Het maandelijkse feestje. Die uitdrukking is vast bedacht door iemand die zelf niet ongesteld wordt, want ik ken gezelligere feestjes dan dit maandelijks terugkerende festijn. Ik heb er zelf geen geheim van gemaakt dat ik last heb van hevige menstruatiekrampen. Door mijn adenomyose ben ik soms twee weken zoet met dit feestje en dat is – ehm – niet bepaald een feest. Iets wat het me wel heeft geleerd, is om goed voor mezelf te zorgen als de periode daar is. Dit zijn 10 zelfzorg-dingen die ik doe om de menstruatiekrampen te verzachten en de “feestelijke” tijd fijner en kalmer door te komen.
Hevige menstruatiekrampen – wanneer is je ongesteldheid niet normaal?
Dat is een vraag die ik Google (en mijn huisarts) de afgelopen twee jaar tig keer heb gesteld. Er is natuurlijk niet één antwoord op te geven, alhoewel dit NOS Stories-filmpje in mijn ogen wel een goede concrete definitie geeft. Ik zou zeggen: praat er vooral over met andere mensen die menstrueren. Klinken jouw klachten hetzelfde of heftiger? En sowieso: als je ongesteldheid je belemmert in je functioneren, dan heb je alle reden om aan de bel te trekken. Er hoeven niet meteen ernstige dingen aan de hand te zijn. Maar het is goed om te beseffen dat pijn er niet altijd bij hoort, zelfs al heb je dat altijd geleerd.
Zelf heb ik me twee jaar laten afschepen met het “ongesteld zijn doet nu eenmaal pijn”-idee voordat de gynaecoloog mijn bloederige maandelijkse bedoening eindelijk een stempel gaf: adenomyose. Een vorm van endometriose dus. Het houdt kort gezegd in dat zich slijmvlies ophoopt in mijn baarmoeder dat je normaal gesproken zou afstoten. Daardoor heb ik hevige menstruatiekrampen, lange menstruaties, veel buikpijn, veel bloedverlies en daardoor soms ook bloedarmoede. Die reis langs medisch specialisten heeft me één ding geleerd: neem je eigen dit-is-niet-pluis-gevoel altijd serieus.
Dus los van de tips hieronder wil ik je nog dit meegeven als jij elke maand veel pijn hebt: ga ermee naar de huisarts. En als je huisarts je terugstuurt met adviezen waar je niets mee kunt (“Probeer eens lijnzaad, wondermiddel!”), ga dan naar een andere huisarts of sla nog harder met je vuist op tafel.
Wat doe ik zelf om mijn menstruatiekrampen te verlichten?
Goed, dat gezegd hebbende, ik heb zelf de afgelopen jaren van alles geprobeerd wat hevige menstruatiekrampen betreft. Ik kan en wil uiteraard geen medische adviezen geven (er staat nog steeds Nederlandse Taal & Cultuur op mijn diploma, geen geneeskunde) en voor iedereen zal weer wat anders werken. Dus dit artikel is zeker niet bedoeld als hét recept tegen menstruatiekrampen (had ik dat maar!). Maar omdat ik zelf ook veel heb gehad aan allerlei handige huis-tuin-en-keuken-tips die ik door trial and error leerde, noem ik puur dingen die deze periode van de maand voor mij prettiger maken.
1. De kruik: mijn beste vriend
Ik zou niet weten wat ik zonder dat ding moet. Bij mij is een kruik een van de weinige dingen die de menstruatiekrampen écht verlicht. Als ik vol in de ongesteldheid zit, zit ik bijna de hele dag met een warme kruik op mijn buik. De warmte van de kruik verlicht de buikkrampen en zorgt ervoor dat ik mijn focus beter kan verleggen. Van de pijn naar de warmte. Voor mij werkt het als een trein. Het is natuurlijk niet zo dat ik er geen pijn doorheen voel (was het maar zo!), maar het maakt de krampen wel minder voelbaar.
Ook bij prikkelbare-darm-klachten is een ouderwetse kruik overigens tot nu toe de enige huis-tuin-en-keuken-truc die mijn opgeblazen buik vermindert. Dus mocht je er nog geen hebben, go get yourself een kruik!
2. Praat over je menstruatiekrampen
Nee hoor, je hoeft niet op een kringverjaardag als gemeenschappelijk gespreksonderwerp in te brengen hoe bloederig jouw periode van de maand wel niet is. Maar tegen één persoon die je vertrouwt zeggen dat je nu veel last hebt, kan al enorm opluchten. Tot voor kort zweeg ik hier altijd over. Dan probeerde ik tijdens een gezellig gesprek uit alle macht mijn gezicht in de plooi te houden terwijl ik net een gigantische menstruatiekramp kreeg.
