Londen, Parijs en New York kennen de meeste mensen wel. Maar wat mij betreft hoort Berlijn ook zeker thuis in het lijstje met Europese wereldsteden die een bezoekje waard zijn. Dé Berlijn-highlights vind je op elk ‘Wat te doen in Berlijn?’-lijstje terug. Waarschijnlijk heb je de Reichstag en Brandenburger Tor al op talloze online foto’s teruggezien. Maar Berlijn heeft nog veel meer (originele) dingen te bieden. Wat je zoal kunt doen in Berlijn? Dit zijn na een lange week in de stad onze bekende én minder bekende Berlijn-tips om je niet te vervelen. Inclusief tips voor eettentjes en leuke winkels.
Wat te doen in Berlijn? Een écht veelzijdige stad!
Wij kozen juist voor Berlijn als vakantiebestemming omdat het een stad vol variatie is. Ik houd van hyperactieve stedentrips waarbij we álles zien wat er te zien valt. Bart is meer van het uitrusten en in de natuur zijn. Berlijn is dan een perfecte stad voor een stel als wij. Je kunt er én enthousiast van hotspot naar hotspot razen én uitpuffen in mooie parken of prachtige plekken in de omgeving verkennen.
Berlijn is een stad vol historie. Veel delen van de stad laten je nog denken aan de Tweede Wereldoorlog en de Berlijnse Muur. Maar je kunt ook verder terug in de tijd, bijvoorbeeld in het Natuurhistorisch museum waarin je zelfs een glimp van de oertijd kunt opvangen. Daarnaast is het een hippe stad vol toffe hotspots, graffiti-kunst, unieke eettentjes en perfecte chillplekken. En oh ja, het is ook een stad vol natuur dankzij de talloze prachtige en grote stadsparken. Ook als je graag cultuur opsnuift, kun je hier je hart ophalen met de talloze musea die de stad telt.
Maar wat te doen in Berlijn? Nou, een mix van cultuur, eten, natuur en historie is natuurlijk het allerleukst. En vergeet vooral niet tussen dat alles door de fijne Berlijnse sfeer te proeven. Op je bord in de geslaagde eettentjes én ook gewoon terwijl je door de mooiste wijken van de stad wandelt of fietst.
Dit zijn onze 15 top-tips voor leuke dingen om te doen in Berlijn.
1. Verken de stad op de fiets
Als ik je één ongevraagd advies mag geven voor je trip naar Berlijn, dan is het dit: huur fietsen (of neem ze zelf mee van huis!). Berlijn is een ideale fietsstad. Langs bijna alle wegen zijn fietspaden aangelegd en je kunt op vele hoeken van de straat fietsen huren. Wij hebben voor 5 dagen fietsen gehuurd en hadden geen enkele keer de metro of tram nodig.
Met de fiets kun je bijna overal wel komen en het leuke is dat je zo nog eens wat ziet onderweg. In de metro of tram raas je in toptempo door allerlei mooie straatjes. Als je de fiets pakt, kun je nog eens afstappen om een kijkje te nemen bij een leuke winkel of een mooi straatje op de gevoelige plaat vast te leggen. Zo zie je nog eens echt iets van de stad. Wij zijn zelfs naar een paar buitenwijken gefietst en hadden daardoor na afloop al helemaal het gevoel dat we écht veel van de stad hadden gezien.
Tip: lees online de reviews over fietsenverhuurders voordat je ergens een fiets huurt. Niet elke fietsverhuurder is even betrouwbaar. Wij huurden onze fietsen bij Berlin on Bike Fahrradverlei en waren daar dik tevreden over.
Vind je al die fietskilometers afleggen wat te veel van het goede? Je kunt ook (voor extra geld) e-bikes huren. Zo ga je nog sneller door de stad zonder jezelf moe te trappen. En anders is de metro natuurlijk ook een optie. Berlijn heeft een uitstekend OV-netwerk met de S-bahn (een bovengrondse “tram”) en de U-bahn (de metro).
2. Reichstag
Als je naar Berlijn gaat, dan moet je de Reichstag hebben gezien. Dit is het indrukwekkende Duitse parlementsgebouw dat aan de Platz der Republik staat. Het gebouw heeft nogal een uitgebreide geschiedenis. Het werd onder andere geteisterd door een flinke brand in 1933, kreeg een andere functie tijdens de Koude Oorlog en werd later flink verbouwd en gerestaureerd om toch weer als parlementsgebouw te dienen. Nog steeds vergadert het parlement hier en is het een imposant gebouw met onder andere een kenmerkende glazen koepel op het dak.
