Een taille die smaller zou mogen, borsten die je liever een maat groter had gezien of knieën die je überhaupt niet mooi genoeg vindt om jezelf in een kort rokje te hijsen. Hoe prachtig je ook bent, de kans bestaat dat je weleens onzeker over je uiterlijk bent. Tja, we worden doodgegooid met gephotoshopte beelden, tips voor strenge sportschoolregimes, crèmes die wonderen beloven of anders op z’n minst de onzekerheden van anderen. Voor je het weet ben je zelf ook aan het twijfelen over je spiegelbeeld. Je weet dat je meer bent dan wat je in de badkamerspiegel ziet. Toch knaagt er iets. Hoe fijn zou het zijn als dat knagende “iets” niet elke dag aan je hoofd zeurt? Dit zijn 11 tips om die onzekerheid te temmen.

1. Bedenk dat niemand zo streng naar je kijkt als jijzelf

De harde waarheid is dat de meeste mensen zo druk zijn met zichzelf dat ze helemaal niet de tijd en energie hebben om te kijken hoe jouw neus of achterwerk er wel niet uitziet. Jij bent de enige die met een vergrootglas naar elk minuscule stukje van je lijf kijkt. Alleen jij ziet de die blauwe kringen onder je ogen zo goed of maakt structureel een ding van een mogelijk putje op je bovenbeen.

Draai het eens om. Merk jij het als je beste vriendin vijf kilo is aangekomen? En als je dat al merkt, maakt het haar dan voor jou een minder mens? Waarschijnlijk niet. Je vindt haar nog net zo’n tof mens als toen de weegschaal een lager getal aangaf. Zo keek ik eens naar de YouTube-video van een vlogger die vertelde dat ze al jaren onzeker was over haar “onderkin” en daar nu eindelijk iets aan had laten doen. Ik had al vele uren vlogs van haar gezien, maar had nog nooit ook maar een glimpje onderkin gezien.

Zo zit het ook bij jou. Voor jouzelf voelt het misschien als een big issue dat je taille niet zo afgetraind is als die in een ander tijdperk was. Maar in werkelijkheid is dat zo belangrijk nog niet. Probeer eens door dezelfde bril te kijken naar jezelf als waarmee je naar anderen kijkt. Geen bril met een hypervergrootglas, maar een mildere bril die niet méér van je uiterlijk maakt dan het is.

2. Wen jezelf één positief spiegelmoment aan op een dag

Toen ik tijdens mijn eetstoornisherstel nogal aan mijn veranderende uiterlijk moest wennen, was dit dé tip die mij hielp. Elke dag moest ik één keer voor de spiegel staan en één ding bedenken dat ik mooi vond aan mezelf. Ik was erin getraind om waslijsten op te sommen van dingen die ik graag anders had gezien. Maar op dit ene moment op de dag moest ik het omdraaien en focussen op wat ik wél mooi vind. En kwam er niet in één keer iets in me op, dan moest ik net zo lang blijven kijken totdat ik het wél zag. Dan opeens kwam er weer iets in me op. Mijn groene ogen, mijn speelse zomersproeten of mijn grappige wipneusje – die kon ik dan toch wel waarderen.

Als jij de spiegel vooral gebruikt om afknappers aan jezelf in nog meer detail te bekijken, dan is dit een mooie oefening om dat om te keren.

Bedenk elke ochtend of elke avond één positief ding aan je uiterlijk waar je wél over te spreken bent. Daag jezelf daarbij uit en probeer elke dag met iets anders te komen.

3. Glimlach (oprecht het liefst)

Je mondhoeken omhoog laten gaan is één van de simpelste manieren om je snel minder rot te voelen. Zeker als het gaat over iets kleins als je uiterlijk kan dit een quick fix zijn om niet in je “Oh ik ben zo onzeker over…”-gedachten te blijven hangen. Ga natuurlijk niet de hele dag met een geacteerde glimlach op je hoofd rondlopen. Maar kijk of je naar je spiegelbeeld kunt glimlachen elke keer dat je met een kritische blik jezelf bestudeert. Glimlachend ziet iedereen er mooier uit. Dan vallen opeens die schattige kraaienpootjes of je meebewegende neusvleugels op, niet de dingen waar je eerder zo kritisch over was.