De laatste tijd pak ik dat anders aan. Ik ben sowieso naar Bart toe altijd heel open over mijn menstruatiepijn. Als ik er last van heb, zeg ik dat direct. Daardoor voel ik me in groepen al minder alleen. Ben ik bij bekenden en heb ik veel pijn, dan zeg ik dat ook gewoon. Niet om er een heel gespreksonderwerp van te maken, maar puur zodat ik voor mijn gevoel niet de schone schijn hoef op te houden.
Het klinkt misschien suf, maar enkel zeggen dát je pijn hebt, maakt het voor mij al een minder eenzaam tafereel. Als ik dan een keer wat minder eet (want buikpijn!) of juist enorm snak naar iets suikerachtigs (want acuut licht in mijn hoofd), dan hoef ik niet uit te leggen waarom.
Sowieso denk ik dat we meer open mogen zijn over ongesteld zijn. Ook ik heb heel lang meegedaan aan het taboe dat daarop ligt. Maar ik merk dat hoe meer we er met elkaar over praten, hoe makkelijker mensen ook kunnen ontdekken of hun ongesteldheid wel “normaal” is.
3. Pak je rust
Is de menstruatiepijn serieus? Gun het jezelf dan ook om je dag daarop aan te passen. Je hoeft niet acht uur lang vol gas te knallen op het werk als jouw hormonale situatie je het leven die dag zuur maakt. Kijk of je een uur eerder weg kunt gaan. Of kun je misschien thuiswerken in plaats van naar het werk te gaan? Ik ben zelf heel dankbaar dat ik volledig vanuit huis kan werken als zzp’er. Daardoor ziet niemand het als ik in een call zit met een kruik op mijn buik of als ik tussendoor even wat oefeningen doe om mijn buik rustiger te krijgen.
Ook los van werkdilemma’s is rust heel belangrijk. Je lichaam is superhard aan het werk tijdens deze periode, dus gun het de rust en energie die het nodig heeft. Maak tussen het werk door een wandeling, geef het aan als je agenda te vol zit en draag gerust thuis een klusje over aan je partner of huisgenoot als dat jou nu niet lukt.
Je hoeft niet altijd een superwoman te zijn – dat is echt iets wat ik heb moeten leren.
Ik vond dat ik altijd maar vol gas moest doorgaan en dat cancellen (van huishoudelijke taken, sociale dingen, werkafspraken, andere meetings, dingen die ik aan Bart heb beloofd, etc.) geen optie was. Daar ben ik nu wat beter in geworden. Had ik bijvoorbeeld met mezelf afgesproken om te stofzuigen, dan stel ik dat een dagje uit. Zouden Bart en ik misschien uit eten gaan? Dan zeg ik het eerlijk als dat niet lukt en gaan we een week later. Daar geniet ik liever echt van dan dat ik een abonnement op de tampon-verwisselplek (lees: het toilet) heb.
4. Move that body
Oké, het wisselt bij mij of dat wel of niet haalbaar is. Als ik hevige menstruatiekrampen heb, dan ben ik niet in the mood om eens fanatiek met een YouTube-work-out mee te doen. Maar over het algemeen kan sport of een korte wandeling wel verlichting geven. Ik kijk gewoon wat op dat moment voor mij haalbaar is. Soms is dat een korte wandeling, soms een paar yoga-oefeningen, soms een rondje hardlopen. Actief bezig zijn verlicht bij mij sowieso mijn buikklachten; mijn spijsverteringsstelsel gaat er beter zijn best door doen. Daarnaast biedt het afleiding. Als ik in hardloop of wandel en op die manier met mijn lichaam bezig ben, voel ik de menstruatiepijn minder.
Kijk in dit opzicht vooral wat voor jou fijn voelt. Ik weet dat er ook vrouwen zijn die op menstruatiedagen alleen maar opgekruld op de bank kunnen liggen van de pijn. Ga jezelf dan vooral niet pushen, maar kijk wat jij nodig hebt.
5. Doe ademhalingsoefeningen
Ook dit is een gevalletje “aandacht verleggen” voor mij. Als ik een hevige kramp voel opkomen, adem ik heel diep in (naar mijn buik toe) en adem ik daarna met een lange zucht uit. Dat herhaal ik net zo lang totdat de kramp voorbij is of minder wordt.
Dat soort oefeningen doe ik overigens ook als er van ongesteldheid helemaal geen sprake is. Het is een supersimpele oefening om op drukke dagen binnen vijf minuten je overprikkelde hoofd tot rust te brengen.
