Ben ik nu verdrietig of boos? Waarom raakt dit me zo? En hoe komt het dat ik zo heftig reageerde op die situatie, terwijl een ander er alleen zijn schouders over ophaalt? Ik betrap mezelf er heel regelmatig op dat ik mijn eigen reacties of gevoelens van voor tot achter analyseer. Op zoek naar een logische verklaring. De laatste jaren laat ik die verklaring vaker zitten en ben ik minder gaan overanalyseren, meer gewoon gaan voelen. Want misschien hoeft dat wat je denkt, voelt en piekert, wel niet te verklaren te zijn.
Overanalyseren tot je een ons weegt
Met Google maar één klik van je verwijderd, is analyseren heel verleidelijk. Niet alleen als het gaat over dat gekke bultje boven je lip, maar ook als je je bijvoorbeeld down voelt of je afvraagt of je de enige bent die last heeft van gevoelens X en Y, gedachte Z of reactie A. Het is soms heel fijn om te weten dat er meer mensen dan jij alleen zijn die bang zijn voor spinnen, die niet achter het stuur durven te zitten of die soms uit het niets een traantje laten. Of beter nog: om te weten dat er een hartstikke logische verklaring achter zit.
Met het interneticoon dat continu klikbaar onderin je menubalk staat, zoek je voor je het weet alweer naar een oplossing of tips van anderen. Of misschien wil je precies weten wat bij jou dé oorzaak van dat gekke gevoel kan zijn. Er móet toch iets achter zitten. Als je eenmaal hebt ontdekt dat meer mensen er last van hebben, haal je opgelucht adem. Fieuw, ben je toch niet gek geworden.
Dat gedrag en die gedachtegang herken ik helemaal. Gelukkig op dit moment niet echt meer, maar in het verleden heb ik me suf gegoogeld. Totdat ik langzaamaan ging leren dat het niet altijd een kwestie van “gek” of “normaal” is, dat gevoelens er ook mogen zijn en dat je soms helemaal niet verder komt door je eigen gevoelens en gedachten altijd maar uitgebreid onder de loep te nemen.
Dit zijn 5 inzichten die mij hebben geholpen om het overanalyseren te stoppen.
1. Soms ben je gewoon moe of overprikkeld
Iedereen reageert weleens buiten proportie heftig op een situatie. Daar gaat niet altijd een gekke stoornis of een gedachte waar je wat mee moet achter schuil. Je staat misschien onder zo veel stress dat de vraag of Piet en Pien mogen blijven eten nét de druppel is die tot een complete tranenuitbarsting leidt. Niet omdat je het vreselijk vindt dat je twee bordjes extra op tafel moet zetten, wel omdat er geen enkele vrije hersencel meer over is om dat Piet-en-Pien-etentje nog te overwegen.
Of je bent zo moe dat de vraag waar jullie vakantie naartoe gaat je even vrij weinig kan schelen. Dat je daarom kortaf reageert of het al snel op een huilen zet, hoeft niet te betekenen dat er iets mis met je is. Dat je kritisch bij jezelf te rade moet gaan. Misschien is het gewoon een teken dat je een weekend met een lege agenda moet inlassen om bij te komen. Allicht reageer je daarna al heel anders op dit type vraag.
2. Denk niet standaard dat er iets mis met je is
Denk niet dat elke opvallende reactie of gedachte meteen reden is om een etiket op je hoofd te plakken. Strooi niet zelf met diagnoses die je misschien niet passen. En wijs jezelf ook niet af als jij ergens anders op reageert dan iemand anders. De dingen de jou anders maken dan anderen, zijn niet per se fout. Net zoals ze niet per se goed zijn. Ze zijn anders.
Probeer niet te denken in termen van goed en kwaad, maar besef dat jij zoals je bent 100% oké bent en dat de ander zoals hij is ook 100% oké is. Dan maakt het niet uit of jullie nou elkaars kopie zijn of dat jouw reactie compleet verschilt van die van een ander.