Het is alleen al leuk om de Reichstag van buiten te bewonderen. Maar je kunt het dakterras en de koepel ook gratis bezoeken voor een mooi uitzicht over de rivier de Spree die erlangs stroomt en over de Berlijnse stad. Vergeet niet om je daarvoor van tevoren aan te melden. Dat kan via de website van de Bundestag. Verder kun je je (als je er op tijd bij bent) inschrijven voor een groepsrondleiding door de Reichstag. De opties daarvoor zijn wel beperkt.
3. De mooiste parken van Berlijn
Parken? Je zou ze misschien niet direct verwachten op een ‘Wat te doen in Berlijn?’-lijstje, maar het verassende aan Berlijn is dat het een stad vol groen is. Er zijn talloze grote en kleine parken te vinden voor als je verkoeling zoekt of gewoon snakt naar rust en ontspanning temidden van de stadse drukte.
Berlijn kent meer dan 10 fantastische parken. Dit zijn onze grote favorieten:
- Mauerpark (op de grens tussen Oost- en West-Berlijn). Dit park zat pal voor onze Airbnb en is een heerlijke ontspanplek waar veel locals ’s avonds en in het weekend hun rust zoeken of een rondje gaan hardlopen. Een ideaal park dus ook voor sportliefhebbers die hun hardloopschoenen graag meenemen op vakantie! Ook zijn er veel speeltuinen en zelfs een sportplaats met apparaten te vinden. Tip: bezoek hier op zondag de vlooienmarkt. Het park is dan even geen oase van rust meer, maar wel een plek vol vrolijke kraampjes met onder andere vintage kunst, goed street food en livemuziek van bandjes.
- Grosser Tiergarten. Dit is een van de grootste parken in Berlijn die ik ben tegengekomen. Het park bevindt zich midden in de stad, niet gek ver bij de Kurfürstendam (dé winkelstraat) vandaan. Je kunt er picknicken, rondjes fietsen, voetballen, wandelen of gewoonweg even zitten en uitrusten. Extra gaaf: het park bevindt zich links en rechts van een grote weg met uitzicht op de Siegessäula waarop godin Victoria in het goud prijkt. Eventueel kun je de zuil (van 285 treden) hoog ook beklimmen voor een spectaculaire blik op het centrum vanaf 67 meter hoogte. Tip: ga in de Grosser Tiergarten langs de rozentuin: een prachtig stukje park met sierlijke bogen en tallozen bloeiende rozen in alle kleuren en soorten.
- Treptower Park. Dit park ligt aan de oever van de rivier de Spree en is nogal uitgestrekt. Het is ook een park met een verhaal. Er staat een Russisch monument ter nagedachtenis aan de 80.000 Russische soldaten die in de Tweede Wereldoorlog zijn gestorven. Zeker waard om even langs te lopen! Daarnaast kun je hier joggen, wandelen of met de benen languit op een zelf meegebracht picknickkleed neerploffen terwijl je in de verte nog de ruis hoort van langsrazende trams en auto’s.
4. Brandenburger Tor en Unter den Linden
De Brandenburger Tor is voor Berlijn wat de Arc de Triomphe is voor Parijs. Het is geen uitstapje waar je uren aan kwijt bent. Maar een wandeling onder deze poort door mag niet ontbreken als je naar Berlijn gaat. Als je zoekt naar ‘Wat te doen in Berlijn?’, dan staat deze bekende poort meestal bovenaan een artikel.
Wat de Brandenburger Tor is? Het is een oude stadspoort die in 1788 is gebouwd en die na de Tweede Wereldoorlog is hersteld tot de prachtige poort die het nu is. In eerste instantie was de poort bedoeld om tol te heffen bij iedereen die het stadscentrum in wilde gaan. Later stond de poort symbool voor de hereniging van West- en Oost-Berlijn, omdat de Berlijnse Muur destijds om de poort heen werd gebouwd en je toen zowel via Oost- als via West-Berlijn de poort niet meer kon bereiken.
Let op: het is wel een enorm toeristische plek waar je je best moet doen om niet over selfiesticks te struikelen. Wil je goed zicht hebben op deze mooie stadspoort zonder alle pottenkijkers en mede-fotografen? Ga dan vroeg in de ochtend.
