onderprikkeling op het werk

Onderprikkeling op het werk | 5 tips om dat te voorkomen

  • 19 oktober 2021
  • 16 Reacties

Je hoort veel over burn-outs, overbelast raken en te druk zijn. Maar ik vind het belangrijk om ook de andere kant te belichten: wat als je te weinig prikkels en uitdaging hebt? Daarover had ik het al eerder in mijn artikel over een bore-out. Dit keer wil ik het hebben over onderprikkeling op het werk. Wat is het en hoe voorkom je dat je je zó erg verveelt dat je er aan onderdoor gaat? Ik deel 5 tips die ik zelf een paar jaar eerder had willen weten om onderprikkeling voor te zijn.

Onderprikkeling – dat kan dus ook!

Veel mensen zijn bang om overbelast te raken. Niet vreemd, want in deze maatschappij wordt nogal veel van ons verwacht. Telefoons staan altijd aan, mailboxen zijn continu geopend en we willen ook nog graag in van alles uitblinken. Op het werk én daarbuiten. En zijn we daar zelf niet mee bezig? Dan worden we wel op social media geconfronteerd met alle grootse, meeslepende dingen die we ook met onze tijd hadden kunnen doen.

Aan de andere kant bestaat er ook zoiets als structureel onderbelast zijn. Want wat als je heel graag wilt laten zien wat je kunt, vol energie zit om dingen te doen en genoeg te bieden hebt om van grote meerwaarde te zijn, maar dat alles niet kwijt kunt je in dagelijkse bezigheden?

De grens tussen onderprikkeld en overprikkeld zijn is vaak flinterdun. Al helemaal als je hooggevoelig bent. Ik kan bijvoorbeeld snel overprikkeld raken als ik een dag vol afspraken heb. Aan de andere kant vind ik het helemaal geweldig om tien uur achter elkaar teksten te tikken en mijn hoofd te breken over inhoudelijke kwesties. Uitdaging heb ik, net als veel anderen, nodig om enthousiast en energiek te zijn.

Ik weet nog dat ik dat op de basisschool al had. Dan mocht ik soms in een apart groepje extra rekensommen maken of extra werkstukjes schrijven als ik mijn weektaak al af had. Blij dat ik daarvan werd!

Mijn verhaal over onderprikkeling

In een van mijn banen kreeg ik serieuze last van onderprikkeling. Ik merkte dat ik structureel mijn werk vaak al halverwege de week af had, terwijl wel verwacht werd dat ik de hele week achter een PC zat. Dan bedacht ik extra projecten en taken om mezelf de rest van de tijd bezig te houden. Soms gaf ik het ook aan en kreeg ik er weer iets bij, maar dan opnieuw was ik een tijdje later klaar met alles wat moest gebeuren. Ook was ik vaak afhankelijk van de goedkeuring van anderen die er niet altijd waren, waardoor ik soms hele dagen niets anders kon doen dan zelf extra taken bedenken, nieuwsartikelen schrijven en dat soort dingen.

“Lekker joh, zo’n rustige periode. Geniet ervan!” is een van de opmerkingen die ik in die tijd vaak hoorde. Maar helaas is het wat anders als zo’n periode máánden duurt. Geloof me: dan is het echt niet genieten. Ik snakte naar uitdaging, meer werk en meer verantwoordelijkheid, maar liep voortdurend tegen een muur op. Na een tijdje voelde ik me uitgeblust, ging ik met tegenzin naar het werk en voelde ik me vooral nutteloos. Dat alles was ook niet al te best voor mijn zelfvertrouwen.

Ik weet dat ik me in die tijd suf googelde. Wat was er toch aan de hand? Wat moest ik doen om dit op te lossen? Had ik er zelf schuld aan? Hoe kon ik nog meer aangeven dat ik écht meer werk nodig had?

