Zelfvertrouwen is niet iets wat je van de ene op de andere dag hebt. Het zou natuurlijk geweldig zijn als je zomaar een goodiebag vol zelfvertrouwen cadeau zou kunnen krijgen bij aankoop van een jurk. Helaas werkt het niet zo en is zelfvertrouwen iets wat moet groeien. Ook ik blaak niet altijd van het vertrouwen in mezelf. Maar gelukkig ben ik wel vele malen zelfverzekerder dan een paar jaar geleden. Een van mijn beste trucs: fake it till you make it. Oftewel, streef naar zelfverzekerd overkomen, ook als je dat (even) niet bent. Dit zijn 7 tips die mij daarbij helpen.

1. Trek de juiste outfit aan

Wil je zelfverzekerd overkomen? Trek een outfit aan waarin jij je fijn voelt. Zo krikt bij mij een paar hakken aan mijn voeten niet alleen mijn lengte, maar ook mijn zelfvertrouwen een centimeter of vijf op. Ik ga dan acuut rechtop staan en voel me veel meer aanwezig. In werksituaties voel ik me daarnaast zelfverzekerder in een blazer en een kokerrok dan wanneer ik in een trui en spijkerbroek de deur uit ga. Voor een andere persoon is dat misschien net omgekeerd. Je weet vaak zelf het beste wat jouw ideale outfit voor een dosis extra zelfverzekerdheid is.

2. Weet wat je gaat zeggen

In sommige zenuwslopende situaties lijkt er opeens geen zinnig woord meer uit mijn mond te komen. Goed voorbereiden wat ik wil zeggen helpt mij daarom enorm in dat soort situaties. Om die reden bedenk ik bij sollicitatiegesprekken van tevoren al wat slimme vragen om te stellen en bedenk ik ook alvast handige antwoorden op bepaalde standaardvragen. Geef ik een presentatie? Dan bereid ik me uitgebreid voor. Voor bijvoorbeeld netwerkgesprekken of zakelijke besprekingen heb ik een pitch in mijn hoofd. En moet ik een instantie boos opbellen? Dan schrijf ik van tevoren in steekwoorden op wat mijn punt is.

3. Denk terug aan successen

Misschien voel je je op dit moment niet zo zelfverzekerd. Maar denk eens terug aan een eerdere situatie waarin je jezelf positief wist te verrassen. Ik durf te wedden dat je weleens iets hebt gedaan waarbij je achteraf dacht “Ha, dat heb ik toch maar mooi voor elkaar gebokst!”. Denk terug aan zo’n schouderklopmoment en stel het je zo gedetailleerd mogelijk voor. Wees met terugwerkende kracht nog een keer trots op je prestatie van toen. En gebruik je succesgevoel om ook nu met meer vertrouwen jouw spannende uitdaging aan te gaan. Dan gaat zelfverzekerd overkomen ook een stuk beter.

Is één succeservaring voor jou niet genoeg om het volste vertrouwen in jezelf te krijgen? Maak dan een heel lijstje van dingen waar je trots op bent. Of een reversible bucketlist. Als je gelooft dat jij echt wel wat kunt, dan straal je dat ook uit.

4. Maak het jezelf makkelijk

Vaak kunnen kleine omstandigheden er al voor zorgen dat je zelfverzekerdheid stukje bij beetje afbrokkelt. Maar gelukkig is het omgekeerde ook het geval: een kleine verandering kan je helpen om je weer zelfverzekerder te voelen. Wat ik daarmee bedoel? Zorg ervoor dat je je over allerlei suffe randomstandigheden niet druk hoeft te maken. Een droge keel, een lastige plek of friemelende handen bijvoorbeeld. Ga van tevoren nog even naar het toilet, zorg dat je een glas water in de aanslag hebt, neem een voor jou fijne houding aan en zoek een plek uit waar jij je fijn voelt (als je daar een keuze in hebt).

5. Praat niet te “klein” over jezelf

Hoe je praat over jezelf is vaak een weerspiegeling van hoe je naar jezelf kijkt. Ik weet nog dat ik ooit als broekie op mijn vorige werk zei “Ik doe hier wat communicatieklusjes”. Mijn aardige leidinggevende leerde me dat een andere woordkeuze beter was. Vanaf dat moment werd het “Ik ben communicatieadviseur en ik doe hier X, Y en Z.”

• Als freelance tekstschrijver heb je niet “een bedrijfje”, maar “ben je tekstschrijver en doe je projecten voor A, B en C.”
• Je doet niet “wat freelance klussen”. Nee, “je bent werkzaam als ondernemer en hebt een eigen bedrijf”.
• Je bent niet “wel goed in schrijven”, maar je weet echt wat je doet en bent een uitstekende schrijver.
• Gebruik woorden als “een beetje” en “denk ik” niet te vaak als je jezelf moet verkopen. Ja, in dat opzicht ben ik ook nog volop lerende… Denk ik.

Dat soort subtiele veranderingen in je taalgebruik geven je niet alleen meer vertrouwen in jezelf, maar zorgen er ook nog eens voor dat de ander jou serieuzer neemt. Win-win!

6. Zelfverzekerd overkomen? Let op je houding

Een inkopper, maar zeker niet onbelangrijk: neem een zelfverzekerde houding aan. Ga niet onderuit gezakt op een stoel zitten, leg je handen niet onzeker op je schoot en zorg ervoor dat je er niet bij staat als een zoutzak (ook daarin ben ik zelf nog lerende – oeps!). Dat helpt als je bijvoorbeeld een gesprek met die ene collega aangaat, een sollicitatiegesprek voert of een presentatie geeft. Zorg voor een rechte rug en druk je voeten zo stevig mogelijk in de grond, zodat jij het gevoel hebt dat niemand je zomaar omver kan blazen.

7. Overtuig jezelf dat jij dit kunt

Niet voor niets begon ik dit artikel met de uitspraak ‘fake it till you make it’. Zelfverzekerd overkomen kun je oefenen en is deels een kwestie van houding, taalgebruik en goede voorbereiding. Maar het mooiste zou het zijn als je het niet alleen kunt faken, maar het ook kunt maken. Sta daarom, voordat je iets spannends gaat doen, eens stil bij de vraag ‘Waarom kan ik dit?’. Probeer negatieve gedachten vriendelijk doch dringend naar de achteruitgang van je hoofd te sturen en bedenk alleen maar redenen waarom dit jou wél gaat lukken. Of vraag iemand om die vraag voor jou te beantwoorden. Jij kunt dit! Je moet het alleen nog gaan beseffen.

Heb jij nog goede tips voor zelfverzekerd overkomen?