Je vindt de Brandenburger Tor op de Pariser Platz, vlak bij het plein Unter den Linden. Ook de Reichtsag en het Holocaust Monument liggen vlak bij de Brandenburger Tor. Dus die drie kun je perfect combineren.
5. Holocaustmonument
Als je bij de Brandenburger Tor en de Reichstag bent, moet je ook even langs het Holocaustmonument lopen. Ik vond het een heel indrukwekkende plek om te zijn. Het laat je extra stilstaan bij de verschrikkingen die jaren geleden in Europa (en helaas nog steeds op andere plekken in de wereld) plaatsvinden. Dit monument herinnert aan de vele gestorven Joden in de Tweede Wereldoorlog. Het bestaat uit maar liefst 2.710 blokken van beton (van ongeveer 1 tot 4,5 meter hoog) waar je tussendoor kunt lopen.
De Amerikaanse architect Peter Eisenman is de ontwerper van het Holocaustmonument. Het idee achter het monument is dat je je, wandelend tussen de betonblokken, gedesoriënteerd voelt. Net zoals de Joden zich voelden toen de nazi’s aan de macht waren.
Ik vond het zelf erg indrukwekkend om hier te lopen en me inderdaad een klein beetje verdwaald en claustrofobisch te voelen. Juist omdat Berlijn ook een plek is die veel heeft doorstaan in de geschiedenis, vond ik het belangrijk om ook dit soort minder vrolijke stukjes van de stad te zien. Vrijheid is een groot (en niet vanzelfsprekend) goed.
6. Berlijnse Muur (East Side Gallery)
Aan de Mühlenstrasse (in de wijk Friedrichshain) staat nog een stuk Berlijnse Muur van zo’n 1,3 kilometer overeind. Daarmee is dit het langste stuk muur dat overeind is blijven staan. In 1990 werden kunstenaars opgeroepen om deze kale muur te voorzien van mooie kunstwerken. Dankzij het werk van meer 118 kunstenaars van over de hele wereld is hier de East Side Gallery ontstaan: het grootste openbare kunstwerk ter wereld.
Veel kunstenaars laten in hun graffiti-kunstwerken politieke boodschappen zien. Het zijn dan ook niet alleen mooie tekeningen, maar kunstwerken met een diepere betekenis. Het meest bekend is het kunstwerk van de “broederkus” tussen Erich Honecker en Leonid Brezjnev. Deze kus was een speciale begroetingsvorm tussen staatslieden uit het Oostblok. Dit kus-kunstwerk staat dan ook symbool voor vrede.
Het is zeker de moeite waard om hier langs alle muurschilderingen te wandelen. Het is een kleurrijk geheel mét talloze belangrijke politieke en vredesboodschappen.
7. Winkelen in Berlijn (kijk vooral verder dan de grote straten!)
Of je nu houdt van de bekende grote winkelketens, fan bent van boetiekjes of graag vintage winkelt, in Berlijn kun je je hart ophalen. Winkelen kun je op allerlei plekken in de stad.
Dé winkelplek waar heel toeristisch Berlijn naartoe gaat, is de bekendste winkelstraat: de Kurfürstendamm. Hier vind je de grote, bekende winkelketens als H&M, Adidas en United Colors of Benneton. Ook moet je hier zijn voor een bezoek aan KaDeWe (Kaufhaus des Westens): hét bekende warenhuis in Berlijn. Het doet wat Bijenkorf-achtig aan. Pas wel goed op je spaarsaldo: hier vind je vooral de dure kledingmerken en barst het van de shiny spullen van Gucci, Chanel en Burberry. Maar neem je een paar roltrappen omhoog, dan vind je er ook onder andere leuke interieuritems en cadeautjes voor een iets lager budget.
Zelf vond ik Kurfürstendamm iets te veel Kalverstraat-achtig, dus wij gingen ook op zoek naar winkelplekken met minder drukte en meer unieke boetiekjes. Mijn beste tips daarvoor zijn deze:
- Kastanienallee. Deze gezellige straat deed mij denken aan de Amsterdamse Pijp. Je vindt er talloze hippe koffietentjes en restaurants (tip: the FIUTY is een tof vegan restaurant met Aziatisch comfort food!), maar ook leuke kleine winkeltjes.
- Bikini Berlin. Dit is een klein overdekt winkelcentrum vlak bij de Kurfürstendamm. Het barst hier van de pop-upstores en meer alternatieve winkels. Ook varieert het winkelaanbod nogal eens. Leuk om een kijkje te nemen! Ook heb je vanuit dit winkelcentrum direct uitzicht op een deel van de Berliner Zoo. Wij konden vanaf het dakterras de stokstaartjes in de dierentuin live bewonderen.