Er gingen vele belletjes rinkelen toen ik online op artikelen over bore-outs stuitte. En gerelateerd daaraan: ‘onderprikkeling’. Dát was het. Het verbaasde me hoe weinig er eigenlijk over dit fenomeen bekend is (tip: dit artikel van HSP-coach Maaike is heel fijn), terwijl er meer mensen zijn die hier last van hebben. Toen al besloot ik dat ik er ooit meer over wilde vertellen. En dan vooral mijn ervaringen wilde delen in de hoop anderen ook op weg te helpen.

Onderprikkeling op het werk voorkomen

Gelukkig heb ik nu al een hele tijd geen last meer gehad van onderprikkeling. Sinds ik eigen baas ben, kan ik mijn eigen uitdagingen creëren en zelf besluiten welke opdrachten ik wel of niet aanga. Heb ik tijd over? Dan bedenk ik mijn eigen projecten en hoef ik daarvoor niet eerst met mijn hart kloppend in mijn keel op een baas af te stappen. En merk ik dat ik meer nieuwe prikkels nodig heb? Dan meld ik me die dag nog aan voor een cursus of lees ik me volledig in een nieuw onderwerp in. I-de-aal!

De laatste jaren ben ik zelf ook veel gaan lezen en leren over waardoor ik onderprikkeld raakte. Ik wilde het kunnen verklaren, maar wilde vooral voorkomen dat zoiets nog eens gebeurt. Mocht jij ook merken dat je soms de uitdaging mist in je werk of mocht je je zelfs onderprikkeld voelen, dan heb je misschien iets aan deze 5 tips tegen onderprikkeling.

onderprikkeling op het werk 2

Tip 1. Zoek een baan die écht goed voelt en past

In mijn verschillende loondienstbanen en ook nu als ondernemer merk ik steeds weer hoe belangrijk het is om voor mensen en bedrijven te werken waar je achter staat. Als jij elke keer dat je een taak vervult denkt “Goh, wat doet dit er nu eigenlijk toe?!”, moet je je misschien eens achter je oren krabben of dit wel dé plek is.

Het is natuurlijk het andere uiterste om meteen je biezen te pakken als je af en toe iets moet doen waarvan jij het nut niet inziet. Maar als je überhaupt niet achter de idealen van de organisatie staat of er niet veel mee hebt, is dat misschien een goede reden om naar iets anders uit te kijken. In principe zou ik altijd zoeken naar een organisatie die raakt aan een van je interessegebieden, die qua sfeer bij je past en waarvan je denkt “Wauw, wat een mooie missie!”. Dan kom je sneller op een plek terecht waar je je gehoord voelt en je met plezier vastbijt in de materie.

Zo heb ik weleens een freelance opdracht opgezegd omdat die organisatie duidelijk in strijd was met mijn eigen duurzaamheidsidealen. Ook heb ik meerdere keren nee gezegd tegen opdrachten waarvan ik dacht “Daar heb ik niet zoveel mee”.

Zoek bijvoorbeeld specifiek een duurzame baan

Vind je, net als ik, duurzaamheid belangrijk? Dan is er Sustainable Jobs: een mooi vacatureplatform waar je specifiek naar duurzame vacatures op zoek kunt gaan. Op deze vacaturebank vind je alleen maar functies op het gebied van duurzaamheid én banen bij bedrijven die een duurzame missie hebben. Denk bijvoorbeeld aan het duurzame verzorgingsmerk Naïf, een webshop in circulaire meubels, of consultancybedrijven die specifiek met duurzame ondernemers werken. Allemaal functies waarvan het hart van elke groendoener een tikkeltje sneller gaat kloppen.

En leuk voor freelancers of studenten: je kunt ook gericht zoeken naar stagevacatures, een duurzame-beroepengids en freelance opdrachten. Bij die laatste ga ik als freelance tekstschrijver zeker regelmatig spieken.

