Eens in de paar maanden is het zover. Dan komt de opruimmiep in mij naar boven en ga ik als een wervelwind door het hele huis om weg te doen wat niet meer nodig is. Een minimalistisch huis zal ik nooit krijgen, maar ik probeer wel zo min mogelijk overbodige spullen in huis te halen en te houden. Omdat ik vast niet de enige met opruimkriebels ben, deel ik graag wat tips. Minimaliseren kun je leren, ook als je huis er verre van minimalistisch uitziet. En nee hoor, daarvoor hoef je echt niet je geliefde schoenencollectie of serviesverzameling weg te doen. Dit zijn 11 tips om te minimaliseren in huis.

Minimaliseren in huis, waarom ik dat doe?

Bij minimaliseren denk je misschien al snel aan een spic en span huis met zwart-witte meubels en vooral nergens prullaria. Dat is in de verste verte niet hoe mijn huis eruitziet. Ik noemde mezelf dan ook nooit een minimalist. Bovendien houd ik te veel van servies en washi tape om alleen maar het broodnodige in huis te halen. Gelukkig ontdekte ik later dat je minimaliseren in huis helemaal niet zo rigoureus hoeft aan te pakken. Je kunt je eigen betekenis aan minimaliseren geven. Het gaat erom dat je minder spullen hebt. Voor de één betekent dat misschien 25% van de spullen wegdoen, voor een ander is het gewoonweg de hobbykamerlades eens goed uitzoeken.

Om te beginnen is het goed om te bedenken wat minimaliseren in huis voor jou betekent. En ook waarom je er werk van wilt maken. Met een doel voor ogen wordt het al minder lastig om de bezem door je huis te halen.

Op momenten dat ik wél van die chaotische lade af wil maar geen zin heb om met opruimen te starten, prent ik mezelf deze opruimredenen in. Dat motiveert om tóch de bezem erbij te pakken.

Bedenk wat je kunt minimaliseren in huis

Of je nu een huis vol spullen hebt of dat je kastdeurtjes nog prima sluiten, iedereen heeft wel wat overbodige spullen. Begin je met opruimen? Kijk dan naar de spullen waarop het eerst te minimaliseren valt. Bij sommige producten is de kans best groot dat ze weg kunnen. Check bijvoorbeeld de 10 producten die ik niet meer koop. Of kijk of je iets van dit lijstje hebt liggen en weg kunt doen (op deze spullen valt voor mij vaak een hoop te minimaliseren):

• Kapotte spullen die je nog een keer zou lijmen, naaien, repareren, etc. (Plan in wanneer je dat gaat doen of doe de spullen weg.)
• Tijdschriften of kranten waar je nooit meer in bladert.
• Woonaccessoires die al een tijdje in de kast staan en die je bewust niet tentoonstelt.
• Boeken die je al hebt gelezen en die je niet nog een keer wilt lezen.
• Gadgets die horen bij apparaten die je niet meer hebt (zoals de camerariem en oplader van een oud fototoestel).
• Spullen in de berging (bij ons is de berging de plek waar zich de meeste meuk verzamelt).
• Handleidingen en garantiebewijzen die overbodig zijn.
• Verzorgingsproducten die overdatum zijn of die je toch niet meer gebruikt.
• Enkele sokken.
• Schoenen of kleding die niet fijn zit (zoals de oncomfortabele stiletto’s die ik uiteindelijk toch nooit aantrok).
• Knipsels waar je niets meer mee doet.
• Notitieboekjes die volgeschreven zijn met onbelangrijke dingen.
• Gekregen cadeaus die je al bij ontvangst niet zo jouw ding vond.
• Kookboeken waaruit je nooit iets maakt.
• Houdbare voedingsmiddelen (bakmixen, kruiden, etc.) die al heel lang in de voorraadkast staan te verpieteren (misschien té lang).
• Handdoeken, theedoeken of microvezeldoekjes waar de gaten in vallen of die niet fris meer ruiken.
• Keukentools waar je niets mee doet (zoals die ene handige eierwekker uit het pre-klok-op-je-telefoon-tijdperk).
• Gratis gekregen producten waar je weinig aan hebt.
• Speelgoed waar je kind of huisdier niet meer mee speelt.
• Dvd’s die je hebt liggen terwijl je geen dvd-speler meer hebt.
• Spullen in die ene rommella waar je altijd dingen legt waarvan je niet direct weet wat je ermee moet.