Een voorbeeld: ik kan best wel snel emotioneel worden van dingen in het nieuws. Toen laatst Peter R. de Vries overleed, heb ik een uur lang zitten huilen. Misschien zouden anderen anders reageren. Maar dat betekent niet meteen dat mijn huilbui gek was. Het was gewoon mijn reactie (waarschijnlijk deels vanuit hooggevoeligheid), zoals een ander zijn eigen reactie heeft. Beide zijn oké.
3. Laat je gevoelens er gewoon zijn
In plaats van je gevoel te analyseren en er een label (goed of fout) aan te hechten, kun je het er beter maar gewoon laten zijn. Keur het niet af, zie het ook niet als “beter” of “slechter” dan het gedrag van de ander, maar zie het vooral als iets van jou, los van welke vergelijking dan ook.
Stop je gevoelens niet weg, doe niet alsof ze nergens vandaan komen en duik ook niet meteen in een zoektocht naar het hoe en waarom. Soms is het al voldoende als je de tranen laat rollen, je boosheid door je lijf laat woeden of geniet van je plotselinge intense geluksgevoel. Het mag er zijn, wat de oorzaak ervan ook is. Juist door het er te laten zijn, kun je soms veel beter merken waar het echt vandaan komt. Dat weet jij toch echt beter dan Google of welke encyclopedie dan ook.
4. Overanalyseren? Soms weet je lijf meer dan je hoofd!
Nee nee, niet wegklikken nu. Ik ga het niet te spiritueel maken. Beloofd.
Inmiddels weet ik: nadenken over wat je voelt, levert je vaak veel minder op dan het gewoon te vóelen. Ga eens vijf minuten zitten met je handen op je buik en merk op waar in je lichaam je nu iets voelt. Een blok in je maag? Een brok in je keel? Een snelle hartslag? Rommelende darmen? Door even stil te zitten en je volle hoofd tot bedaren te brengen, kun je misschien veel beter bij dat gevoel komen dan door het allemaal te overanalyseren.
Ik ben zelf een jaar of 26 een soort hoofd op pootjes geweest. Ik moest niet zoveel hebben van het lijf dat onder mijn hersenpan geplakt zat, deed er maar weinig mee en was vooral vaak dingen aan het overanalyseren. Pas daarna leerde ik dat je lichaam je soms veel beter kan vertellen wat er is dan je hoofd. Als ik ergens enorm mee zit, merk ik dat vaak aan een blok in mijn maag dat me ervan weerhoudt nog een hap door mijn keel te krijgen.
Verder zijn bij mij mijn darmen hét stresscentrum van mijn lichaam. Zodra ik ook maar een beetje overprikkeld ben, zet mijn buik uit naar dat van een 3 maanden zwangere vrouw en weet ik al hoe laat het is. Als ik dan luister naar wat mijn lichaam nodig heeft (ontspanning, slaap, eten, tijd voor mezelf), voelt het vaak alsof er daarna tien kilo van mijn schouders is getild.
5. Besef dat je oké bent
Besef dat wat je voelt, ergens vandaan komt en er mag zijn. De dingen die je denkt, hoeven geen reden tot zorg of tot Google-sessies te zijn, maar zijn gewoon jouw gedachten. En sommige gedachten die je hebt, zijn niets meer en niets minder dan dingen die anderen je ooit hebben wijsgemaakt. Die zijn misschien niet eens de werkelijkheid.
Twijfel niet aan jezelf, geloof in je eigen okéheid en vertrouw erop dat jij als mens er mag zijn. Je hoeft niet elk detail van jezelf te snappen, altijd logisch te reageren en altijd maar vrolijk te zijn om oké te zijn. Rotdagen zitten er voor iedereen weleens tussen. Boze buien of te snelle reacties ook. Maar niets van dat alles maakt jou meteen een slecht mens. Twijfel niet aan jezelf en wees een beetje lief – juist op de momenten dat je het al lastig hebt.
Heb jij er weleens een handje van dingen te overanalyseren?