Tip 2. Kijk verder dan de 40-urige kantoorbaan

Toen ik in die tijd bij een loopbaancoach liep, leerde zij me om verder te kijken dan het standaard 9-tot-5-stramien. Ik had nog steeds in mijn hoofd dat ik alleen meetelde als ik elke dag braaf om 8 uur in de bus zat naar kantoor en ‘s avonds voor het eten thuiskwam. Voor mij was dat hét volwassen leven. Dankzij haar durfde ik buiten die hokjes te kijken.

Wie zegt dat jij vijf dagen per week van 9 tot 5 op kantoor moet zitten? Je kunt er ook voor kiezen om bijvoorbeeld 24, 32 of 36 uur in loondienst te werken en daarnaast tijd in een eigen bedrijf of leuke side hussle te steken. Ik heb een tijdje 4 dagen en later 3 dagen werken in loondienst gecombineerd met eigen opdrachten als freelance tekstschrijver, en dat beviel me uitstekend. Dat gaf me precies de afwisseling die ik zocht.

Tip 3. Haal uitdaging niet alleen uit werk

Ik ben me ervan bewust dat ik in die tijd een luxepositie had. Ik had al een huis gekocht, had een relatief lage hypotheek, had geen kinderen om voor te zorgen en woonde ook alleen. Ik liep dus weinig risico door minder te werken en later mijn baan op te zeggen. Ligt dat in jouw geval lastiger, doordat je bijvoorbeeld een gezin hebt of doordat je voor je vaste lasten echt al je inkomen nodig hebt? Probeer dan eens verder te kijken dan je werk alleen. Als je uit je werk niet de prikkels en uitdaging kunt halen die je zoekt, kijk of iets anders dan werk je die prikkels wel biedt.

Meld je aan voor een cursus, informeer bij je werkgever of je een training mag doen, begin een blog, schrijf een boek of doe iets creatiefs. Je kunt ook op zoek gaan naar vrijwilligerswerk waarin je die uitdaging wél vindt. Als je maar ergens de prikkels vandaan haalt, wordt het ook minder frustrerend als je werk je die uitdaging niet geeft.

onderprikkeling op het werk 3

Tip 4. Praat erover met je werkgever

Merk je dat je structureel je werk “te snel” af hebt? Of dat je elke keer met een onvoldaan gevoel naar huis gaat omdat je onvoldoende uitgedaagd wordt? Schaam je er niet voor en denk ook niet dat er iets mis is met jou. Praat erover en durf voorbij die schaamte gaan. Leg uit dat je structureel merkt dat de werkload of het niveau van het werk te laag voor je ligt, en zoek samen naar oplossingen. Bedenk eventueel zelf iets waar je je graag in zou verdiepen of wat je nog wilt leren. Proactief zijn is altijd goed. 

Zit het je echt heel hoog? Laat dan ook eerlijk blijken wat de situatie met je doet en doe daar niet te luchtig over. Je werkgever kan ook denken dat je het gewoon wat rustig hebt en kan daarop een “Ook weleens lekker, toch?!” laten vallen. Maar als het écht serieus is, geef dat dan zo goed mogelijk aan. Dan zal er ook eerder iets veranderen.

En is er na zo’n gesprek nog geen verandering te merken? Dan is het misschien tijd om toch rond te kijken naar een nieuwe uitdaging.

Tip 5. Doe meer van de dingen die je wél energie geven

In de tijd dat ik onderprikkeld was, had ik vooral een tergend gevoel van nutteloosheid. Mijn loopbaancoach gaf me toen de tip om te kijken waar ik wél energie en voldoening uit haalde. Ik ging me bijvoorbeeld meer bezighouden met fotografie, bedacht nieuwe insteken voor blogs, verdiepte me in persoonlijke ontwikkeling en ging meer boeken lezen. Daar fleurde ik enorm van op.

Ga eens een kwartiertje zitten om alles op te schrijven waar jij deze week wél energie van kreeg. En kijk hoe je meer van die momenten en uitdagingen kunt inbouwen in je week. Het lost het probleem niet op, maar maakt het wel minder frustrerend op dit moment.