- Schönhauser Allee. Dit is de grootste winkelstraat in de wijk Prenzlauer Berg. Deze straat van ongeveer 3 kilometer lang telt een aantal bekende zaken (zoals H&M), maar ook onbekendere winkels en goede eettentjes. Ook leuk is het overdekte winkelcentrum Schönhauser Allee Arcaden. Hier vind je bekende winkels, diverse takeaway-tentjes en de Duitse drogist DM.
- Weinmeisterstrasse. Dit vond ik zelf zonder twijfel de leukste winkelstraat in Berlijn. Je spot hier de grote populaire winkelketens (C&A, H&M, etc.), maar ook meer unieke, hippe winkeltjes. Het leukst vond ik de Hakesche Höfe. Dat zijn kleine binnenplaatsjes langs de winkelstraat. Hier kun je terecht voor bijzondere koffietentjes en winkeltjes die je niet overal vindt, zoals een winkel met kerstballen en ook souvenirshops waar je meer dan alleen afgezaagde koelkastmagneten tegenkomt.
- Friedrichstrasse. Deze straat deed me denken aan de P.C. Hooftstraat in Amsterdam. Oftewel: koopjes vind je hier niet. Wel is hier het mooie warenhuis Lafayette gevestigd. Een aanrader om – alleen al vanwege de mooie architectuur – even binnen te kijken! Verder kunnen autoliefhebbers hier watertandend naar peperdure auto’s van BMW, Audi en andere merken kijken. Nog iets tofs voor de zoetekauwen: er is een speciale Rittersport-winkel waar je je eigen chocoladereep van dit merk kunt samenstellen.
- DM en Rossmann. Verder een speciale tip van mij als koopjesjager: loop een keer de DM en Rossman binnen. Bij deze 2 Duitse drogistketens vind je veel goede doucheproducten, shampoo, verzorgingsproducten en etenswaren voor veel minder geld dan in Nederland. Wij gaan hier altijd speciaal langs om Barts koffiebonen in te slaan en om een voorraad douchegel (à € 0,50 per fles voor vegan en plasticvrije douchegel) in te slaan. Van deze drogisten vind je filialen door de hele stad.
8. Het Tempelhofer Feld: een vliegveld omgetoverd tot park
Voordat wij naar Berlijn gingen, had ik hier nog niet van gehoord. Maar het Tempelhofer Feld is een oud Berlijns vliegveld dat al een tijdje niet meer in gebruik is. Waarom dat boeiend is om te bezoeken? Nou, het is sinds 2008 omgetoverd tot een groot park. ‘Park’ is nog een understatement. Het is eigenlijk een groot recreatiegebied van maar liefst 386 hectare groot. Locals komen hier volop skateboarden, picknicken, fietsen en uiteraard ook gewoon relaxen met zelf meegebracht eten. Het hoogtepunt? Fietsen over de oude landingsbaan. Dan merk je pas echt hoe groot zo’n baan voor vliegtuigen wel niet is.
’s Zomers staan er ook een paar tentjes waar je eten en drinken kunt halen. Maar je kunt er ook perfect picknicken of een middag met een goed boek doorbrengen.
Tip 1: het Tempelhofer Feld is énorm. Dus als je hier gaat wandelen, wees er dan op voorbereid dat je al snel een tijdje zoet bent en dat er weinig beschut gebied is. Op zomerse dagen is het hier, los van een paar schaduwplekjes onder bomen, aardig warm. Wij gingen zelf op de fiets naar Tempelhofer Feld en dat vond ik net iets fijner. Zo kun je makkelijker een andere plek opzoeken of het park uitgaan als je weer snakt naar de stadse sferen van Berlijn.
Tip 2: op het Tempelhofer Feld vinden ook regelmatig activiteiten plaats, zoals festivals of openluchttheaterstukken. Zeker leuk dus om uit te zoeken of er iets op de planning staat tijdens jouw verblijf in Berlijn.
