Het leven is een stuk fijner als je de persoon in de spiegel een verdomd leuk mens vindt. Geweldig hoef je hem of haar niet te vinden, maar ietsje positiever zijn over die fijne vrouw of toffe vent maakt al een groot verschil. Een positief zelfbeeld komt je niet zomaar aanwaaien, maar je kunt wel aan je zelfbeeld werken. Een aantal niet-handige neigingen afleren kan al veel doen voor hoe je naar jezelf kijkt. Deze 9 dingen kun je het beste laten om jouw zelfbeeld op te krikken.

Stop met…

1. Jezelf in hokjes proppen waar je niet in past

Vind je er geen bal aan om het ene na het andere feest af te gaan? En ben je eigenlijk hartstikke introvert? Ga jezelf dan niet extraverter voordoen dan je bent. Push jezelf niet om alsnog het feestbeest uit te hangen en elk weekend veel af te spreken “omdat dat hoort”.

Past een loondienstbaan niet bij jou? Kijk dan of je kunt ondernemen. Voel jij je niet die ambitieuze zakenvrouw, maar ben je veel meer een mensen-mens? Denk dan niet dat je koste wat kost je economische studie moet afmaken om maar een papiertje te hebben. Durf los te laten dat jij je ouders trots moet maken doordat je een afgeronde studie bedrijfseconomie op je cv hebt staan. Jezelf accepteren zoals je bent, begint met eerst maar eens zijn wie je bent.

Realiseer je ook: wie je altijd was, is niet wie je vanaf nu ook moet zijn. Je kunt elke dag besluiten om het over een andere boeg te gooien.

2. Met alle winden meewaaien

Denk niet dat je alles en iedereen maar tevreden moet houden om liefde te verdienen en goed genoeg te zijn. Je mag ergens een totaal andere mening over hebben of eens stevig je punt maken. Dat heet niet “moeilijk doen”, het heeft trouw blijven aan jezelf.

Het is aan de ene kant zo dat een positief zelfbeeld helpt om voor jezelf op te komen. Maar het omgekeerde is zeker ook waar: als je voor jezelf opkomt, kan dat ook je positieve zelfbeeld opkrikken. Lees hier hoe je voor jezelf opkomt.

Denk dus niet dat je jouw mening onder stoelen of banken moet stoppen als iedereen het roerend met elkaar eens bent. Jij mag die ene persoon in de groepsapp zijn die er een ander idee over heeft. Hoe vaker je je mening onder de stoel vandaan haalt en tóch inbrengt, hoe meer je zult geloven dat jouw mening er net zo goed mag zijn als die van ieder ander.

3. Complimenten wegwuiven

“Nou, dat stelt niet zoveel voor, hoor! Iedereen kan schrijven.” Dat is een opmerking die ik een jaar of twee geleden maakte toen iemand me complimenteerde over mijn blog. En om eerlijk te zijn, floepen dat soort opmerkingen er bij mij wel vaker uit als iemand me een schouderklopje geeft. Ik wuif complimenten weg, doe alsof het niets bijzonders is en ga vrolijk verder.

Complimenten aannemen is een van de simpelste dingen om een meer positief zelfbeeld te krijgen. Je hoeft er maar drie woorden voor uit je mond te krijgen: “Dank je wel!”. Geen “Ja maar…”. Gewoon dank je wel. Punt.

4. Jezelf klein maken

Laat woorden als “best”, “een beetje” of “wel aardig” weg. Het is niet arrogant als je een compliment gewoon glimlachend accepteert in plaats van allerlei tegenwerpingen te bedenken. Probeer te letten op je gebruik van dit soort onzekere woorden en sowieso op hoe je over jezelf praat.

Ben jij geneigd bij anderen je negatieve eigenschappen uit te vergroten en de positieve weg te moffelen? Kijk hoe je minder negatief over jezelf kunt praten. Want hoe vaker je hardop zegt wat je niet kunt, hoe meer je daar ook in gaat geloven.

5. Blijven inzitten over wat is geweest

Het doet weinig goeds voor je positieve zelfbeeld als je dagen, weken, maanden of zelfs jaren na een vervelende gebeurtenis nog steeds met een schuldgevoel zit. Bovendien is het écht niet nodig.

• Waarschijnlijk zijn anderen die gebeurtenis alweer vergeten.
• Je kunt er nu niets meer aan veranderen wat je toen hebt gedaan.
• Je bent waarschijnlijk in die situatie zelf al genoeg gestraft. Dan hoef je dat niet nog eens dunnetjes over te doen door je er nu nog schuldig over te voelen.
• Je kunt ook juist positieve lessen halen uit vervelende gebeurtenissen. Dat lukt alleen pas als je jezelf de gebeurtenis vergeeft.
• Of jij je nou lange tijd daarna nog schuldig voelt of niet, de situatie verandert er niet door.

Dus stop met jezelf lange tijd daarna nog steeds druk maken over gebeurtenissen uit het verleden waarin jij iets “fout” zou hebben gedaan. Richt je blik op morgen, trek lessen uit het verleden en laat los dat jij “altijd alles fout” doet. Ik weet het: makkelijker gezegd dan gedaan. Maar als eerste dat ene ding dat nu in je hoofd oppopt loslaten, is al een mooie stap.