En: trek op tijd aan de bel (of trek de stekker eruit)

Ik weet het: vaste lasten, inkomen, onzekerheid en de hele reutemeteut. En tuurlijk, ik ben die typische millennial die op twee hoog woont zonder kinderen die ook eten op tafel moeten krijgen. Een vast contract had ik ook niet. Maar besef dat wat je situatie ook is, je werk je nooit compleet mag leegtrekken.

Als jij je echt elke dag loom en sloom voelt na een werkdag en je steeds opnieuw afvraagt wanneer het een keer beter wordt, trek dan aan de bel. Schakel een loopbaancoach in, ga in gesprek met iemand op je werk en trek ook eventueel op tijd de stekker eruit of zoek naar andere vacatures die je wel aanspreken.

Een baan met een mooi contract en inkomen geeft misschien zekerheid, maar uiteindelijk is alsnog alles onzeker als jij straks compleet onderprikkeld thuis zit op de bank en niets meer kunt. Soms vereist stoppen meer moed dan doorgaan, maar is het ook het allermooiste wat jij jezelf cadeau kunt doen. Ik heb me nog nooit zo zenuwachtig gevoeld als toen ik de stap naar het ondernemerschap zette. Maar ik heb me ook nog nooit zo krachtig gevoeld als toen ik eenmaal die stap had gezet.

Heb jij ooit met onderprikkeling te maken gehad?

1 2
onderprikkeling op het werk

BLIJF OP DE HOOGTE

Laat je e-mailadres hieronder achter. Dan stuur ik je een mailtje zodra ik een nieuw bericht heb geplaatst.

blogger romy vakervrolijk

Door Romy

Tikgrage theeleut. Nooit uitgekletst. Ik inspireer je graag om vaker vrolijk in het leven te staan. Dat doe ik door goudeerlijke en persoonlijke teksten te schrijven en liefdevolle tips te delen. Mét een vleugje humor.

Ik ben benieuwd wat jij vindt…

  1. Naomi 19 oktober 2021 op 8:33 am - Beantwoord

    Prachtige tips, ook voor als je (zoals ik) op zoek bent naar wat je zou willen in een toekomstige baan. Mooi om te lezen trouwens dat je dingen als onderprikkeling ook al op de basisschool had. Dat bewijst wel dat het genieten van een beetje uitdaging echt in je karakter zit.

  2. Zo simpel is dan geluk 19 oktober 2021 op 8:41 am - Beantwoord

    Als kind was ik ook vaak onderprikkeld, dus dat herken ik wel. Inmiddels een baan die eigenlijk onder mijn niveau is, dus in dat opzicht weinig uitdagend. Echter ligt de werkdruk zo hoog (en kan ik lichamelijk wat minder hebben door chronische klachten) dat ik alsnog overprikkeld raak in mijn werk. Maar ja, iets anders vinden is ook weer heel lastig.

    • Romy 22 oktober 2021 op 11:03 pm - Beantwoord

      Ah wat rot dat de balans in je huidige baan een beetje zoek is! Aan de ene kant is een gebrek aan uitdaging niet fijn, aan de andere kant is te veel werkdruk ook absoluut niet prettig. Hopelijk verandert er iets in je werk (het liefst in beide aspecten) of komt er misschien toch een andere uitdaging op je pad. Maar snap dat het heel lastig is in deze situatie.

  3. Audrey 19 oktober 2021 op 9:50 am - Beantwoord

    Heel mooi artikel! Ik heb in mijn vorige baan te maken gehad met een heel vreemde combinatie van onderprikkeling en overprikkeling. Gelukkig zit ik nu alweer 3 jaar op een heel fijne plek. En hier heb ik ook een leidinggevende die oprecht vraagt hoe het is en die niet alleen vraagt of mijn werkdruk niet te hoog is, maar ook of-ie niet te laag is. Echt superfijn!