6. Eet wat luchtiger
Ik hoor vaak verhalen over cravings naar chocola als je ongesteld bent. Geen idee of mensen dat echt hebben, maar ik heb zelf vooral veel minder honger (en dus ook zéker geen trek in chocola) als ik menstruatiekrampen heb. Lees: mijn buik is dan permanent opgeblazen en mijn verteringsstelsel lijkt tijdelijk met vakantie te zijn. Dus nee, mijn cravings naar chocola zijn niet aanwezig op zo’n moment.
Op de dagen dat ik ongesteld ben, stem ik mijn avondeten dan ook af op mijn gebrek aan eetlust. Ik vind het belangrijk om wel genoeg te eten, want je lichaam verbruikt nogal wat energie als het onbevruchte eitjes afstoot. Daarom kijk ik of ik dingen kan eten die wél vullen maar ook licht verteerbaar zijn. Rijst en risotto gaan er bij mij bijvoorbeeld beter in dan pasta. Bij rauwkost en salades gaat mijn buik acuut protesteren, dus dat vermijd ik. En heb ik geen zin in brood, omdat dat wat zwaar valt? Dan maak ik havermout of iets anders warms. Sowieso gaat warm eten bij mij vaak wat beter dan koud eten. Daarom eet ik ook zo graag warme havermout (ja, zelfs in de zomer!).
Ik ben zéker geen voedingsdeskundige. Dus dit zijn puur wat dingen die voor mij werken; neem ze dan ook zeker niet zomaar over. Maar je kunt altijd zelf of met iemand die wel deskundige is op dit gebied experimenteren wat voor jou wel en niet makkelijk te verteren is op je ongesteldheidsdagen.
7. Draag los zittende kleding
Dit is wél een tip die ik iedereen met ongesteldheidsklachten zou aanraden. Dat ik hier pas een half jaar geleden voor het eerst aan dacht! Ook op ongesteldheidsdagen deed ik altijd mijn best om er gewoon leuk uit te zien. Hup, strakke panty aan, jurk eroverheen, klaar voor de dag! Maar man, wat is het een opluchting als je je opgeblazen buik die paar dagen niet in een strak zittende panty of skinny jeans hoeft te proppen. Op zulke dagen leef ik thuis in mijn los vallende pyjamabroek (buitenshuis trek ik wel die panty aan, maar zodra ik weer thuis ben gaat die als de wiedeweerga uit).
Aan de ene kant voorkomt losse kleding extra buikpijn. Aan de andere kant kan ik daardoor het idee van een opgeblazen buik beter loslaten. Ik voel mezelf nooit op mijn aantrekkelijkst als ik dankzij mijn hormonale perikelen een drie-maanden-zwanger-buik cadeau krijg zonder kindje erin. Met een strakke panty of top aan word je daar extra mee geconfronteerd. Door ruime kleding te dragen en verder even geen blikken in de spiegel te werpen, hoef je niet óók nog in te zitten over je looks.
8. Neem je eigen Eerste Hulp Bij Ongelukjes-kit mee
Er is iets nog erger dan menstruatiekrampen: onvoorziene ongelukjes of ergens anders zijn en heel veel pijn hebben zonder dat je er daar wat tegen kunt doen. Gelukkig kun je die situaties soms voorzijn door goed voorbereid de deur uit te gaan. Tijdens mijn mentruatieweek zorg ik ervoor dat ik altijd spullen bij me heb voor als het om welke reden dan ook niet gaat. Dat zijn uiteraard tampons, maar in mijn geval ook:
- Pijnstillers. Naproxen en paracetamol of ibuprofen schijnen het beste te zijn. Overigens bestaat er ook Aleve Feminax, maar volgens mijn gynaecoloog is dat hetzelfde (maar dan in een duurder jasje) als de combinatie van naproxen en paracetamol slikken.
- Eten. Voor het geval je licht in je hoofd wordt vanwege je hard kelderende bloedsuikerspiegel en drastisch toe bent aan extra suikers. Bananen werken bij mij altijd!
- Een flesje drinken. Is natuurlijk ook in niet-ongesteldheidsweken handig om mee te slepen.
- Eventueel een extra slipje of inlegkruisjes voor als je bang bent dat de tampons niet genoeg zijn.
9. Houd je bloedsuikerspiegel op peil
Als ik ongesteld ben (en vaak ook de week ervoor), voel ik me soms zo slap als een vaatdoek. Als je veel bloed verliest, kun je wat licht in je hoofd worden. Niet heel handig! Daarom doe ik op die dagen extra mijn best om mijn bloedsuikerspiegel goed te houden. Zo heb ik altijd iets te eten in mijn tas zitten. En voel ik me echt licht worden? Dan kan ik altijd thee met wat agavesiroop nemen; dat neemt je lichaam supersnel op. Ook een banaan werkt als een trein.