Dus glimlach juist als je vanwege onzekerheid over je uiterlijk niet in een glimlachbui bent.

Dit werkt trouwens ook goed als je buiten loopt. Als jij met je blik gericht op de grond onzeker over straat loopt, dan straal je ook uit dat jij liever geen contact maakt met anderen. Mensen zullen je niet zomaar een compliment geven of naar je lachen. Kijk eens of je af en toe kunt glimlachen naar mensen die voorbijlopen. Dat doet veel voor je zelfvertrouwen en helpt om de onzekere gedachten over je uiterlijk te sussen.

4. Kijk verder dan je spiegelbeeld

Dat doen andere mensen iedere dag al bij jou. Je vrienden vinden je een tof mens. Daarom komen ze graag op je verjaardag of stalken ze je graag met appjes. Je familie is blij dat je er bent. Je collega’s vinden het fijn als je op maandag weer bij het koffieapparaat staat met je verhalen. Je geliefde is gelukkig dat jij degene bent die op de plek in bed naast hem of haar ligt. Mensen vinden je leuk. Met of zonder vijf extra kilo’s. Met je compleet opgemaakte make-up, maar ook als je dat masker afzet. Als je straalt van geluk en ook als je juist eens tussen de rollende tranen je kwetsbaarheid laat zien.

Kortom: jij bent zoveel meer dan de verpakking waar jij en anderen tegenaan kijken. Beoordeel jezelf niet alleen op wat er te zien is, maar ook op wie je bent, wat je kunt en wat je bijdraagt aan de wereld om je heen.

Als je die vragen voor jezelf beantwoordt (en daar ook echt de tijd voor neemt), zal je merken dat je niet alleen rondloopt op aarde om een mooi popje te zijn. Je bent zoveel meer dan dat. Je kunt het leven van anderen verrijken, iets betekenen voor de wereld om je heen, dingen overwinnen en prachtige dromen waarmaken. Focus dáárop in plaats van op zoiets onbenulligs als hoeveel centimeter je beenomtrek vandaag de dag is.

5. Gebruik kleding niet als camouflage, maar als straalmiddel

Kies kleding niet uit om hoe goed of niet het je “minpunten” verhult. Grijp niet standaard zwart uit het kledingrek omdat dat zo goed “afkleedt” als je eigenlijk veel blijer wordt van knalroze en kanariegeel. Koop dan juist die opvallende kleuren. Denk niet dat je jezelf moet wegstoppen in wijde gewaden als je het liefst net zo’n jurk aantrekt als je kleurrijke buurvrouw.

Ik was jarenlang “het meisje met de zwarte legging” (althans, zo noem ik mezelf met terugwerkende kracht). Ik droeg grijze wijde jurken en te grote leggings, omdat ik zoveel mogelijk van mijn lichaam onder dikke lagen stof wilde verstoppen. Totdat ik ging merken dat je met kleding het tegenovergestelde kunt bereiken. Juist als je onzeker bent over je uiterlijk, is kleding een manier om je zelfvertrouwen op te krikken. Als je draagt wat jij mooi vindt en waarin je vooral de punten laat zien die je wél mooi vindt, dan straal je dat ook uit. Dan kijk je vaker lachend in de spiegel, loop je meer rechtop en valt je oog minder snel op je zelfbenoemde minpunten.

Gebruik kleding om jezelf te laten zien, niet als camouflage.

Twijfel je hoe je kleding het mooiste in je naar boven haalt? Vraag dan eens advies aan een medewerker bij een betere kledingwinkel. Of laat een kleurenanalyse aan.

6. Neem je onzekere gedachten met een korrel zout

Het is alweer even geleden, maar in 2013 deed Dove een prachtige campagne die liet zien hoe vertekend ons beeld van ons uiterlijk vaak is. Een forensisch tekenaar van de FBI maakte van een paar vrouwen twee portrettekeningen. Eén tekening was gebaseerd op hoe de vrouw zichzelf omschreef; de andere tekening op hoe anderen haar omschreven. Tussen die tekeningen zat een wereld van verschil. Veel vrouwen vergrootten kleine imperfecties zo uit dat de tekenaar er een compleet ander mens bij zag. Kortom: hoe jij jezelf ziet, is misschien niet geheel realistisch.

