Wat nu als het misgaat? Of als ik het niet kan? Of als ik de verkeerde keuze heb gemaakt en alles in de soep loopt? Doemdenken dus. Betrap jij jezelf er weleens op dat je erop los fantaseert over alles wat verkeerd zou kunnen aflopen? Bijvoorbeeld over onvoorziene problemen en beslissingen die slecht uitpakken? Er zijn vaak talloze scenario’s te bedenken waarin dingen anders lopen dan gehoopt. Zelf ben ik gelukkig niet zo’n doemdenker meer als een paar jaar geleden. Het lukt me beter om erop te vertrouwen dat het wel goed komt. Daarom wil ik je graag inspireren met 5 tips tegen doemdenken die mij helpen.

1. Probeer te relativeren

Bij doemdenkscenario’s kunnen je gedachten flink op hol slaan. Misschien blijkt je fantasie wel eindeloos als het aankomt op dingen die mis kunnen gaan. Neem als voorbeeld het geven van een presentatie. Je kunt wel honderden dingen bedenken die verkeerd kunnen lopen. Naast dat je niet uit je woorden komt, kan er ook een stroomstoring ontstaan. Of misschien stelt er niemand vragen, krijg je een brok in je keel en een bijbehorend piepstemmetje of kom je te laat aan voor je eigen presentatie doordat de bus niet rijdt. Of, of… Allemaal mogelijkheden, maar hoe groot is die kans? Begin eens met bepalen hoe realistisch je gedachten zijn. Schrijf desnoods je doemdenkscenario’s uit en kijk er vervolgens kritisch naar. Zijn sommige scenario’s niet iets te ver doorgedacht?

2. Bedenk een scenario waarin alles wél goed gaat

Mijn tweede tip tegen doemdenken is om eens de andere kant op te denken. In plaats van te doemdenken over wat misschien wel in de soep loopt, kun je je als tegenhanger daarvan ook een scenario voor de geest halen waarin het wél goed uitpakt. Probeer je eens in te beelden hoe dat zou zijn. Hoe zou jouw dag, week, maand of misschien wel je hele leven er dan uitzien? Hoe zou je reageren? En hoe reageren anderen op jou? Het scenario mag zo mooi en desnoods onrealistisch zijn als je maar wilt. Het gaat erom dat het jou vertrouwen geeft dat het ook goed kan komen in plaats van dat de nare doemscenario’s uitkomen.

3. Verzamel bewijs dat het wél gaat lukken

Is het eerder voorgekomen dat je dacht dat iets niet zou lukken en dat het toch goed ging? Probeer die succeservaring dan als bewijs te gebruiken dat het wél goed uitpakt. Als je bang bent voor een presentatie, kun je bijvoorbeeld terugdenken aan een eerdere presentatie die prima verliep. Probeer je voor de geest te halen hoe je dat toen voor elkaar hebt gekregen. Of denk desnoods terug aan iets totaal anders dat tegen je verwachtingen in goed ging. In mijn geval zijn dat bijvoorbeeld mijn rij-examens. Ik was heel lang bang dat autorijden me nooit zou lukken. Maar guess what…uiteindelijk heb zelfs ik mijn roze papiertje bemachtigd en rijd ik nu vrij vrolijk in de auto. Die ervaring helpt me in soortgelijke situaties om erop te vertrouwen dat het wel zal loslopen.

4. Focus je op het nu 

Bij doemdenken ligt de focus (vanzelfsprekend) op de toekomst. Je vreest bij voorbaat voor het ergste, terwijl je eigenlijk geen idee hebt hoe het in de toekomst zal lopen. Bovendien los je met doemdenken je toekomstige problemen niet op en maak je er tegelijkertijd je leven in het nu ook niet mooier op. Merk je dat je gaat doemdenken? Verleg je focus dan eens op een heel concrete manier naar het nu. Maak bijvoorbeeld een wandeling en richt je aandacht op de bloemen om je heen en op de wind die je hoort suizen. Of doe een creatieve activiteit waar je je aandacht bij nodig hebt. Wie weet helpt dat je om de toekomst even te laten voor wat hij is.

» Lees ook mijn 6 nuchtere tips om te leven in het nu.

5. Wat is het ergste wat er kan gebeuren?

En mijn laatste tip tegen doemdenken: wees kritisch tegenover je gedachten. Er zou natuurlijk van alles kunnen misgaan. Maar hoe erg en onoverkomelijk is dat dan? Zelfs als iets niet meteen loopt zoals je had gehoopt, kan alles nog op zijn pootjes terechtkomen. Pakt een presentatie niet perfect uit? Dat is vervelend, maar misschien laat dat je wel zien hoe je het hierna anders kunt aanpakken. Wellicht gaat een sollicitatiegesprek niet goed, maar komt er later een mooiere baankans op je pad. En slaag je niet voor je rijbewijs? Dan komt er heus een moment waarop jij wél met je roze papiertje thuiskomt. Het komt goed, echt waar. En anders leveren zelfs vervelende scenario’s soms iets moois op. Een nieuwe kans, een onverwacht mooie wending of in ieder geval een wijze les ♥

Ben jij een doemdenker?