zei hij iets dat me de laatste dagen aan het denken zette: “Als je niemand anders teleurstelt, stel je wel jezelf teleur.” Vaak maak je keuzes niet met de bewuste bedoeling om iemand teleur te stellen. Het is een bijkomstigheid van een stap die jij wel móet zetten om jouw leven leuk en je agenda haalbaar te houden.

Je kunt er ook anders naar kijken. Je geeft aan wat jij wel en niet kunt, en je maakt keuzes voor wat wel en niet bijdraagt aan je geluk. Bovendien hoef je niet de zware verantwoordelijkheid op je schouders te nemen om iedereen om je heen tevreden te houden. Wat wél jouw verantwoordelijkheid is, is jezelf gelukkig maken en doen waar jouw hart sneller van gaat kloppen.

Maak van jezelf een prioriteit. Want als jij meer bezig bent met anderen pleasen en je alleentijd daarvoor laat schieten, dan stel je misschien anderen niet teleur, maar wel jezelf.

Je kunt niet niemand teleurstellen

Nog iets anders: hoe graag je ook wilt, je kunt het niet voor iedereen goed doen. Een teleurstelling misschien (grapje!), maar het is de werkelijkheid. Als je jezelf te pletter werkt voor een drukke baan, zal je daarmee misschien geweldige complimenten binnenhalen van je baas, maar vraagt je partner zich af wanneer je aandacht hebt voor hem of haar. Als je voor een nieuw carrièrepad kiest, dan wordt vast je coach daar heel blij van (yes, eindelijk kies je voor jezelf!), terwijl je ouders, partner of vrienden daar misschien helemaal niet achter staan.

Zelfs voor mijn blog geldt dat ik niet iedereen tevreden kan houden. Misschien zijn er mensen die bij de titel van dit artikel direct al wegklikken (“Bah, suf onderwerp!”), terwijl andere lezers juist voor dit soort artikelen komen en mijn havermoutontbijttips of interieurfoto’s dan weer nul interessant vinden. De enige voor wie je het (bijna) altijd goed kunt doen, ben je zelf.

Met teleurstellen voorkom je teleurstelling

Klinkt als een filosofische quote om met een idyllisch horizon-achtergrondje op Instagram te plaatsen. Maar ik bedoel het serieus. Als je het voor iedereen perfect wilt doen, dan laat je waarschijnlijk juist steekjes vallen. Je kunt niet werk voor 15 uur in één werkdag proppen en dan ook nog geweldig creatieve resultaten afleveren. En aangezien je werk er met een flink slaapgebrek niet beter op wordt, is nachtrust laten schieten ook geen bijster goed idee.

Zo ook heeft een vriendin er niets aan als jij vanuit schuldgevoel toch maar naar haar toe gaat na een slopende dag om vervolgens totaal uitgeblust een poging te doen haar verhaal te luisteren. Juist als je álles wilt doen (het liefst perfect), kun je het na een tijdje niet meer bolwerken. Met als gevolg dat je het eigenlijk voor niemand echt goed kunt doen.

Dus laat dingen vallen, stel mensen teleur. Zodat je op die manier de mensen die er écht toedoen juist blij kunt maken.

Eerst je eigen reddingsvest, dan pas dat van een ander

Besef dat je er pas voor anderen kunt zijn als je eerst goed voor jezelf zorgt. Je kunt er totaal aan onderdoor gaan als je op je tenen loopt om geen steekje te laten vallen en je hele dag erop inricht om niemand teleur te stellen. Dus trek op tijd aan de bel als het je te veel wordt. Zorg eerst goed voor jezelf, trek grenzen en zeg ‘nee’, zodat je de puf en energie hebt om mensen om je heen te helpen.

Als je dat allemaal prima redt en er plezier aan beleeft, ga daar lekker mee door. Maar als je merkt dat het je leeg slurpt, dan is mensen teleurstellen toch echt de enige optie om de tijd en puf te hebben om anderen te helpen.

Soms is de teleurstelling zo groot nog niet

Toen ik mijn allereerste baan opzegde, heb ik daar twee weken tegen aan zitten hikken. Ik heb werkelijk elk project overdacht. Hoe zouden ze dat oppakken als ik er niet meer ben? In mijn hoofd kon ik het niet maken om mijn contract te ontbinden en ergens anders te beginnen.

Het grappige is dat je achteraf vaak merkt dat de teleurstelling echt niet onoverkomelijk is. Tuurlijk, in sommige situaties zal de ander er echt wel van balen als je iets opzegt, afzegt of om een andere reden niet aan verwachtingen voldoet. Maar het is niet zo dat het hele bedrijf omvalt als jij daar niet meer werkt. Net zoals je vriendin het vast niet zo’n ramp vindt als je die ene afspraak afzegt. Bovendien: ik heb ook weleens gehad dat iemand met een schaamrood op zijn kaken een afspraak afzei en dat het mij juist goed uitkwam. Dus denk niet meteen dat iets een teleurstelling is. Misschien is het helemaal geen issue voor de ander.

Probeer te relativeren wat je van een ander vraagt. Zie het niet zozeer als een teleurstelling, maar als een boodschap die je móet overbrengen om in jouw levensbehoeften (tijd voor jezelf, rust en bezinning) te voorzien. Besef bovendien dat je met sommige mensen een zakelijke relatie hebt. Je contract met je leidinggevende is een zakelijke afspraak. Dat soort dingen horen erbij en zullen je leidinggevende niet onbekend zijn.

Dus stel soms iemand teleur. Maak je eigen keuzes. En weet dat het leven over veel meer gaat dan ieder ander te vriend houden.

In welke situatie vond jij het lastig om iemand teleur te stellen?