Aan jezelf denken – is dat niet egoïstisch? Tja, als je geneigd bent om anderen op de eerste plek te zetten, kan het egoïstisch ogen. Misschien voel je je schuldig als er een keer “Nee” over je lippen komt. Wellicht ben je bang dat anderen je minder leuk vinden zodra je je please-pet afzet. Of je vindt mensen teleurstellen zo lastig dat je liever je eigen grenzen laat sneuvelen dan dat je de ander mogelijk boos maakt. Toch is aan jezelf denken verre van egoïstisch. Sterker nog: het is broodnodig. Voor jou én voor de mensen om je heen. Met deze 9 tips kun je vaker aan jezelf denken. Want echt, dat kan én mag!

Waarom vaker aan jezelf denken?

Het leven raast door. Je wordt geleefd door afspraken, verantwoordelijkheden en verwachtingen. Als je niet oppast, ben je continu bezig met zorgen voor anderen, zonder stil te staan bij wat jij zelf nodig hebt in die hectische ratrace. Vaker aan jezelf denken helpt je om niet structureel over je grenzen te (laten) gaan. En – om het een stukje erger te maken – het helpt je om niet standaard totaal uitgeblust aan de avond te starten omdat je zo hard doorrent voor anderen dat je jezelf daarbij vergeet.

Aan jezelf denken is essentieel om je batterij op te laden, om overeind te blijven staan in alle hectiek en om happy door het leven te gaan. Want als jij niet aan jezelf denkt, wie doet het dan? Jij bent als enige verantwoordelijk voor jouw leven. Dus is het ook aan jou om je grenzen te bewaken, je behoeften serieus te nemen en keuzes te maken die goed zijn voor jou.

Natuurlijk zullen andere mensen soms ook aan jou denken. Maar er is maar één persoon die dat elke dag kan doen: jijzelf!

Is aan jezelf denken egoïstisch?

Nee, aan jezelf denken is iets totaal anders dan egoïstisch zijn. Ja, als je altijd alleen maar jouw zin zou doordrijven, dán is het egoïstisch. Maar de meeste mensen die worstelen met hun grenzen, zijn ver van dat stadium af. Egoïsme betekent de ander compleet uit het oog verliezen. Maar als je geneigd bent om juist altijd de ander voorop te stellen, mag je gerust een beetje vaker voor jezelf kiezen. Dat betekent niet dat je de belangen van anderen negeert, maar wél dat je die van jezelf óók serieus neemt. En dat is hard nodig!

Plus: door voor jezelf te zorgen, kun je ook beter voor anderen zorgen. Uiteindelijk heeft niemand iets aan een uitgeputte, overprikkelde versie van jou. Hoe eerder je grenzen stelt, ‘nee’ zegt of je eigen ruimte pakt, hoe beter dat is voor iedereen. Zoals Inger Strietman (coach en auteur van het boek “Mag ik even mijn aandacht”) het verwoordt: “Gezond egoïsme is nodig om jezelf overeind te houden in een wereld vol verwachtingen.” En ja, je zult soms mensen teleurstellen als je ‘nee’ zegt. Maar dat hoort er – helaas – bij.

Jij bent verantwoordelijk voor jouw keuzes; anderen zijn verantwoordelijk voor hun reactie op de keuzes die jij – soms onvermijdelijk – moet maken.

Hoe denk je meer aan jezelf? 9 tips!

Jij doet ertoe – net zo goed als ieder ander. Jouw behoeften, energie en agenda zijn dus minstens zo belangrijk als de planning van je collega of de behoeften van je vraaggrage buurvrouw. Maar hoe doe je dat? Hoe denk je meer aan jezelf, het liefst met iets minder schuldgevoel? Dit zijn 9 tips die ik zelf ben gaan toepassen sinds ik mezelf een paar jaar geleden flink voorbij liep:

Tip 1. Houd tijd voor jezelf vrij

Tijd voor jezelf komt niet uit de lucht vallen. Die moet je proactief inplannen. Zeker in een druk leven waarin werk, gezin, sociale afspraken en to-do-lists strijden om jouw aandacht! Gun jezelf ademruimte, ook als je bordje al vol is. Juist dan! Want als je alleen tijd voor jezelf inplant als je agenda toevallig leeg is, dan is de kans heel klein dat die me-time er ooit van komt.