Verder slik ik structureel al ijzer bij, omdat je daarmee bloedarmoede kunt voorkomen. Ook laat ik regelmatig prikken op ijzer. Mocht ik dan een keer een tekort hebben, dan ben ik op tijd bij en kan ik een spoedkuurtje van de huisarts krijgen.
10. Stem je daginvulling af op je menstruatiekrampen
Het hoeft niet allemaal. En het hoeft niet nu. En als het wel nu moet, dan hoeft het niet allemaal perfect. Ik was een tijdje geleden bij een talk van iemand die vertelde over de fases tijdens de menstruatie. Je menstruatie is niet voor niets een cyclus; je zult je tijdens de 28 (of meer of minder) dagen niet elke dag even fijn voelen. Dat betekent dat je niet van jezelf kunt verwachten dat je tijdens je ongesteldheid (met alle pijn en krampen erbij) exact hetzelfde kunt doen als wanneer je vlak na je ongesteldheid rond je ovulatie beter in je vel zit. Dat inzicht was voor mij een enorme eye-opener.
Nu kan ik moeilijk mijn hele agenda op de schop gooien en op mijn ongesteldheid afstemmen. Wat wél kan, is dat je onder andere lastige gesprekken niet plant rond je ongesteldheidsweek. Als ik bijvoorbeeld een gesprek met een nieuwe opdrachtgever voer, doe ik dat liever als ik wat hoger in mijn energie zit dan als ik met pijn en een kruik op mijn buik achter de PC zit. Als ik ongesteld ben, werk ik zelf het liefst individueel aan dingen. Dat lukt uiteraard niet altijd, maar ik probeer er waar ik kan wel rekening mee te houden in mijn dagindeling.
Je lichaam is hard bezig. Gun het de rust, tijd en ruimte die het in deze periode nodig heeft.
Heb jij nog gouden tips tegen menstruatiekrampen?
BLIJF OP DE HOOGTE
Ik ben benieuwd wat jij vindt…
Recente blogs
Inkiekje #99 | Voordeur, verfmissers, vintage vondsten & familie-Sintfestijn
Stilzitten was er de afgelopen twee weken niet veel bij. Maar wel om leuke redenen! In plaats van hele weekenden te klussen, verschenen we twee keer bij familie om met lekkere snacks en leuke cadeaus het Sint-feest te vieren. Verder stonden we voor een toffe huiskeuze: een nieuwe voordeur (die we ook nog vonden), vond ik daarnaast een boel vintage spullen waar ik mee in mijn nopjes was én kocht ik na het verfongeluk van laatst een nieuwe telefoon. Ook geef ik een kleine update over de verbouwing. Iets met vloerverwarming, verfmissers, een dure tegenvaller én een gloednieuwe keuken op komst.
Augustus 2020 | Verfdilemma, vakantie & veel te vieren
De laatste volledige zomermaand is alweer ten einde. En dat hebben we geweten: zomer was het zéker in die twee weken dat ik niet bij de ventilator was weg te slaan. Gelukkig waren er daarnaast genoeg dagen waarop het ook bij de ventilator vandaan prima vertoeven was. Zo genoot ik van een fijne vakantie op de Veluwe, had ik deze maand heel wat te vieren, kreeg mijn sociale leven weer een beetje vorm en deed een onhandige blooper me weer eens realiseren dat elk nadeel zijn voordeel heeft. Wat ik nog meer deed deze maand, lees je in dit kersverse maandoverzicht.
Recept rijstdessert met laagjes van Oreo & chocola
Ken je nog de rijstepap van vroeger? Van die vanille-toetjes die je in een plastic bakje koopt en die romig en mierzoet tegelijk zijn? Mijn opa was er gek op en ik lustte er ook altijd wel pap van. Laatst bedacht ik me dat je zo'n rijstdessert ook prima zelf kunt maken. Gooi wat rijst, kokosyoghurt en banaan bij elkaar en kook het een tijdje, en je hebt hetzelfde toetje met een paar scheppen minder suiker. Omdat ik in de feestdagenstemming was, gaf ik er een feestelijke twist aan. Dit rijstdessert met Oreo's en chocola smaakt uiteraard op en top naar chocola met een vleugje kokos en de heerlijke rijststructuur. Maak het als je iets te vieren of juist als je, net als ik, gewoon verlangt naar een nostalgisch bakje rijstepap met een twist.