6. Jezelf veroordelen om je fouten

Waarschijnlijk ben je naar niemand toe zo glashard als naar jezelf. Maar waar heb jij dat aan verdient? Ieder mens maakt fouten en moet soms met vallen en opstaan leren. Waarom zou jij de enige moeten zijn bij wie het allemaal op rolletjes loopt zonder dat je ooit over een boomstam onderweg struikelt?

Jij pakt ongetwijfeld ook weleens iets onhandig aan. Dan kwets je een ander onbedoeld met je opmerking, barst je achteraf gezien onterecht in woede uit of voer je een dag helemaal niets uit waardoor je een belangrijke deadline mist. Maar niemand is perfect, jij ook niet. Dat hoef je ook niet van jezelf te verwachten.

Probeer liever voor jezelf te zijn. In plaats van jezelf nog verder de put in te praten, kun je veel beter accepteren dat het niet altijd perfect gaat.

7. De vergelijking maken met Jan de buurman

Hoe succesvol of niet jij bent, heeft niets te maken met de prestaties die Jan de buurman heeft geleverd. Of met hoe goed je favoriete Instagrammer het wel niet voor elkaar heeft. Het heeft geen enkele zin om jouw prestaties te vergelijken met die van een ander.

• Waarschijnlijk vergelijk je jezelf altijd met iemand die verder is dan jij. Beetje oneerlijk, niet?
• Je kijkt alleen naar het resultaat, niet naar de weg ernaartoe. Misschien heb jij wel meer hobbels gehad dan zij.
• Jullie hebben ieder een totaal andere omgeving, een andere situatie, een ander leefritme, een ander lichaam en andere verplichtingen. Vergelijken is dus helemaal niet mogelijk.
• Jij hebt jouw obstakels, de ander die van hem. Waarschijnlijk deelt de ander die niet met Jan en allemaal, maar dat betekent niet dat bij diegene alles in één keer goed gaat.
• Er zullen al-tijd mensen zijn die beter zijn dan jij. Zelfs als je 100x beter bent dan toen je begon en aan je huidige idool kunt tippen, is er iemand nóg beter in. Dan kies je vast weer een nieuw voorbeeld en voel je je alsnog “niet goed genoeg”.
• Besef dat ieder zijn pad aflegt. Dat het bij jou anders loopt, is misschien omdat jij ergens anders staat in je ontwikkeling. Misschien is het voor jou belangrijk om eerst steviger in je schoenen te staan en ben je daarna meer klaar voor deze stap.

In plaats van jezelf te vergelijken met iemand anders, kun je jezelf beter met jouw oude ‘ik’ vergelijken. Waar stond jij een jaar geleden en waar sta je nu? Dat is niet alleen een eerlijkere vergelijking, maar vaak ook één die je een meer positief zelfbeeld oplevert.

8. Jezelf zien als een (perfectie)project

Zelfhulpboeken gaan als zoete broodjes over de toonbank en je kunt tegenwoordig online trainingen volgen totdat je een ons weegt. Hartstikke waardevol, maar er zit ook een keerzijde aan. Je kunt daardoor het idee krijgen dat je jezelf alsmaar moet blijven verbeteren. Dat je na cursus 1 misschien wel heel veel geleerd hebt, maar dat er nog genoeg verbeterpuntjes zijn om maar meteen door te pakken. Hoewel ik de laatste zal zijn die beweert dat je ooit uitgeleerd bent, is het ook niet handig om daarin door te slaan.

Kijk niet alleen naar je verbeterpunten en streef niet alsmaar naar beter en meer. Sta ook eens stil, kijk naar hoe goed je al bent, hoeveel je al kunt en hoe knap dat al is. Die stapel boeken en de verzameling cursussen is er volgende week ook nog. Gun jezelf soms een pauze en wees trots op waar je nu al staat.

9. Denken dat je pas leuk genoeg bent als…

• …je volledig afgetraind bent en de sixpack hebt waar je van droomt.
• ..je een diploma (of twee) hebt behaald.
• …je met je bedrijf X euro omzet hebt behaald.
• …je jouw grote liefde hebt gevonden.
• …je meer zelfvertrouwen hebt.

Laat zelfacceptatie niet voorwaardelijk zijn. Want tegen de tijd dat je – afgetraind en wel – de waslijst hierboven kunt afvinken, heb je waarschijnlijk alweer nieuwe punten op je criterialijst genoteerd.

Ik dacht vijf jaar geleden dat het cum laude behalen van mijn diploma al mijn onzekerheid zou wegmaken, en werkte daar knetterhard voor. Maar ook met een masterdiploma op zak, voelde ik me nog niet goed genoeg. Toen dacht ik dat het vinden van mijn eerste baan vast alles zou fixen. Maar nee, ook daar worstelde ik met dingen. Een promotie even later maakte mijn onzekerheid nog steeds niet weg. Totdat ik later ging beseffen:

Een positief zelfbeeld zou niet moeten afhangen van wat je hebt bereikt of wilt bereiken. Je zult de lat altijd hoger leggen.

Het gaat erom dat jij ook zonder vinkjes achter die punten kunt geloven dat je precies goed genoeg bent. Je bent de beste versie van jezelf als je écht jezelf bent en durft te zijn, en daar 100% oké mee bent. Met of zonder sixpack, diploma op zak en een sexy wederhelft aan je zijde.

Heb jij weleens last van een negatief zelfbeeld?