    • Romy 22 oktober 2021 op 11:00 pm - Beantwoord

      Wat geweldig, zo’n leidinggevende! Het kan best wel een beetje zoeken zijn tussen een te lage en een te hoge werkdruk; dan is het al zo fijn als een leidinggevende dat bij je checkt.
      Bij mijn eerste baan had ik gelukkig ook een manager die dat altijd heel goed aanvoelde (volgens mij vanuit eigen ervaring). Dat is echt goud waard 🙂

  4. Johanna 19 oktober 2021 op 3:00 pm - Beantwoord

    Je slaat de spijker op z’n kop. Ik ben zeer snel in een loondienst-baan onderprikkeld. Als ik zelf kan werken en mijn projecten kan verzinnen is het prima. Wel merk ik dat ik daar wel eens dan te weinig energie in stop. Dus die balance is belangrijk en niet altijd even makkelijk. Het ergste is een baan waar je niets te doen hebt. Dan liever zonder geld maar met de tijd voor mij. Succes!

    • Romy 22 oktober 2021 op 10:59 pm - Beantwoord

      Een baan waarin je te weinig wordt uitgedaagd of überhaupt te weinig werk hebt, is inderdaad totaal niet fijn. Een lastige balans zo te lezen tussen voor jezelf werken en een loondienstbaan! Maar het feit dat je je bewust bent van wat voor jou wel en niet goed werkt, is al een goede eerste stap, denk ik 🙂

  5. Simone 19 oktober 2021 op 7:31 pm - Beantwoord

    Wel herkenbaar helaas. Maar ik kan moeilijk klanten afdwingen natuurlijk. Dat werkt niet. Ik merk gewoon dat ik snel verveeld raak wanneer ik niet bezig hoef te zijn met klanten en/of fotoshoots. Aan randzaken heb ik ook niet veel werk, dus word ik ook totaal niet geprikkeld. Toch zou ik niet zonder mijn eigen bedrijf willen, omdat dat voor mij echt het leukste is wat er is!

    • Romy 22 oktober 2021 op 10:52 pm - Beantwoord

      Wat rot dat je de onderprikkeling zo goed herkent! Het plezier in je werk blijkt uit al je posts, dus ik hoop echt enorm dat je snel meer toffe klanten op je pad krijgt <3 Je verdient het enorm, ook vanwege je prachtige werk.

      • Simone 23 oktober 2021 op 9:51 am - Beantwoord

        Ah, super lief! Ik denk altijd maar zo: de aanhouder wint. Dus ik ga lekker door!

  6. Noor 19 oktober 2021 op 7:40 pm - Beantwoord

    Wow, dit artikel is zo herkenbaar. Heb onlangs mijn baan opgegeven omdat ik heel ”volgzaam” werk uitvoer: wachten tot ik een opdracht krijg. Die werden dan ook op korte tijd uitgevoerd waardoor ik snel klaar was. ”Krijg ik een nieuwe taak?” was dan ook hetgeen ik vaak zei. Maar dan voel je je op den duur nutteloos. Ik onderneem graag zelf dingen maar in deze job had ik dat gevoel niet.

    • Romy 22 oktober 2021 op 10:51 pm - Beantwoord

      Heel erg herkenbaar wat je beschrijft inderdaad! En logisch dat je daar na een tijdje nogal op uitgekeken was. Eigen verantwoordelijkheid krijgen is ook een belangrijke vorm van uitdaging. Wat goed dat je de stap hebt gezet om je baan op te geven!

  7. Daenelia 19 oktober 2021 op 8:55 pm - Beantwoord

    Je hoeft natuurlijk je voldoening niet uit je baan of je werk te halen. Er zijn vrij veel andere nuttige en leuke dingen te doen, maar je moet wel een beetje durven kijken. Ik heb best wat geleerd van de banen waarin ik weinig uitdaging vond. In die tijd werkte ik heel veel aan websites omdat ik buiten werktijd dus extra energiek aan het werk ging met iets wat me fascineerde.
    Maar niet iedereen heeft de luxe om zomaar een baan op te geven of snel iets anders te vinden. En sommige saaie banen zijn er nou eenmaal en soms betalen ze nog goed ook.