Je kunt de video van Dove online bekijken.

Daarnaast leerde ik dat we überhaupt heel anders naar ons eigen uiterlijk kijken dan een ander. Je ziet jouw onderlijf bijvoorbeeld alleen van bovenaf. Dan oogt de boel ook gewoon heel anders. En de moedervlek waar jij met je hoofd twee centimeter van de spiegel bovenop zit, lijkt voor jou misschien zo groot als Australië op de landkaart. Een ander mens zal het eerder zien als een klein sproetje.

Dus prent jezelf regelmatig in: alles wat jij jezelf wijsmaakt aan negatieve oordelen over je uiterlijk, hoeft niet te kloppen. Nog stelliger gezegd: in veel gevallen is het een verdraaide versie van de werkelijkheid. Ga daarom niet klakkeloos mee in alles wat je denkt over je lijf. Neem het met een korrel zout. Merk op dat er een onzekere gedachte voorbijkomt, kijk er kritisch naar en denk ook “Dank voor de feedback, maar ik ga weer door!”.

7. Dans, schud en spring de onzekerheid van je af

Deze tip pas ik bijna dagelijks toe. Onzeker over je uiterlijk zijn heeft er vaak ook mee te maken dat je veel in je hoofd zit. Je voelt je lichaam nauwelijks, maar kijkt er vooral met een rationele en overdreven perfectionistische blik naar. Een goede manier om daar een stokje voor te steken, is door je hoofd even on hold te zetten en weer in je lijf te komen. Dan kun je weer merken dat je lijf niet zomaar een plaatje voor de mooi is. Het helpt je alles te doen wat je wilt doen.

Stap even uit je stoel of kom bij de spiegel vandaan, zet een muziekje op en dans, schud of spring twee minuten in het rond. Dat helpt om je hoofd leeg te maken en de gedachten even kwijt te zijn. Maar het helpt ook om je er weer bewust van te worden dat je lijf meer is dan een omhulsel. Kijk wat je er allemaal mee kunt!

8. Besef dat geen lichaam hetzelfde is (en dat dat juist mooi is)

Als puber kon ik enorm onzeker zijn over alles wat mij anders maakte dan anderen. Ik had mijn rode lokken liever ingeruild voor een blonde coupe. In plaats van sproeten wilde ik een egale huid, zoals de meeste meiden uit mijn klas. Het voelde alsof alles wat mij anders maakte, een minpunt was. Een afwijking van de standaard.

Pas gaandeweg ging ik beseffen dat schoonheid geen kwestie is van lijken op de rest. In elke cultuur en op elk moment gelden bepaalde “schoonheidsidealen”. Maar of je daar nu aan voldoet of niet, iedereen is op een eigen manier mooi. En alles wat je anders maakt, maakt je vaak juist bijzonder (in de positieve zin van het woord). Ik baal nu niet meer dat ik melkflessen onder mijn zomerrokje heb. Ik heb de term “melkflessen” ingeruild voor “lelieblank” en vind nu dat het wel bij me past dat mijn huid altijd deze witte tint aanhoudt. In plaats van mijn fijne haar te blijven vergelijken met vrouwen die een vollere haardos hebben, zie ik mijn haren nu als een onderdeel van mijn uiterlijke package deal.

Baseer jouw schoonheid niet op hoe een ander eruitziet. Accepteer het totaalplaatje dat jij hebt, wees er trots op dat niemand er exact zo uitziet als jij en besef dat dit lichaam is hoe het aan jou is gegeven.

9. Geef je lichaam wat het nodig heeft

Meestal als iemand hard voor ons werkt, zeggen we daar “Dank je wel!” voor. Welgemeend. Waarom is dat bij je lichaam dan zo anders? Je lichaam slooft zich elke dag uit om jou te laten doen wat je wilt doen. Lopen, dansen, praten, presenteren, koffie pakken, je dagelijkse werktaken afronden, klussen in huis, wandelingen maken, eten koken, mensen aantrekken of afstoten en liefde geven. Hoe mooi zou het dan zijn als je je lichaam ook eens een oprecht “Dank je wel” kunt geven? Dat kan zijn in woorden, maar ook al door er enigszins goed voor te zorgen.