11 tips om te minimaliseren in huis

Wie weet levert dit lijstje met minimaliseer-ideeën je al wat spullen op die je niet zult missen als je ze wegdoet. Daarnaast zijn dit nog 11 tips om te minimaliseren in huis op een manier die haalbaar en wellicht zelfs leuk is.

1. Besef dat je met alle spullen “iets” moet (als opruimmotivatie!)

Ruimte in huis innemen is niet het enige wat spullen doen. Ze nemen vaak ook mentale ruimte in. Bijvoorbeeld als je tijdens het thuiswerken gek wordt van die stapel papieren in de hoek van je bureau. Of als je elke keer bij het openen van je overvolle keukenla denkt “Die moet ik nodig eens opruimen!”. Als je – zoals ik – een eeuwig denkend hoofd hebt, kunnen alle spullen om je heen wel gedachten oproepen. Het kookboek in je ooghoek herinnert je eraan dat je meer moet experimenteren in de keuken. Planten hebben water nodig, spullen in open kasten moet je afstoffen, vaasjes moet je schoonmaken… Zo brengen spullen best een hoop moeten of denken met zich mee.

Dat alleen al is een goede reden om niet méér in huis te halen dan je nodig hebt. Zeker als je wat gevoelig bent voor onrust in je hoofd. Moet je al je moed bij elkaar rapen om aan het opruimen te slaan? Besef dan dat je er niet alleen een opgeruimd huis voor terugkrijgt, maar ook meer orde in je overactieve brein.

2. Pak één kastje per dag aan

Je kunt je voornemen om rigoureus als een wervelwind door het hele huis heen te gaan. Bij die methode zakt de moed je alleen misschien bij voorbaat al in de schoenen. Splits het in zo’n geval op. Ik ruim bijvoorbeeld graag elke dag iets op. De ene dag neem ik mijn badkamerkastje onder handen, de andere dag de tv-kast en dan weer een plank van de voorraadkast. Minimaliseren in huis wordt dan niet één grote mega-klus, maar een project waarmee je elke dag een beetje verder komt. Dat geeft vaker een voldaan gevoel.

Er zijn ook andere manieren om minimaliseren in huis behapbaar te maken. Zo kun je jezelf uitdagen om elke dag een X aantal spullen weg te gooien. Anja beschrijft daarvoor een leuke opruimchallenge: de 12-12-12-challenge. Daarbij verzamel je zo snel mogelijk 12 spullen om weg te gooien, 12 spullen om te doneren en 12 spullen om op een eigen plek op te bergen.

Ik ben zelf ook weleens een uitdaging gedaan waarbij ik in een maand 100 spullen moest wegdoen. Dat varieerde van potjes nagellak tot boeken en kleding. Ook een goede stimulans om echt kritisch naar je spullen te kijken! Vooral bij de laatste 20 producten moet je goed zoeken om nog iets te vinden wat weg kan.

3. Leg jezelf een spullenlimiet op

Deze regel werkt voor mij goed om ons huis niet te laten dichtslibben. Voor bepaalde soorten spullen heb ik een maximum bedacht. Zo zorg ik ervoor dat ik nooit méér kleding heb dan aan mijn kledinghangers past. Ook voor boeken heb ik maar beperkt de ruimte. Dus komen er boeken bij, dan moet ik soms een oud boek wegdoen. Zo doen we dat met wel meer spullen. Past het niet, dan ga ik opruimen en weer plek maken. Een goede motivator om niet te veel in huis te halen!

Je hoeft dit overigens niet heel rigide toe te passen. Ik heb bewondering voor mensen die een capsule wardrobe hebben en dus maar een X aantal kledingstukken dragen. Zelf ben ik te dol op afwisselen én op kringloopshoppen om me daaraan te wagen. Maar ik heb dus wel afgesproken dat nieuwe kringloopvondsten altijd in mijn kast moeten passen. Kom ik een hanger tekort, dan moet ik iets anders wegdoen of kijken of ik de kast efficiënter kan indelen.