BLIJF OP DE HOOGTE
Ik ben benieuwd wat jij vindt…
Recente blogs
Beginnen met mediteren (ook als je weerstand voelt) | 7 meditatie-tips
Als je me een jaar geleden had gezegd dat ik nu dit artikel zou schrijven, had ik je vast voor gek verklaard. Mediteren, dat was toch niets voor mij? Beetje in lotushouding zitten hmm'en op een yogamatje en dat dan minutenlang. Nee hoor, mij niet gezien! Nou, mooi wel dus. Ik mediteer nu twee keer per week en het blijkt dé manier voor mij om de raderen in mijn hoofd tot een halt te roepen. Denk jij nu ook "Niets voor mij!", maar kun je wél wat rust gebruiken? Dan zijn deze tips voor beginnen met mediteren voor jou.
Romy's review | 3 boeken die ik de laatste tijd las (+ WINACTIE)
Een boekenreview op mijn blog? Ik kan me de laatste niet eens meer herinneren. Dat heeft er misschien ook wel mee te maken dat lezen iets is wat er bij mij eerder regelmatig bij inschoot. Tja, dan bereik je natuurlijk ook niet de laatste pagina van je boek. Maarrrr... de laatste tijd heb ik het leesvirus weer te pakken. En hoe! Mijn telefoon in bed heeft weer plaatsgemaakt voor een goed boek en ik geniet er met volle teugen van. Kortom: de hoogste tijd om mijn mening met je te delen over 3 boeken die ik de laatste tijd las!
Outfit | Fris en fruitig in een jurk met citroenen (+ nieuwe sieraden)
Een aantal jaar geleden vond ik het nog lastig om iets te dragen wat écht opviel. Zo'n outfit waarbij mensen op straat omkijken. De een omdat-ie je jurk ge-wel-dig vindt, de ander omdat-ie er op z'n zachtst gezegd niet warm van wordt. Gelukkig kan dat me niet zoveel meer schelen. Als ik er maar blij van wordt. En dat laatste was bij deze jurk van Fabienne Chapot zéker het geval. De ultieme lentejurk met zijn fleurige citroenprint. En in combinatie met mijn nieuwe ketting en ring vond ik het al helemaal een heerlijke lenteoutfit, die me wel een outfitpost waard leek.
Heel lang heb ik geprobeerd om gevoelens van liefde te overanalyseren, maar dan ook echt. Waarom past de een beter bij de ander, wat gebeurt er in je hersenen, waarom blijven sommige mensen jaren bij elkaar en anderen niet? Ik heb er eerlijk gezegd een hoop interessante antwoorden uitgekregen… maar er is een kern waar ik niet doorheen kom. En toen heb ik maar geaccepteerd dat er een klein beetje magie zit in liefde, blijkbaar, wat niet te verklaren is. Op dit moment.
Met ‘negatieve emoties’ (en ik zet dat tussen haakjes, want emotie of gevoelens zijn NEUTRAAL!) daar zit ik niet zo vaak mee: dat is gewoon een kwestie van ervaren en doorgaan. Dus ik denk dat huilen bij het overlijden van iemand (ik ben ook een tijdje erg van streek geweest bij het overlijden van Prince, maar had dat dan weer niet met De Vries) gewoon iets is wat er is. Je laat het over je golven en dan ga je door met je leven. En ik denk, misschien, dat hoe meer ruimte je geeft aan je eigen echte gevoelens, hoe makkelijker het wordt om daar geen ‘last’ van te hebben.
Wat mooi, die laatste zin van je reactie! Je gevoelens de ruimte geven, doet sowieso veel goeds en helpt inderdaad ook om ze minder heftig te maken en er minder hinder van te ervaren.
Enne, liefde is inderdaad een van de meest ongrijpbare dingen die niet altijd logisch te verklaren is. Het blijft een bijzonder iets dat liefde soms ontstaat als je het niet verwacht en ook dat sommige mensen verliefd bij elkaar blijven terwijl je je bijna niet kunt voorstellen dat het écht werkt tussen hen.