9. Bekijk de T-rex in het Natuurhistorisch Museum
Barts broertje tipte ons het Natuurhistorisch Museum. Oftewel: het Museum für Naturkunde. Hier duik je vele eeuwen terug in de geschiedenis en kun je de skeletten en opgezette overblijfselen zien van dieren die járen geleden op aarde rondliepen. Het grote pronkstuk is de tyrannosaurus rex die aan het begin van het museum staat. Met zijn meters hoge lijf kun je er absoluut niet omheen. Los daarvan hjeeft het museum nog meer dinoskeletten, vele collecties met opgezette dieren en fossielen en heel veel informatiebordjes over hoe diersoorten zijn uitgestorven en de mensheid is ontstaan.
Alles wordt op een heel begrijpelijke manier uitgelegd waardoor ook ik – als iemand die de vakken natuurkunde, biologie en scheikunde zo snel liet vallen als maar kon – het oprecht interessant vond.
Het is geen heel groot museum waar je urenlang zoet bent (tenzij je echt elke edelsteen en ieder opgezet dier tot in detail gaat bestuderen). Maar het is zeker de moeite waard om een bezoek aan te brengen. Ook een aanrader als het regent tijdens jouw bezoek aan Berlijn! Ik gok dat het museum ook voor kinderen een leuk uitstapje is. Wij zagen er in elk geval heel wat groepen enthousiast kijkende kinderen rondlopen.
10. Bewonder je favoriete musea op het Museuminsel
Wat een geniaal idee om de bekendste musea van de stad op één centrale plek te verzamelen (oké oké, in Nederland hebben we met het Museumplein ook zoiets gedaan!). Maar in Berlijn hebben ze dus een speciaal “eiland” (Insel) gereserveerd voor talloze musea. Handig als je een museumfanaat bent! Dan kun je op één en dezelfde plek je hart ophalen qua cultuur en geschiedenis. Wist je dat dit eiland vol musea zelfs op de Werelderfgoedlijst van UNESCO staat? Je vindt hier allerlei musea rondom 19e-eeuwse kunst en architectuur én de Berliner Dom.
Op het Museuminsel kun je deze 5 bekende musea bezoeken:
- Alte Nationalgalerie: een museum met vooral 19e-eeuwse kunstwerken
- Altes Museum: een museum vol kunst van Romeinse en Griekse oudheden
- Bode-Museum: een enorm museum met vooral veel beelden en ook enkele schilderijen en meubels uit vroegere tijden
- Neues Museum: een grote collectie van Egyptische en Europese oudheden (van de prehistorie tot de middeleeuwen)
- Pergamonmuseum: een archeologiemuseum dat vernoemd is naar het Pegamomaltaar (dat hier staat) en waar je terecht kunt voor Assyrische, Babylonische en Perzische kunst
Wil je meerdere musea bezoeken? Dan kun je het beste een combinatieticket kopen. Dat scheelt veel qua prijs. Ook leuk: in augustus is er elk jaar een speciale Museumnacht (Lange Nacht der Museen Berlin), waarbij je met maar één ticket heel veel Berlijnse musea en evenementen ’s avonds kunt bezoeken. Helaas hebben wij die nacht gemist, maar het lijkt me zeker een bijzondere ervaring.
11. Berliner Dom
Als je toch op het Museuminsel bent, neem dan ook een kijkje bij de Berliner Dom. Dat is de bekendste evangelische kerk van Berlijn. Met de vele torens en alle pracht en praal is het een kerk waar je onmogelijk omheen kunt. In de kerk liggen een paar oude Pruisische koningen in sarcofagen uitgestald.
Je kunt de kerk in je eentje bekijken of een audio-tour of een toer met een gids aanvragen. Die tours vinden wel alleen op gezette tijden plaats. Op de website van de Berliner Dom kun je daar meer over lezen.
Het is zelfs mogelijk om de Dom te beklimmen, als je het niet erg vindt om heel wat traptreden op te gaan. Vanaf daar schijn je een spectaculair uitzicht over de stad te hebben vanaf zo’n 50 meter hoogte.
12. Geen uitje, wel leuk: de 100% plantaardige Rewe-supermarkt
Oké, misschien is dit gewoon mijn persoonlijke fetisj. Maar als je vegetarisch of vegan eet, dan is de 100% plantaardige Rewe-supermarkt zéker een tussenstop die je wilt maken. Deze supermarkt zit niet ver van de East Side Gallery af. Zoals de naam al doet vermoeden, vind je er alleen maar vegan producten. Wat een droom als je vega(n) eet en gewend bent dat je etiketten moet checken! Dat hoeft hier dus niet.