Schiet je al in de weerstand bij het woord “vrije tijd” alleen, omdat je je afvraagt hoe je ergens een minuut vandaan moet toveren die niet met prangende taken gevuld is? Kijk dan of je dingen anders dan anders kunt doen om die tijd wél te maken. Er zijn écht mogelijkheden, al zit het ‘m maar in een momentje van 10 minuten.

• Zeg een afspraak af als je merkt dat het je te veel wordt.
• Voel je niet verplicht om “Ja!” te zeggen tegen dat etentje met vriendinnen voorafgaand aan een vol weekend. Je mag ook gewoon zeggen: “Dat komt me niet zo goed uit”, zelfs al heb je die avond niets.
• Laat aan collega’s weten dat je agenda de komende 2 weken propvol zit en dat je echt alleen spoedjes ertussen kunt plannen. Als ze toch iets gedaan willen krijgen, moet je iets anders schrappen of verplaatsen.
• Zijn er dingen die je buiten de deur doet en die veel reistijd kosten? Denk aan een werkafspraak aan de andere kant van het land. Vraag of die afspraak misschien ook digitaal kan of kijk of je het anders kunt doen.
• Voel je vrij om eerder weg te gaan bij privéafspraken als dat zo uitkomt. Het is helemaal prima om bijvoorbeeld een keer de eerste te zijn die naar huis gaat bij een verjaardag.

Tip 2. Zeg vaker “Nee!” (ja, dat kun jij!)

“Nee!” is misschien wel het moeilijkste woord om uit te spreken. Maar het is tegelijkertijd het belangrijkste woord om over je lippen te krijgen als je meer aan jezelf wilt denken. Als jij altijd “Ja” zegt tegen een ander, zeg je automatisch “Nee” tegen jezelf. En dat kun je niet blijven doen zonder daar de tol voor te betalen.

Wees eerlijk als iets je niet uitkomt. Je hoeft geen uitgebreide smoezen te verzinnen. Gewoon antwoorden “Ik merk dat ik rust nodig heb, dus ik sla even over!” is soms al genoeg. Het is logisch dat je soms op onbegrip stuit als je “Nee” zegt. Maar het is de kunst om jezelf daar niet zó erg over in te zetten dat je de “Nee” er nooit meer uit durft te persen.

Mij helpt het vaak om de rollen in gedachten om te draaien. Hoe zou ik het vinden als de ander in deze situatie “Nee!” zou zeggen tegen mij? Vaak zou ik dat helemaal geen punt vinden. Als iemand anders moe is van een drukke week, zou ik ook liever hebben dat diegene zegt “Sorry, ik spreek liever volgend weekend af!” dan dat diegene zich verplicht voelt om er ondanks knallende koppijn toch bij te zijn.

Lees ook: Leren nee zeggen (zelfs als pleaser)? Dit zijn de tips.

Tip 3. Zoek hobby’s die je echt voor jezelf doet

Soms raken we verstrikt in “hobby’s” (of beter gezegd: bezigheden) die vooral nuttig zijn. We sporten om fit te blijven. We lezen boeken om er wijzer van te worden. We koken om iets lekkers voor het gezin op tafel te zetten. Maar wat als je eens iets doet wat geen enkel ander resultaat heeft dan dat het jou plezier brengt?

Zoek hobby’s die je puur voor jezelf doet. Dingen die je enkel en alleen doet omdat jij er blij van wordt of ervan bijtankt. Of het nu breien is, tuinieren, kleuren voor volwassenen of eindeloos haken aan een deken die je toch nooit afmaakt – het mág.