• Sta vaker stil bij wat je lichaam allemaal voor je doet. Noteer het op een lijstje. En besef hoe dankbaar je mag zijn dat je lichaam werkt en jou dit alles laat doen. Dat is niet vanzelfsprekend.
• Geef je lichaam eten als het om eten vraagt. Ga jezelf niet uithongeren om een perfecter lichaam te creëren. Daar gaat je lijf niet beter van werken en worden jullie zeker geen betere maatjes van.
• Probeer gezond te eten, maar gun jezelf soms ook dat ene lekkere ding met iets te veel suiker, gewoon omdat het zo lekker is. Balans is alles!
• Smeer jezelf regelmatig in met verzorgende producten. Niet om je huid mooier te maken, maar puur om je lichaam te laten zien dat het dit verdient.
• Luister vaker naar je lichaam. Voel je je moe? Neem rust. Protesteert je lijf in de vorm van bijvoorbeeld pijn in je schouders? Kijk dan waar het vandaan komt en wat je nodig hebt om dat te stillen (als in: meer uitrusten, grenzen aangeven, vaker voor jezelf kiezen, minder werken, etc.).
• Beweeg regelmatig. Kom achter je beeldscherm vandaan en probeer elke dag te bewegen. Al is het maar voor een kleine wandeling buiten.
• Doe ook aan rustige vormen van beweging. Yoga, pilates of zachte oefeningen bijvoorbeeld. Ga niet alleen maar hardlopen of hardcore spieren trainen in de sportschool, maar werk ook op een meer zachte manier aan je lichaam.

10. Accepteer dat je lichaam verandert

Met de tijd verandert ieder lijf. Doordat je stofwisseling anders wordt, doordat er dingen in je leven gebeuren, doordat je kinderen op de wereld zet, doordat je strakke sportregime even niet meer in de planning past of gewoonweg doordat je ieder jaar een kaarsje meer uitblaast. Je kunt je er enorm druk over maken dat je lichaam er over tien jaar niet uitziet zoals nu. Of dat je nu niet het lichaam hebt dat je had toen je als twintigjarige kon eten wat je wilde. Maar dit is hoe het is. Het mooiste wat jij kunt doen is goed voor jezelf blijven zorgen en accepteren dat je lichaam niet altijd hetzelfde is.

Wees trots op alles wat je lichaam heeft doorstaan en op hoe het regelmatig kan terugveren na heftige veranderingen. Hoe het ook voor je blijft werken als je er door omstandigheden minder goed voor kunt zorgen. Of hoe het na een week griep terug op krachten komt.

11. Word minder onzeker over je uiterlijk door ermee te werken

Eigenlijk is het een wisselwerking. Doordat je onzeker over je uiterlijk bent, doe je liever niet te veel met je lijf. En doordat je niet veel met je lijf doet, blijft de liefde voor je lichaam ronduit bekoeld. Je kunt die cirkel doorbreken door bewust te gaan werken met je lijf. Er dingen mee te doen en zo te merken hoe mooi en fijn het is dat je een lijf hebt.

Positiever naar mijn lijf kijken begon voor mij met weer dingen doen met mijn lichaam. Starten met pilates, wat korte yoga-oefeningen doen, dansjes maken door de kamer en ook niet meer op ik-moet-de-trein-halen-tempo lopen maar op een rustiger tempo wandelen. Er waren zelfs oefeningen waarbij ik simpelweg stukjes van mijn lijf moest voelen. Zonder oordeel. Gewoon voelen of het hard of zacht en gespannen of ontspannen was. Bodyscan-oefeningen hebben mij daar veel bij geholpen (en kun je gratis op YouTube vinden).

De truc is volgens mij: stop met alleen maar malen over je lijf, en start met iets doen met je lichaam. Niet alleen maar rennen en het keihard afmatten in de sportschool. Maar ook gewoonweg voelen dat je een lijf hebt, daar een vleugje dankbaarheid voor ervaren en beseffen dat het best prettig is als jij en je lijf meer samenwerken. Je hebt maar één lichaam. En jeetje, wat doet dat veel voor je!

Ben jij weleens onzeker over je uiterlijk? Wat helpt jou daarbij?