4. Stel jezelf deze vragen tijdens het opruimen

In het begin ga je misschien fanatiek aan de slag met minimaliseren in huis. Het ene na het andere product belandt in de vuilniszak. Maar na een tijdje komen de twijfels. Dit vestje is toch wel leuk. Kan ik het echt missen? Op dat soort momenten stel ik mezelf voor elk twijfelitem de volgende vragen:

• Werkt dit nog en is het nog heel? Doet dit ding nog wat het moet doen? Sluit het knoopje van je jurk nog? Blaast je föhn daadwerkelijk warme lucht of komen er vooral muffe geuren en niet al te best klinkende geluiden uit? Kijk of je dingen die niet meer werken kunt repareren (die jurkknoop is eenvoudig te fixen). En is dat niet haalbaar, doe het dan weg.
• Is het nog houdbaar? Deze is vooral van toepassing op spullen in je voorraadkast en badkamerkastje. Zonnebrand die al twee jaar overdatum is, beschermt je nauwelijks nog tegen de zon. Beter wegdoen dus! En aan browniemix die al 1,5 jaar staat weg te rotten in de kelder heb je ook vrij weinig. Overigens hoef je de THT-datum op badkamerproducten niet heel nauw te nemen. Zo is nagellak vaak wel langer dan drie jaar goed.
• Heb ik dit het afgelopen half jaar gebruikt? Als je iets al een half jaar niet uit de kast hebt getrokken (op wintertruien in de zomer na dan), ga je het waarschijnlijk niet enorm missen als dit ding er niet meer is. Op die manier door je kledingkast heen gaan levert je zo een stapel voor de kringloopwinkel op.
• Kan ik dit NU gebruiken? Het is zonde om kleding te bewaren die je niet past en waarschijnlijk ook niet op korte termijn weer gaat passen. Zo had ik nog allerlei crèmes liggen waar mijn gevoelige huid niet goed op reageert. Ik verwacht niet dat ik opeens op magische wijze weer wél chemische crèmes kan verdragen, dus kan ik die maar beter wegdoen.
• Zou ik dit nog steeds kopen als ik het in de winkel zie liggen? Waarschijnlijk niet. Althans, bij mij is dat bijna nooit het geval.
• Past dit bij wie ik nu ben? Soms heb je nog spullen liggen uit een periode waarin je – op welke manier dan ook – anders in het leven stond. Zo liep ik als pas afgestudeerde altijd rond in tweedehands blazers, omdat ik niet voor 16-jarige stagiair aangezien wilde worden. Tegenwoordig vind ik dat niet zo boeiend meer. Mijn knalroze en knalgele blazer mochten daarom weg. Datzelfde kun je hebben met bijvoorbeeld boeken die niet meer passen bij wat jegraag leest, vazen die niet meer matchen met je interieur of kookboeken waarin nog ingrediënten staan die je niet mag eten.
• Bewaar ik dit voor mezelf of voor anderen? Soms bewaar je spullen omdat je vindt dat dat moet. Bijvoorbeeld omdat je ze ooit voor je verjaardag hebt gekregen of omdat er een betekenis aan kleeft. Maar ook die cadeaus mag je weggeven.
• Zouden andere mensen hier blijer van worden dan ik? Als je heel eerlijk bent, hoe blij maakt dit product je dan. Op z’n Marie Kondo’s: does it spark joy? Zou een ander er meer joy aan beleven dan jij op dit moment? Als voorbeeld: wij hadden een fantastisch leuk kattenmandje staan, maar mevrouw Pip vond daar geen bal aan. Ik kan me voorstellen dat andere katten er meer lol aan beleven, dus doe ik het mandje weg.

5. Maak een kijk-ik-over-een-half-jaar-naar-stapel

Vind je het lastig om spullen nu weg te doen? Of twijfel je of dit ding over een half jaar misschien alsnog fantastisch goed van pas komt? Geef jezelf dan nadenktijd. Leg die twijfelspullen op een stapel waar je over een half jaar nog eens naar kijkt. Heb je ze over zes maanden nog niet gebruikt en ook geen enkel moment gedacht “Goh, wat handig dat ik dit heb!”, doe het dan alsnog weg.

6. Maak foto’s van spullen die je met pijn in het hart wegdoet

Bepaalde dierbare spullen wegdoen is ook gewoon een uitdaging. Zo had ik ooit een enorme tas met tekeningen uit mijn peuterspeelzaaltijd. Hartstikke leuk! Maar ja, wat moet je met een hele tas vol? Voor dat soort spullen heb ik een handige tactiek bedacht: maak er een foto van en doe de spullen dan weg. Zo heb ik een map op mijn harde schijf met foto’s van al mijn knutselwerkjes. De vijf mooiste heb ik bewaard; van de rest heb ik de foto’s nog. Daardoor voelt het niet alsof ik het volledig weg heb gedaan, maar heb ik tegelijkertijd niet meer een doos vol.

Hetzelfde kun je bijvoorbeeld doen met kaarten met een lieve tekst erop. Fotografeer de buitenkant en de tekst, en doe ze dan weg.