Mooie metafoor, een hoofd op pootjes. Ook heel herkenbaar weer! Bij mij gaat het gewoon voelen de laatste tijd ook beter. Als ik me dan weer rustiger voel, komt er ook nog vaak een snelle analyse van wat nou eigenlijk de oorzaak was in mijn hoofd oppoppen ook. Een stuk efficienter dan heel lang overanalyseren!
Precies, hier hetzelfde! Vaak zie je dan veel beter in wat er echt achter zit dan als je meteen hard naar een oorzaak op zoek gaat.
Mooi geschreven, Romy! Heel herkenbaar. Ik heb ook tijden gehad dat ik me met ergens te lang of te intensief mee bezig hield. Als dat heel belangrijk is, is dat niet zo erg. Maar als je het gaat overdrijven, is dat zeker niet goed. Ik herken dat je zegt dat het door het hoogsensitief zijn nog erger kan worden. Ik probeer dan te relativeren en rustig te blijven. Je lijf geeft zeker aan hoe het er aan toe gaat. Dat heb ik al met sollicitaties of tandartsbezoeken (iehhh, liever niet maar het moet ). Blijkbaar door eerdere negatieve ervaringen, voel je dan weer al die emoties. En die emoties mogen er inderdaad gewoon zijn. Zaak is het om daarbij lief voor jezelf te zijn en proberen er het beste van te maken.
Precies! Soms hebben eerdere ervaringen zo’n impact gehad dat je er nog steeds last van hebt in het nu. En heel herkenbaar van die sollicitatiegesprekken. Zelfs als ik me voornam om niet zenuwachtig te zijn, sprak mijn lichaam vaak boekdelen (knikkende knieën, overslaande stem, etc.), haha.
In België werd 2 jaar geleden Julie Van Espen vermoord en verkracht. Toen ik dat nieuws hoorde voelde ik me de hele dag slecht, ik kon aan niets anders denken dan dat ze er niet meer was. Zat toen ook met tranen in m’n ogen. Dus ik begrijp dat het nieuws van Peter bij jou hard aankwam, ook al ken je iemand mss niet persoonlijk. Iemands leven afpakken is verschrikkelijk! Ik denk dat iedereen (bijna iedereen?) emotioneel kan worden door iets dat gebeurt ook al ken je die persoon niet.
Ik heb moeten leren om mijn gevoelens toe te laten en deze te accepteren. Dit kon ik vroeger niet omdat in onze cultuur je zoveel mogelijk je gevoelens voor jezelf moet houden. Wenen is not done. Ik voelde me dan ook altijd heel schuldig en stom als ik voor het minste begon te wenen. Maar goed, dat is nu zo’n 10 jaar geleden. Als ik me nu slecht voel, laat ik de gevoelens toe, ongeacht wat iemand uit m’n omgeving zou zeggen.
Wat een heftig nieuws inderdaad van Julie Van Espen! Ik snap dat je daar ook aardig door ontdaan was. In Nederland hebben we zoiets meegemaakt met Anne Faber in 2017. Dat nieuws raakte me toen ook heel hard, juist ook omdat ik steeds dacht “Ik of een van mijn vriendinnen had haar ook kunnen zijn”.
Heel goed en krachtig en dat je je gevoelens er nu wel laat zijn als je door zoiets wordt geraakt! Huilen mag en is vaak ook heel zinvol om te ontladen.
Mooi geschreven, en weer hele mooie en leuke tekstgekunstel erin. Ik denk dat ik ondertussen de balans tussen kop en lijf redelijk te pakken heb. Het belangrijkste is “naar je lichaam luisteren” en voor veel beslissingen “of je buikgevoel afgaan”. Buikgevoel is een woord, dat geloof ik niet in het nederlands bestaat, maar wel goed weergeeft waar het om gaat. Dus succes!
Dat woord kennen we in het Nederlands ook inderdaad: ‘onderbuikgevoel’ heet het hier. Ik denk inderdaad dat dat gevoel heel veel zegt over of je wel of niet een goede keuze maakt. Vaak zegt je intuïtie eerder hoe het zit dan je hoofd. In dat opzicht heb ik echt moeten leren om niet altijd enkel met mijn hoofd te denken.