Hier helaas geen extra tips, maar die los zittende kleding vind ik ook heerlijk dan. Kom maar door met die pyjamabroek inderdaad! Verder ook mooie tips in dit artikel.
Geen tips, want ik had er eerlijk gezegd nooit zo’n last van. Ook al was ik daar op voorbereid, want inderdaad: hele generaties vrouwen werd verteld dat pijn er bij hoort. Maar begrijp altijd dat vrouwen sowieso vaker een hogere pijngrens hebben. Als je echt last hebt van pijn of je extra veel bloed verliest, dan moet je bij de arts blijven aandringen op onderzoek. Heb je een mannelijke arts, sluit die dan eens aan op de menstruatiekramp-simulator en vraag of hij tot de 10 kan gaan. Kans is groot dat hij bij 4 al over de grond rolt en je smeekt om het apparaat uit te zetten. (Google period cramp simulator.)
IK had wel cravings: maar of dat met de menstruatie te maken had, weet ik niet. Ik eet altijd wel graag chocola. Nog steeds. En vanuit mijn ervaring helpt een simpele pijnstiller prima bij een beetje pijn. Helpt dat niet, dan zou ik zeggen dat er meer aan de hand is.
Helemaal mee eens dat het jammer is dat erover praten vaak nog een taboe is of lijkt te zijn…
Ik had er vroeger ook heel veel last van. Soms niet naar school kunnen gaan erdoor omdat de krampen zo hevig waren. Enkel ibuprofen 600 bracht verlichting.
De pil is voor mij echt een uitkomst ervoor. Niet meer die krampen en ook nog zelf kunnen plannen wanneer. Dat weegt voor mij nog steeds op tegen de mogelijke nadelen (waar ik eigenlijk ook niet zoveel last van heb).
Fijne tips. Ik heb zelf ook altijd heel erg last van buikkrampen tijdens mijn menstruatie, vooral de eerste twee dagen. Daardoor kan ik ook niet goed functioneren en verga ik soms echt van de buikpijn. Het enige wat voor mij helpt is een warme kruik, een lange warme douche werkt vaak ook wel, loszittende kleding en ook veel pijnstilling. Aleve Feminax (naproxen) heb ik even geprobeerd, maar daar kreeg ik dan weer ontzettende maagpijn van. Daar reageerde ik niet goed op, dus ik gebruik paracetamol, maar helaas moet ik daarvan twee tot drie tabletten slikken voor de pijn draagbaar wordt… Ik heb jouw artikel over adenomyose gelezen en twijfel of ik ook geen nader onderzoek moet laten uitvoeren. Ik heb buiten mijn menstruatie eigenlijk geen klachten, maar vooral tijdens mijn menstruatie is de pijn soms zo ondragelijk dat ik mezelf geen houding weet te geven en ik alleen maar op bed kan liggen. Maar ergens vermoed ik dat dat ook niet helemaal de bedoeling is.
In elk geval dank voor het delen van je verhaal! Heel mooi hoe je hier zo open over kunt zijn en ik ben heel blij voor je dat je weet waar jouw klachten vandaan komen, ondanks dat ze niet meteen verholpen zijn. Het is toch fijn om te weten wat er met je aan de hand is. 🙂 En alleen maar respect dat je dit deelt!
Goede tips, zelf heb ik last van PMDD, ik ben dan een halve week erg ziek en kan helemaal niks. Dus pak ik mijn rust met een dekentje, thee en films en series.
Ibuprofen en een warme kruik/kersenpittenzak werken voor mij het beste. De ibuprofen op tijd nemen, zodat je niet nog een tijd aan het creperen bent voordat hij aankomt.
Ik heb ook het idee dat de krampen minder werden toen ik een menstruatiecup ging gebruiken ipv tampons, en heb dat vaker gehoord van anderen. Ik zou niet weten hoe dat werkt, maar als het echt zo is, is dat wel handig.
Ja heerlijk hoor een kruik. Heb je nog een fijne tip voor een kruik/pittenzak? Die 2 pittenzakken van mij zijn toe aan vervanging en gaan kapot
Ik heb zelf een kruik van Fashy (die had Bart al jaren voordat hij hier kwam wonen en inmiddels gebruik ik hem bijna alleen nog maar). Ben daar in elk geval heel tevreden over!
Ik zag toevallig laatst ook ergens de ‘Stoov’ voorbijkomen. Dat is een elektrische kruik met een teddy buitenkant. Ik twijfel of ik mezelf die misschien nog eens cadeau doe, maar hij is wel erg prijzig (80 euro geloof ik). Geen idee of-ie dat geld waard is. Maar een kruik van Fashy kan ik dus sowieso aanraden 🙂