Je vindt er talloze vleesvervangers (waaronder bijvoorbeeld 10 soorten tofu), vele vegan broodjes en koekjes en uiteraard ook gewoon groenten en fruit. Voor mij voelde dit supermarktbezoek als een uitstapje op zich. Ik sloeg er onder andere gretig in qua unieke Alpro-smaken, vleesvervangers die Nederland niet kent en sausjes die de gemiddelde Nederlandse supermarkt niet vegan aanbiedt. Waar je al niet blij van kunt worden 😉
Skip dit uitje vooral als jij in je vakantie juist niet aan boodschappen wilt denken of als vegan eten niet jouw cup of tea is. Maar als je hier net zo enthousiast van wordt als ik, dan is het de mini-omweg zeker waard.
Je vindt deze supermarkt op de Warschauerstrasse 33 in Berlijn.
Het gezellige interieur van The FIUTY aan de Kastanienallee.
Mijn beste lunch ooit: vegan en glutenvrije wafels bij TRIVITYS.
13. Probeer een klein beetje van al het GOEDE Berlijnse eten
Wat mij betreft is Berlijn een waar food-walhalla. Je vindt er honderden, zo niet duizenden, eettentjes en er zitten nogal wat fantastische exemplaren tussen. Ook als je vegan, vegetarisch of glutenvrij eet, zijn er genoeg plekjes te vinden waar je voor een feestelijk ontbijt, een stevige lunch of heerlijk avondeten kunt aanschuiven. Wij zochten vooral naar hippe vegan eettentjes waar ze andere dingen dan anders serveren. Na heel veel research (er zijn ergere dingen dan eettentjes uitproberen!) kan ik je vooral deze eettentjes ontzettend aanbevelen:
- TRIVITYS is een volledig vegan, glutenvrij en suikervrij restaurant met heerlijke ontbijt- en lunchgerechten. Er staan allerlei écht verrassende dingen op de kaart. Zo bestelde Bart een broodje met vegan eiersalade gemaakt van kikkererwten met dille. En ik kreeg de rijkelijk belegde gezonde wafels met dadelspread die je hierboven ziet. Ook voor lekkere taartjes (om daar op te eten of om mee te nemen) kun je hier trouwens terecht. | Website – Florastrasse 27.
- LUCY’s is een hippe lunchroom en koffiezaak waar alles op de kaart vegetarisch (en veel ook vegan) is. Je kunt er je eigen salade samenstellen, maar ook onder andere heerlijke kikkererwtenpannenkoeken, bowls, bananenbrood, havermout en andere gezonde én lekkere dingen bestellen. Ik vond het bananenbrood nogal goed (nergens heb ik zo’n joekel van een plak gekregen als hier!), maar onze persoonlijke favoriet waren de fluffy kikkererwtenpannenkoeken. | Website – Torstrasse 116.
- The Future Is Up To You (The FIUTY) is – zoals de naam al een beetje doet vermoeden – een volledig vegan restaurant. Ze serveren comfortfood met een Aziatisch tintje. Denk aan gado gado- of nasi-bowls, heerlijke curry’s, kokossoep en lekkere wokgerechten met tofu en tempeh. Ideaal voor een snelle en lekkere hap! Tip: bestel het rijstdessert als toetje. Dat vonden wij het hoogtepunt van de avond. | Website – Kastanienallee 62, Berlijn.
- Catnip Coffee is een kattencafé waar je tussen de katten kunt genieten van goede koffie, verkoelende drankjes en lekkere taartjes. Ik at er de lekkerste Schwarzwalder Kirsche (vegan!) en Bart nam een glutenvrije brownie. De katten lieten zich bij ons niet heel uitgebreid zien. Maar als je mazzel hebt, komt er een kat langs om je gezelschap te houden terwijl je met een vork in je taartje prikt. | Instagram – Warschauwerstrasse 69.
- OSHIONE is een glutenvrije bakkerij die goed aangeschreven staat in Berlijn. Ik heb het brood zelf niet geproefd, maar Bart (die glutenvrij eet) wel. Hij was er erg over te spreken, en dan vooral over de glutenvrije croissants, bolletjes en taartjes. Houd er wel rekening mee dat bijna al het Duitse brood zuurdesembrood is. Daar moet je wel van houden om dit lekker te vinden. | Instagram – Katzbachstrasse 25, Berlijn (vlak bij het Tempelhofer Feld).