  8. Anouk 20 oktober 2021 op 9:23 pm - Beantwoord

    Ik heb vooral te maken gehad met overprikkeling eigenlijk. Studeren was altijd uitdagend genoeg en als ik het rustiger had met studeren ging ik zonder dat ik het doorhad moeilijkere boeken lezen (dat zag ik dan achteraf, bijv. aan het begin van corona toen mijn studie wegging heb ik me enorm verdiept in feminisme). Nu ben ik net begonnen aan een nieuwe baan en is alles nog uitdagend 🙂

    • Romy 22 oktober 2021 op 10:46 pm - Beantwoord

      Wat tof dat je voor jezelf haast onbewust wel die uitdaging creëert door je bijvoorbeeld in boeken te verdiepen! En een nieuwe baan is natuurlijk sowieso een toffe uitdaging op zich 🙂

  9. Anna 23 oktober 2021 op 11:50 pm - Beantwoord

    Wat een goed artikel! Onderprikkeling is inderdaad ook heel erg naar, net als overprikkeling. De juiste balans is zo belangrijk! Ook ik heb weleens te maken gehad met onderprikkeling. Het lastige is alleen dat je ook niet altijd meer werk naar je toe wil trekken, vooral als je het gevoel hebt dat collega’s minder doen dan jij haha. Dan is het fijner als je je werk(taken) inhoudelijker kunt maken, om zo toch geprikkeld te blijven. Alleen soms is dit echt niet mogelijk en dan zeg ik ook: GAAN haha!

Recente blogs

Mijn (allereerste eigen én echte) kerstboom staat!

9 december 2019|Interieur, Lifestyle|

Afgelopen zaterdag deden mijn vriend en ik iets wel heel erg leuks. Net als blijkbaar zo'n beetje de helft van Nederland reisden we af naar de place to be op de zaterdag na Pakjesavond. Oftewel, het tuincentrum. Dit keer niet om het 148402e plantje voor in huis te kopen, maar om iets veel groters in huis te halen: een kerstboom. Een simpele zaterdag bij het tuincentrum, maar voor mij stond deze middag ook voor een paar emotionele vinkjes op mijn bucketlist: mijn allereerste eigen en echte kerstboom optuigen en dat voor het eerst met mijn vriend samen.

12 herfstclichés die mij toch heel gelukkig maken

28 september 2019|Lifestyle|

Zodra de blaadjes beginnen te verkleuren en de 'r' in de maand zit, kun je er niet meer omheen. In tijdschriften, op internet en op andere blogs is het woord 'herfst' niet meer te missen. De tijd om te cocoonen, herfsttheetjes te drinken en vooral lange wandelingen te maken is officieel aangebroken. En daar slaat menig theeleverancier en herfstprulletjes-voor-in-huis-verkoper een slaatje uit. Marketingtrucs of niet - er zijn heel wat herfstclichés waar ik me met veel plezier aan schuldig maak. Dit zijn 12 clichés waarvan ik zeker weet dat ik er ook dit jaar weer aan zal meedoen.

"Negatieve" eigenschappen kunnen ook positief zijn (en andersom!)

28 juni 2019|Persoonlijke groei, Positiviteit|

Bij sollicitatiegesprekken is het bijna een standaardvraag geworden: "Wat is jouw slechte eigenschap?". Het bijzondere is dat bijna iedereen wel een of meerdere - laten we het 'verbeterpunten' noemen - weet van zichzelf. Maar een positieve eigenschap benoemen is soms een stuk lastiger. Wat nu als ik je vertel dat er soms juist in negatieve eigenschappen tegelijkertijd een kracht schuilgaat? Ik plaatste er laatst een Instagram-post over, maar vond mijn hersenspinsels ook een blogartikel waard.

Ga naar de bovenkant