Oh nee. Er staan twee blauwe vinkjes, maar ik heb nog geen antwoord ontvangen. De ander zal me vast stom vinden. Heb ik iets verkeerds gezegd? Wil diegene het contact verbreken? Zomaar wat hersenspinsels die door je hoofd kunnen schieten als je gedachten invult voor een ander. Je hoofd wordt er niet bepaald rustiger op. Negen van de tien keer zit je er nog totaal naast ook. Maar hoe stop je met invulgedachten? Ik deel mijn verhaal (inclusief appelmoesaanvaring) en deel 7 tips voor niet invullen voor een ander.

Niet invullen voor een ander – mijn ervaring

Gedachten invullen voor een ander heb ik jarenlang volop gedaan. Misschien komt het doordat ik hoogsensitief ben en daardoor meer let op kleine signalen. Als iemand bijvoorbeeld naar buiten staarde, dacht ik soms al een verdrietige blik te zien. “Oh nee, had ik diegene gekwetst?” Tel daarbij op dat ik het graag voor iedereen goed deed en geen ster was in boos worden. Dan kun je je vast voorstellen dat ik vooral bezig was met wat anderen van me vonden. Of nee, bezig met wat ik dacht dat anderen van mij vonden.

Nog steeds kan ik me soms druk maken over mogelijke meningen van anderen, maar wel veel minder dan toen de puberhormonen nog door mijn lijf gierden. Niet invullen voor een ander helpt daarbij al heel erg. Dit zijn 7 tips die ik daarvoor in de loop der jaren heb geleerd.

1. Besef wat NIVEA jou brengt

Nee hoor, dit artikel is geen promotie van fijne handcrèmes die je zachte handen brengen. Ik heb het over NIVEA: Niet Invullen Voor Een Ander. Stoppen met gedachten invullen begint met beseffen wat NIVEA je gaat brengen. Of anders gezegd: wat het je allemaal voor narigheid bezorgt als je wél gedachten invult voor een ander:

• Door gedachten in te vullen voor anderen sta je niet altijd open voor eerlijke feedback waar je wél iets aan hebt.
• Je kunt niet echt luisteren naar het hele verhaal van de ander, omdat je hoofd alvast met een eigen interpretatie ervan aan de haal ging.
• Je verspilt kostbare energie door je niet alleen met jouw gedachten bezig te houden, maar ook met wat jij denkt dat andere mensen over jou kunnen denken maar waarschijnlijk helemaal niet denken (snap jij hem nog?).
• Je kunt een ander kwetsen door dingen voor diegene in te vullen die helemaal niet kloppen.
• Of je kunt jezelf gek maken met gedachten die, achteraf gezien, op een misverstand berusten.
• Je durft misschien je mening niet te geven of bepaalde stappen niet te zetten uit angst voor wat anderen van je vinden. Dat terwijl anderen dát misschien wel helemaal niet vinden.

2. Laat je eigen negatieve gedachten los

Invulgedachten zijn bij mij vaak een projectie van mijn eigen onzekerheden. Ik ben bijvoorbeeld wat onzeker over mijn presentatiekunsten. Toen ooit iemand in mijn publiek in slaap viel, zag ik dat als een bevestiging van mijn overtuiging. Zie je wel: het is niet boeiend, want hij valt in slaap. Eigenlijk legde ik de slaper dus mijn woorden in de mond. Misschien had hij gewoon een slechte nacht gehad.

Mij heeft het geholpen om aan mijn eigen belemmerende overtuigingen te sleutelen. Want als je zelf niet meer in die overtuigingen gelooft, zul je ze ook minder snel anderen in de mond leggen.

• Verzamel tegenbewijs. Welke ervaringen heb je die laten zien dat jouw gedachten niet kloppen?
• Bedenk een positieve overtuiging die je wél helpt. Bedenk voor elke negatieve overtuiging een gedachte die je wél helpt. Bijvoorbeeld “Ik ben goed genoeg”. Schrijf die ergens op en zorg ervoor dat je dagelijks aan die gedachte herinnerd wordt.
• Ga tegen je stemmetjes in. Doe tóch de dingen die je zo spannend vindt. Al is het maar om te ontdekken dat je meer kunt dan de stemmetjes beweren.
• Werk aan je zelfvertrouwen. Wat heb jij nodig om zelfverzekerder te zijn? Bijvoorbeeld een andere houding? Meer support van je omgeving? Kijk wat jij kunt doen om in het algemeen je zelfvertrouwen op te krikken.

3. Verplaats je in de ander

Klinkt vast tegenstrijdig, maar is het niet. Kijk eens door de ogen van de ander naar wat jij zegt of doet. Stel dat jij de ander bent en de ander is jou. Hoe zou jij in de schoenen van een ander reageren? Vanuit de ander naar mezelf kijken helpt mij vaak om invulgedachten te relativeren.

4. Check check dubbelcheck

Ik merk zelf dat ik invulgedachten vaak baseer op kleine signalen. Iemand reageert bijvoorbeeld kortaf via WhatsApp. Vaak komt dat gewoon doordat diegene haast heeft of ondertussen met tien andere dingen bezig is. Maar voordat je het weet maakt je hoofd er wat anders van “Zie je wel? Ik had het helemaal verkeerd gezegd!”

Dat terwijl je je oordeel nooit kunt baseren op dat ene ding dat je ziet. Check daarom wat je denkt te weten. “Ik merk dat je wat kortaf reageert. Is er iets?”. Negen van de tien keer is er niets aan de hand.

5. Stel vragen

Soms doet een ander uitspraken die in jouw hoofd een eigen leven gaan leiden. Realiseer je in zo’n geval dat jij dingen altijd interpreteert vanuit jouw situatie. Vanuit eerdere ervaringen die je hebt, vanuit je gedachten over jezelf of vanuit bestaande gewoontes. Zoals jij je eigen referentiekader hebt, zo heeft een ander dat ook. Jij kent het referentiekader van de ander alleen niet. Dat maakt het lastig om precies te weten wat te ander bedoelt.

Wat helpt? Stel vragen. Vraag de ander waarom hij iets zegt of doet. Of wat de ander bedoelt. Een goede manier om hardnekkige misverstanden de wereld uit te helpen!

6. Focus op de feiten

Je gedachten kunnen nogal een loopje met je nemen. Ik weet ook hoe een mug opeens een gigantisch olifant kan worden. Zoals met dat potje appelmoes. Maar weet wel dat jij jezelf tot een halt kunt roepen ergens tussen de mug en de olifant in. Hoe? Door bewust naar de feiten te kijken. Wat gebeurt er feitelijk? Wat weet je zeker?

• Je ziet twee blauwe vinkjes.
• Mijn vriend neemt een pot appelmoes mee.
• Iemand in het publiek valt in slaap.

Al het andere is jouw interpretatie van de situatie. Die kun je checken bij de ander of je kunt het proberen los te laten. Maar neem het niet zomaar voor waar aan.

7. Wat is er zo erg aan iemand teleurstellen?

En misschien wel het belangrijkste in het kader van niet invullen voor een ander: wat maakt het eigenlijk uit als een ander een keer boos of teleurgesteld is? Je kunt nooit iedere persoon op aarde met elke keuze gelukkig maken. Tenminste, niet als je ook jezelf gelukkig wilt maken. Blijf vooral trouw aan jezelf en laat los dat je het voor iedereen goed moet doen.

Vul jij weleens gedachten in voor een ander?