14. Tweedehands shoppen in Berlijn
Als je houdt van vintage shoppen, kilosales en tweedehands spullen opduikelen, dan is Berlijn je stad. Ik ben tijdens onze vakantie talloze vintage winkels tegengekomen. Eén ding is zeker: je kunt hier je hart ophalen als je een vintage shopper bent. Waar je het beste terecht kunt voor vintage parels? Dit zijn winkels waar ik met plezier heb rondgestruind:
- Humana. Dit is het grootste tweedehands warenhuis van Europa. Met 5 verdiepingen aan tweedehands kleding is de kans groot dat je niet met lege handen naar huis gaat. Er is ook een speciale vintage afdeling met kleding uit de jaren ’50 tot ’90. | Frankfurter Tor 3.
- PICKNWEIGHT. Dit doet denken aan de kilo-sale-winkels in Nederland. Ook bij PICKNWEIGHT wordt de prijs van je tweedehands item bepaald op basis van het gewicht. Er is een groot en goed gesorteerd aanbod waardoor je er met verschillende kledingstijlen kunt slagen. Verspreid over Berlijn zijn 5 filialen, dus er is er vast één bij jou in de buurt. | Alte Schönhauserstrasse 30 (Mitte), Münzstrasse 19 (Mitte), Bergmannstrasse 102 (Kreuzberg), Hauptstrasse 20 (Schöneberg) en Marzahnerstrasse 22 (Hohenschönhausen).
- Vintage Revivals. Bij deze ruim opgezette vintage winkel vind je talloze unieke kleurrijke vintage items, niet alleen voor vrouwen trouwens. | Schönhauser Allee 127 (Prenzlauer Berg) en Münzstrasse 5 (Mitte).
Daarnaast zijn er regelmatig vlooienmarkten in Berlijn, bijvoorbeeld elke zondag in het Mauerpark. Neem ook daar zeker eens een kijkje als je een vintage-fanaat bent.
15. Pak de trein naar Sanssouci in Potsdam
Hoewel er meer dan genoeg te doen is in Berlijn zelf om je er zeker een week te vermaken, is één uitstapje het zeker waard om Berlijn uit te gaan: het paleis Sanssouci in Potsdam. Met mijn ouders was ik hier 12 jaar geleden al eens geweest. Sindsdien had ik het altijd onthouden en wist ik zeker dat ik terug wilde gaan. Het paleis heeft niet de grootte van Versailles of andere luxueuze koningspaleizen. Maar de tuin eromheen is wel nogal imposant en prachtig. Het meest indrukwekkend is het uitzicht op het gele paleis vanaf de vele trappen als je naar boven kijkt. Wát een landgoed! En ook: wát een tuinen!
Je kunt een audiotour (in het Engels of Duits) door het paleis krijgen. Maar daar waren wij om eerlijk te zijn snel uitgekeken. Het paleis telt maar een paar kamers en de audiotour was een tikkie langdradig (of wij waren gewoon ongeduldig). Maar wandelen door de paleistuinen vonden wij wel heel erg de moeite waard. De tuinen zijn énorm. Je kunt er met gemak in verdwalen. Ook telt het paleis meerdere vestigingen verdeeld over het landgoed. Wij vonden het zeker de moeite waard om hier tussen de bomen, standbeelden en prachtige bloemen rond te wandelen. Het is een van de prachtigste paleistuinen die ik ken.
Tip: toegang tot het paleis kost geld, maar je kunt de parken wel gratis bekijken. Dus boek niet van tevoren tickets als je alleen de parken wilt bekijken. Wij maakten die fout wel 😉
Wat te doen in Berlijn? Nog 7 tips
Hoewel we een hele week in Berlijn waren, bleek zelfs dat lang niet genoeg om álles te zien van Berlijn. In deze veelzijdige stad raak je niet snel uitgekeken. Niet erg, want zo heb ik een extra goede reden om nog eens naar Berlijn te gaan. Naast dit ‘Wat te doen in Berlijn?’-lijstje, zijn dit nog 7 dingen die wij niet hebben gedaan in Berlijn maar die hoog op mijn lijstje staan voor een volgende keer:
- Het Joods Museum. Dit museum biedt je een indrukwekkend en verdrietig inkijkje in de Duitse geschiedenis van de Joden. Wij kwamen er helaas tijdens onze week niet aan toe, maar het lijkt me zeker heel indrukwekkend om te bezoeken.
- De Monkey Bar is dé rooftopbar in Berlijn. Vanaf hier heb je een prachtig uitzicht over de Kurfürstendamm. Deze bar bevindt zich op de bovenste etage van het 25hours-hotel en biedt je een heerlijke menukaart, een mooi uitzicht en goede muziek.