7. Bedenk een nieuwe bestemming voor je spullen

Spullen wegdoen kan best een dingetje zijn. Wat mij helpt om “Snif snif, daar gaat-ie dan!”-taferelen te voorkomen, is een mooie nieuwe bestemming kiezen voor spullen. Zo verkoop ik soms spullen via Vinted, Sellpy of Appel & Ei (die laatste is alleen voor kleding). Ik weet dan dat ik er een mooi bedrag aan overhoud waar ik weer wat leuks mee kan kopen. Dat verzacht het wegdoe-leed.

Daarnaast kies ik regelmatig een mooie bestemming voor spullen als boeken of dvd’s. Je kunt spullen wegbrengen naar de kringloop, ze doneren aan een stichting als de Kledingbank, Dress for Success of Stichting Babyspullen of wellicht kun je er mensen uit je omgeving blij mee maken.

Bekijk ook mijn 11 ideeën voor spullen wegdoen op een manier waarbij ze een tweede leven krijgen.

8. Besef dat herinneringen niet in spullen zitten

Ik denk dat je niet vaak spijt zult hebben van spullen wegdoen. Ik heb in elk geval nog nooit later gedacht “Had ik dat ding nog maar!”. Wel herken ik de lichte steek in je hart als je sommige dingen wegdoet. Bij mij ligt dat er dan vaak aan dat ik een bepaalde emotionele waarde aan iets koppel. “Oh ja, dit kocht ik toen…” of “Dit droeg ik op het moment dat…” of “Dit heb ik gekregen van…”. Op zulke momenten spreek ik mezelf op een mild-strenge toon toe:

Herinneringen die je hebt, zitten nooit in de spullen zelf. Die zitten in je hoofd en gaan veel verder dan die ene jurk. Probeer dat los te koppelen. Dan wordt het al makkelijker om te minimaliseren.

En vind je het door die emotionele betekenis lastig om ergens afscheid van te nemen? Maak er dan opnieuw een foto van (desnoods een paar, één vanuit elke hoek). Dat maakt het minder moeilijk.

9. Huur of leen spullen

Gebruik je spullen maar eenmalig? Dan is het niet altijd nodig om ze zelf te kopen. Zo kun je ook boeken lenen bij de bibliotheek in plaats van ze te kopen. En gereedschap dat je één keer nodig hebt voor een bepaalde klus kun je wellicht lenen van vrienden (of huren via bouwmarkten of handige uitleenplatforms). Ik zag laatst ergens dat je zelfs bepaalde babyspullen die je maar kort gebruikt kunt huren. Dat bespaart de nodige ruimte op zolder en scheelt een hoop geld.

10. Voorkom dat er ongewild veel binnenkomt: maak een verlanglijstje

Verjaardagen zijn soms niet al te best voor je minimaliseervoornemens. Voor je het weet krijg je er een paar dingen bij waarvan je je afvraagt wat je ermee moet. Uit beleefdheid geef je ze maar een plek. Voor die situaties kan het helpen om vooraf een lijstje op te stellen. Dat kan bijvoorbeeld via Lijstje.nl; daar kunnen de cadeaugevers ook een vinkje zetten als ze iets hebben gekocht. Zo voorkom je dubbele cadeaus en krijg je alleen dingen die je echt nodig hebt. En weet je het echt niet? Vraag dan om bonnen of geef aan dat je überhaupt geen cadeaus hoeft en dat iemands aanwezigheid al een cadeau op zich is. Oké oké, dat laatste zou ik niet zeggen vanwege het cheeziness-gehalte.

Vragen mensen of je iets wilt hebben wat zij zelf niet meer gebruiken? Zeg eerlijk ‘nee’ als je het niet nodig hebt in plaats van braaf ‘ja’ te knikken om de ander tevreden te stellen.

11. Blijf het minimaliseren regelmatig herhalen

Minimaliseren in huis is niet na één opruimsessie gepiept. Ik moet niet voor niets om de paar maanden opnieuw kritisch kijken wat we zoal hebben liggen. Elke paar maanden levert dat weer wat spullen voor de kringloop op. Maak daarom van zo’n opruimronde iets periodieks.

Door periodiek je innerlijke Marie Kondo tevoorschijn te toveren, voorkom je dat je in één keer een heleboel op te ruimen hebt. Daarmee houd je je huis minimalistisch, maar dan wel op JOUW manier (ook zonder design-meubels en strak wit interieur).

Heb jij het opruimvirus ook zo te pakken?