Lees ook: 15 ontspannende hobby's om direct tot rust te komen.

Tip 4. Breng balans in je energiegevers en -vreters

Niet alles in het leven is altijd maar leuk. Soms moet je nu eenmaal bij die tergend saaie vergadering aanschuiven, je weekenddag aan belastingformulieren besteden of aanschuiven op de veel te rumoerige kringverjaardag van je neef. Maar zorg dat niet je hele week uit energievretende activiteiten bestaat. Kijk aan het begin van de week eerlijk naar je planning: staan er ook genoeg energiegevers tussen de moetjes? En zo niet, kun je die er alsnog tussen zetten? Of kun je misschien een paar energievreters verplaatsen, zodat je week meer in balans komt?

Wissel je drukke werkdagen af met avonden op de bank met je favoriete serie. Doorbreek de lange vergaderdag met een wandeling in de zon. En zorg dat je niet je wortelkanaalbehandeling, een telefoongesprek met die altijd klagende vriendin én een bezoekje aan de buurvrouw op één dag plant. Als je zorgt voor energiegevers tussendoor, dan zijn de energievreters makkelijker te dragen zonder dat ze je compleet uitblussen.

Tip 5. Durf om hulp te vragen

Aan jezelf denken betekent ook weten wanneer je het niet alleen redt. Hoe graag we ook zouden willen, niemand is een alleskunner. Super(wo)mans bestaan alleen in films. Mensen die alle ballen hooghouden zonder er ooit één te laten vallen vind je enkel in sprookjesboeken. Normale mensen moeten soms om hulp vragen. En het mooie is: je mág om hulp vragen. Sterker nog: het is supergoed en sterk als je dat doet. Het liefst al voordat het water je aan de lippen staat!

Dus vraag om hulp aan je collega als je al paniek krijgt van een blik op je agenda alleen. Ga in gesprek met je leidinggevende als je hoofd structureel overloopt op kantoor. Praat met je partner als je voor jouw gevoel het hele huishouden in je uppie runt of tegen je eigen zin in Chef Wasmand bent geworden. En vraag om hulp bij je geliefde of een dierbare vriend als je urenlang piekert met meer zorgen dan oplossingen als resultaat.

Tip: wees ook duidelijk over wat je nodig hebt van de ander als je om hulp vraagt. Snak je naar een luisterend oor en wil je vooral géén al te rationele oplossingen? Wil je juist wel dat iemand praktisch met je meedenkt? Of helpt het je als iemand iets van je overneemt? De meeste mensen willen best helpen, als ze maar weten hoe. Dus geef dat aan. Als jij de voorzet doet, hoeft de ander de bal alleen nog maar in het doel te trappen.

Tip 6. Besef waarom je aan jezelf moet denken

Voor jezelf kiezen is geen overbodige luxe, maar een noodzaak. Je doet het omdat het je veel brengt. Maar ook omdat het je ongelooflijk veel kost als je het niet zou doen. Als jij jezelf continu wegcijfert, wat blijft er dan van je over? Grote kans dat je dan op den duur uitgeput en chronisch overprikkeld raakt. Dan ben je elke avond een versie van jezelf die je niet wílt zijn. En die je ook niet van nature bent, maar puur wordt door de veel te drukke omstandigheden. Geen droomscenario, toch?! Ook niet voor je huisgenoten trouwens 😉

Als jij niet laat zien wat je nodig hebt en wilt, wie doet dat dan wel? Niemand kan voor jou in de bres springen als jij jezelf constant op de laatste plek zet. Plus: als je te ver doordraaft in het wegcijferen, kun je er uiteindelijk helemaal niet meer voor een ander zijn.