- Secret Garden Berlin serveert vegan sushi vanaf een mooie plek vlak bij de East Side Gallery. De gerechten op hun Instagram zien er goddelijk genoeg uit om nog een keer neer te ploffen.
- De Fernsehturm torent boven heel Berlijn uit met zijn 203 meter hoogte. Als je niet (zoals ik) hoogtevrees hebt, kun je deze toren beklimmen voor een adembenemend uitzicht over de stad. Je kunt er ook dineren op die grote hoogte. Mijn hoogtevrees en ik waren er niet helemaal klaar voor. Maar wie weet een volgende keer wel.
- De Waansee is het meer aan de rand van Berlijn waar veel locals neerploffen voor een picknick of een verkoelende zwemsessie. Het is er ’s zomers erg druk, dus wij sloegen het meer over. Maar als je op een zonnige dag buiten het hoogseizoen gaat, is het vast goed vertoeven hier.
- De Berlijnse Kerstmarkt stond uiteraard hartje zomer nog niet klaar. Maar als je in december gaat, loop je vast vanzelf tegen de groots opgezette Berlijnse kerstmarkt aan. Je vindt er talloze gezellige kraampjes, glühwein en meer. De belangrijkste kerstmarkten vind je op de Alexanderplatz en de Gendarmenmarkt en bij de Gedächtniskirche.
- De Freiluftkino Berlin (a.k.a. de Berlijnse openluchtbioscoop) biedt je de kans om oude en nieuwe films te bekijken op een open veld. Bekijk de filmagenda op hun site. Let op: in Duitsland worden veel films nagesynchroniseerd in het Duits, dus je moet er wel een aardig woordje Duits voor spreken.
Eerder maakte ik ook al eens een lijstje met tips voor 'Wat te doen in Londen?'. Ook die stad is een grote aanrader.
Hoe kun je het beste naar Berlijn reizen?
Reizen naar Berlijn is goed te doen met de trein (ongeveer 6-7 uur vanaf Amsterdam of Utrecht), maar je kunt er ook met de auto naartoe (in zo’n 7-7,5 uur). Het is ook een optie om naar het oosten van Nederland te rijden en dan in Hengelo op de internationale trein te stappen. Vliegen naar Berlijn kan ook, maar ik vind zelf reizen met de auto of trein voor dit relatief korte stuk een stuk aantrekkelijker en duurzamer.
Wat is een leuke Airbnb in Berlijn?
Wij zaten in deze Airbnb (met keuken) vlak bij het Mauerpark. Ik vond het een dikke, vette aanrader. Het appartement is ruim en bevindt zich in een rustige wijk met uitzicht op het allermooiste park. Tegelijkertijd zit je maar op 20 minuten fietsafstand van het centrum. Zelfs op loopafstand is veel te beleven en het metrostation is dichtbij. Ook was de host heel aardig en zag het appartement er spic en span uit. Kortom: mijn review was lovend.
Uiteraard zijn er nog veel meer Airbnb’s te vinden in Berlijn. Ik zou aanraden om niet in hartje centrum te zitten. Buiten het centrum ben je vaak veel minder geld kwijt en heb je minder drukte om je heen. En met de metro of fiets ben je alsnog snel in het hart van de stad.
Wat moet je zeker gedaan hebben in Berlijn?
Als je naar Berlijn gaat, zorg dan dat je in ieder geval deze bezienswaardigheden niet mist:
1. Reichstag
2. Brandenburger Tor
3. Berliner Dom
4. East Side Gallery/Berlijnse Muur
5. Kastanienallee voor leuke winkels en eettentjes
6. Holocaustmonument
7. De Grosser Tiergarten (groot stadspark)
8. De vlooienmarkt in het Mauerpark
Al met al had ik me geen betere vakantiebestemming dan Berlijn kunnen bedenken. Ik heb niet vaak dat ik na 8 dagen denk “Goh, ik ben nog lang niet uitgekeken!”, maar Berlijn kreeg het toch echt voor elkaar. Het allerleukst, los van al deze dingen om te doen in Berlijn? Gewoonweg rondstruinen door straatjes en al verdwalend en onbekende straatjes in duikend ontdekken hoe Berlijn nog zoveel meer te bieden heeft dan je denkt.
Ben jij al eens in Berlijn geweest? Wat waren jouw Berlijn-highlights?