Een bekende (die zelf huisarts is) zei ooit tegen mij: “Ik kan er maar beter voor een paar mensen zijn dan proberen er voor iedereen te zijn. Als ik dat laatste zou doen, dan raak ik zelf burn-out en kan ik helemaal voor niemand meer iets betekenen.” Die zin knoop ik sindsdien vaak in mijn oren als ik weer eens bang ben mensen teleur te stellen. Liever een paar mensen sip achterlaten dan uiteindelijk helemaal niets anders meer kunnen dan zelf sip of oververmoeid op de bank liggen.

Tip 7. Herken je wegcijfervalkuilen

Waarom is aan jezelf denken lastig voor jou? Ben je bang om anderen teleur te stellen? Heb je geleerd dat je pas waardevol bent als je klaarstaat voor een ander? Of zit het er bij jou al sinds je jeugd ingedreund dat de ander altijd belangrijker is dan jijzelf? Door te herkennen waar het bij jou misgaat en waar dat patroon wellicht is ontstaan, kun je het ook bewust doorbreken.

Schrijf bijvoorbeeld op wat jouw overtuigingen zijn rondom aan jezelf denken. Vind je stiekem dat het egoïstisch is? Of dat je pas rust mag nemen als je officieel aan het eind van je takenlijst bent beland? Kijk eens met een heel kritische blik naar dat overtuigingenlijstje, en vraag je af: “Hoe zeker weet ik dat deze gedachte waar is?”. Kijk ook of je de zinnen kunt herschrijven. Maak er bijvoorbeeld van “Voor jezelf kiezen is nodig” of “Ik mag rust nemen als dat nodig is, ook als ik nog taken te doen heb”.

Tip 8. Probeer minder aan te staan

Ik vond het zelf verbazingwekkend hoeveel rust het me gaf toen ik mezelf een strenger telefoonregime oplegde. Stiekem is elke telefoonplingel een signaal dat anderen iets van je nodig hebben. Je krijgt een mailtje dat op jouw reactie wacht. Je ontvangt een appje om op te antwoorden. Iemand stuurt je een foto die je leuk moet vinden. Hoe zou het zijn als je die telefoonprikkels drastisch beperkt?

Toen ik de ‘Niet storen’-modus van mijn telefoon ontdekte, wist ik niet wat me overkwam. Wauw, opeens was er stilte om me heen! Ik kon weer zelf bepalen wanneer ik alle vragen en prikkels van anderen liet binnenkomen, in plaats van dat mijn telefoon dat voor mij besliste. Wat. Een. Rust.

Merk jij ook dat je door je telefoon altijd met de wereld om je heen bezig bent? Zet dan je notificaties uit. Durf je telefoon af en toe zelfs op stil te zetten. Of – mijn favoriete tip – wen jezelf aan om de ‘Niet storen’-stand te activeren. Vink aan dat bekenden nog wel door die stand heen kunnen bellen, zodat je bereikbaar bent in nood. Dan halen alle onbelangrijke dingen je niet meer uit je concentratie tijdens werk en leiden ze je ook niet af van de fijne dingen die er echt toedoen.

Tip 9. Durf te blijven kiezen voor wat bij jou past

Aan jezelf (blijven) denken is deels een kwestie van lef. In een wereld waarin iedereen zijn mening klaar heeft, kan het lastig zijn om dicht bij jezelf te blijven. Maar het is juist nu nodig, in een maatschappij vol meningen en verwachtingen. Jij bent de enige die altijd haarfijn kan aanvoelen wat jouw behoefte is, en welk pad het beste bij jou past.

Misschien zegt een vriendin dat je “even moet doorpakken” als jij juist voelt dat je je rust heel hard nodig hebt. Wie weet vindt je collega het stom als jij je pauze in je eentje viert, omdat je snakt naar rust. So be it. Aan jezelf denken is trouw blijven aan jouw koers, ook als die anders is dan die van de rest. Uiteindelijk is het jouw leven. Dus leef alsjeblieft ook echt jouw leven, en leef niet het ultieme leven van een ander. Dat mag die persoon lekker zelf leven 😉

Lukt het jou om ook aan jezelf te denken?

De links naar bol.com zijn affiliate links.